MOHSEN AZAD

جوامع مختلف سعی می کنند تا سیاستهای مربوط به بهداشت روانی را سازماندهی کنند. اصل کلی در این تلاش سالم سازی محیط فردی و اجتماعی است که افراد جامعه را در بر می گیرد.

این نگرش حکم می کند که افراد بیش از پیش با بهداشت روانی و چگونگی پیشگیری و درمان بیماریهای روحی آشنا شوند.چون در مواجه با چالش ها و مشکلات روزمره، ما بر اساس ویژگی های روانی خود با آن ها برخورد می کنیم،‌ هر چه از سلامت روانی بیشتر برخوردار باشیم به یقین آسیب پذیری ما کمتر خواهد بود. امید است با برخورداری از سلامت فکر و روان به موفقیت های بیشتری رسیده و بیش از پیش بر مشکلات غلبه نمائیم.

بهداشت روانی در محیط کار یعنی مقاومت در مقابل پیدایش پریشانیهای روانی و اختلالات رفتاری در کارکنان سازمان و سالم سازی فضای روانی کار به نحوی که هدف های چندگانه زیر تأمین شود:

۱- هیچ یک از کارکنان سازمان به دلیل عوامل موجود در سازمان گرفتار اختلال روانی نشوند.

۲- هر یک از کارکنان از اینکه در سازمان محل کار خود به فعالیت اشتغال دارند احساس رضایت کنند و علاقه مند به ادامه کار در آن سازمان باشند.

۳- هر یک از کارکنان سازمان نسبت به خود، رؤسا، همکاران خود و به طور کلی نسبت به جهان اطراف خود و خصوصاً نسبت به جایگاه خود در سازمان احساس مثبتی داشته باشند.
۴- همه کارکنان سازمان قادر به ایجاد روابط مطلوب با محیط کار و عوامل موجود در آن باشند.

اصول بهداشت روانی در سازمان

۱- ایجاد شرایطی که کارکنان سازمان با اعتقاد قلبی و با صمیمیت برای خود و همکاران خویش احترام قائل باشند.

۲- پرهیز از اعمال روشهای مبتنی بر زور و اجبار در محیط کار

۳- شناسایی استعدادهای بالقوه کارکنان تحت نظارت و سپس فراهم ساختن شرایط لازم برای رشد و شکوفایی این استعداد توسط مدیران سازمان.

۴- شناسایی دلایل واقعی کم کاری، غیبت از کار، بی حوصلگی و بی علاقگی به کار، کم توجهی و بی دقتی کارکنان توسط مدیر و پرهیز از قضاوتهای کورکورانه و مبتنی بر پیش داوری نسبت به اساس رفتار انسان.

۵- آشنا ساختن کارکنان با واقعیت های محیط کار و حذف آن دسته از معیارها و عوامل سازمانی که از لحاظ اخلاقی، انسانی و فرهنگ سازمانی صحیح تلقی نمی شود. بنابر این مدیران باید تلاش کنند تا محیط کار برای کارکنان اضطراب آور نباشد و کارمندان احساس امنیت شغلی کنند و با شادی و نشاط و شوق و انگیزه به دور از هر گونه خشم و درگیری بیهوده به وظایف خود عمل نمایند.

عوامل تشکیل دهنده محیط کار

۱- عوامل فیزیکی، در این بخش جنبه های فیزیکی محیط کار مورد بحث قرار نمی گیرد.

۲- عوامل انسانی

الف- شخصیت و رفتار در سازمان: شخصیت از عناصر متعددی تشکیل می شود که رفتارهای انسانی محصول شخصیت انسان است و صفات شخصیتی بر رفتار اثر می گذارد.

در این جا صفاتی که رفتار سازمانی را تحت تأثیر می گذارد عبارتند از:

۱- عزت نفس:

عزت نفس یعنی نظر شخص درباره خود، این نظر از طریق ارزشیابی هر شخصی از رفتارها، ظاهر، هوش، موقعیت اجتماعی خود و از طریق ارزشیابی دیگران از خود در او رشد می یابد و بر نوع کار نیز اثر دارد .مثلاً کسی که عزت نفس بالایی دارد، در کار زیاد خطر می کند و به دنبال کارهای سطح بالا می رود و کارهایی را جستجو می کند که نیاز به رقابت های زیادی دارد.

به انتقاد، حساسیت زیادی نشان می دهد و هدف های زیادی دارد و برای رسیدن به آنها تلاش های طاقت فرسا انجام می دهد.

بنابراین یک مدیر سازمان باید برای کارکنان خود رقابت هایی به وجود آورد که آنها بتوانند موفقیت هایی به دست آورند و از این طریق عزت نفس خود را رشد دهند و احساس نمایند برای کارهای بالاتر شایستگی دارند.

برای از بین بردن تعارض میان کار و زندگی، به کارفرمایان توصیه می‌شود:

- کارهای اضافی را کم کنید: یکی از این روش‌ها، جلوگیری از مکاتبه‌های اضافی و ارجاع آن از مدیریت به کارکنان، اصلاح و بهبود فرآیندهای کاری است. در این زمینه با کارکنان مشورت کنید.

- کاهش مأموریت‌های اداری

- کاهش پرداخت اضافه‌کاری و پرداخت‌های جایگزین برای جبران هزینه‌های زندگی (پاداش براساس شایستگی و عملکرد)

- به کارکنان برای انجام اضافه‌کاری، فرصت «نه گفتن» بدهید، به شرطی که وقفه در کارهای اداری به‌وجود نیاید.

- ساعت‌های کارِ شناور تدوین کنید تا کارکنان بتوانند در طول هفته، چند روزی از این ساعت‌های کاری استفاده کنند یا شرایط انجام کار در خانه را فراهم سازید.

- نباید کارکنان را برای انتخاب میان پیشرفت شغلی و رسیدگی به خانواده تحت فشار بگذارید، بلکه باید راه‌کارها و شاخص‌های ارتقا و ترقی شغلی به‌نحوی طراحی شود که به زندگی خصوصی کارکنان، صدمه‌ای نرساند.

برای حفظ تعادل میان کار و زندگی خانوادگی کارکنان باید:

- به اضافه‌کاری‌های غیرمنطقی «نه» بگویید.

- سعی کنید کار اداری را کم‌تر به خانه ببرید. اگر مجبورید در خانه، کارهای اداری انجام دهید، باید وقت خاصی را به آن‌ها اختصاص دهید. برای نمونه، وقتی که فرزندان به رختخواب رفتند.

- مأموریت‌های اداری را کاهش دهید.

- از ساعت‌های کاریِ شناور استفاده کنید.

واکنش افراد در مقابل استرس، متفاوت است. ممکن است استرس برای یک‌نفر عارضه‌های جسمانی و روانی شدید داشته باشد درحالی که دیگری، از این عارضه‌ها در امان باشد.

راه های کنترل استرس

راه‌های زیادی برای کنترل استرس شغلی وجود دارد. یکی از بهترین روش‌ها، ورزش و تغذیه مناسب می‌باشد. روش‌های دیگر بر موضوعات خاصی چون مدیریت زمان (کنترل زمان)، آموزش مداوم مهارت‌های اجتماعی مناسب توجه می‌کنند.یک روان‌‌شناس خوب نیز می‌تواند به شما کمک کند تا علت استرس خود را شناخته و روش‌های خاصی را برای غلبه بر آن اعمال کنید.
در پایان نکات دیگری نیز درباره استرس شغلی ارائه می‌شود:

۱- از بیشترین مقدار تنفس (و استراحت) در یک روز کاری بهره ببرید:

حتی ده دقیقه استراحت، به دیدگاه ذهنی شما طراوت می‌بخشد. قدری پیاده‌روی کنید، با همکارتان پیرامون مسائلی غیر از شغل صحبت کنید. چشمایتان را به آرامی ببندید و چند نفس عمیق بکشید.

۲- استانداردهای قابل قبولی برای خود و دیگران در نظر بگیرید:

انتظار کمال مطلوب را نداشته باشید. با کارفرما در مورد وضعیت شغلی خود صحبت کنید. مسئولیت‌ها و معیارهای کاری شما، دقیقاً بازتاب آن چیزی است که انجام می‌دهید. کار گروهی به منظور ایجاد تغییرات لازم نه تنها برای سلامتی جسمی و روانی شما مفید است بلکه روی هم رفته خلاقیت سازمان را نیز بالا می‌برد.

روشنایی و نور محیط کار : مشاغل مختلف در محیطهای مختلفی انجام می‌گیرند. برخی از مشاغل در محیطهای باز و برخی در محیطهای بسته انجام می‌شوند. در محیطهای بسته میزان روشنایی کافی و مناسب بسیار حائز اهمیت است. بطوری که هم نور کم و هم نور زیاد می‌توانند تأثیرات منفی روی فرد داشته باشیم. برخی از این تأثیرات جسمی است مثل تأثیر روی دستگاه بینایی و برخی دیگر تأثیرات روانی هستند.

کار در محیطهای بسته کم نور و همچنین پر نور اغلب با خستگی و تحریک پذیری فرد همراه هستند. افرادی که در چنین محیطهایی کار می‌کنند بازده مناسبی ندارند و اغلب ویژگیهای منفی روانی از خود نشان می‌دهند.

عامل سر و صدایی محیط کار در سلامت کارکنان : دستگاه شنوایی انسان به دامنه محدودی از اصوات حساس است بطوری که اصوات و سر و صداهایی که در طیف بالای این دامنه قرار می‌گیرند برای فرد آزار دهنده هستند. چنین صداهایی علاوه بر ایجاد مشکلات شنوایی در فرد تغییرات جسمی و روانی دیگری نیز بوجود می‌آورند.

از لحاظ جسمی فشردگی عروق خونی ، تغییرات ضربان قلب ، گشاد شدن مردمک چشم ، بالا رفتن فشار خون ، کشیدگی عضلات و … را می‌توان مشاهده کرد. چنین شرایطی معمولا با علائم اضطراب همراه هستند. پرخاشگری ، بی‌اعتمادی و تحریک پذیری در افرادی که در محیطهای پر سر و صدا کار می‌کنند مشاهده می‌شود.

نقش درجه حرارت و رطوبت محیط کار در سلامت کارکنان :

کار در محیطهایی با حرارت نامناسب ، بسیار سرد یا بسیار گرم همراه با مشکلات شناخته شده‌ای برای افراد است بطوری که مشکلات جسمی از جمله درد مفاصل ، پایین آمدن سطح مقاومت بدن ، سرماخوردگی و … را می‌توان نام برد. ناراحتیهای مربوط به دستگاه تنفسی نیز در کارکنان چنین محیطهایی بیشتر دیده می‌شود.

نقش سایر عوامل در محیط کاری بر سلامت کارکنان :

عوامل متعددی وجود دارند که در محیط کار بر سلامت افراد مؤثر هستند. از جمله رنگها، با تأثیری که بر روحیه و شرایط روانی فرد می‌گذارند. به عنوان یک عامل محرک یا کسالت آور عمل می‌کنند. رنگ محیط کار علاوه بر تناسب آن با نوع کار باید با شرایط روانی افراد نیز سازگاری خوبی داشته باشد.

تأثیر آلودگی داخلی محیط کار و بهداشت محیط کار نیز که کاملا روشن و واضح است. تراکم کار، ساعات کار و زمان کار عوامل مهم دیگری هستند. تراکم زیاد کاری، انجام کار در ساعات نامناسب که با خستگی و ضعف جسمی و روانی برای فرد همراه هستند، با تداوم در طول زمان سلامت جسمی و روانی فرد را تهدید خواهند کرد.

عوامل مربوط به مسائل ارتباطی از عوامل مهم دیگری هستند که بر روی فرد اعم از سلامت یا عملکرد او در محیط کار تأثیر می‌گذارند. نوع ارتباطات موجود در محیط کار ، نفوذ و اعمال قدرت مدیر ، شیوه ارتباطی و شخصیت و اهداف او نقش مهمی در بهداشت روانی فرد و میزان خشنودی او از محیط کار دارند.

موارد مصرف :

تيكلوپيدين جهت كاهش خطر حمله ترومبوآمبوليك گهگير دربيماراني كه سابقه حمله كامل و ترومبوتيك دارند مصرف میشود.
توجه: به لحاظ گزارش مواردي از اختلالات هموراژيك از تيكلوپيدين، اين دارو بايستي براي بيماراني كه به آسپرين جواب نمي دهند، درنظرگرفته شود.

مكانيسم اثر:

تيكلوپيدين يك مهاركننده تجمع پلاكت میباشدكه مكانيسم اثردقيق آن به خوبي مشخص نيست.

فارماكوكينتيك :

بيش از 80درصد دارو از مجراي گوارش جذب میشود. جذب دارودر صورت مصرف پس از غذا افزايش مي يابد، پيوند اين دارو به پروتئين پلاسما بسيار زياد است. متابوليسم اين دارو به شدت كبدي است. نيمه عمر بسته به سن بيمار ممكن است 6/12-9/7 ساعت باشد. با مصرف مكرر مقادير 250 ميليگرم دوبار در روز، اثر دارو طي دو روز ظاهر میشود. زمان لازم براي رسيدن به اوج غلظت پلاسماي پس از مصرف يك مقدار 250 ميليگرم حدود 29 ساعت است. حداكثر غلظت پلاسمايي بامصرف يك مقدار 250 ميليگرمي حدود mcg/mL 6/0-4/0 میباشد. مصرف مقادير مكرر 250 ميليگرم دوبار در روز، حدود 11-8 روز است. اين دارو ازراه كليه، صفرا و مدفوع دفع میشود.
موارد منع مصرف :

اين دارو در خونريزي، هموفيلي يا ساير نقايص خونسازي مانند كمبود نوتروفيل ها و پلاكت ها، عيب كار كبد، سابقه پورپوراي ترومبوسيتوپنيك ترومبوتيك نبايد مصرف شود.
هشدارها :

1- اين دارو درصورت وجود عيب شديد كار كليه بايد با احتياط فراوان مصرف شود.
2-درطول مصرف اين دارو، آزمون شمارش تام سلول خون، پلاكت، تشخيص افتراقي سلولهاي خون و مرفولوژي گلبول هاي قرمز بايد صورت گيرد.
عوارض جانبي :

بامصرف اين دارو، اسهال، بثورات جلدي، مشكلات ناشي از خونريزي (شامل درد ياتورم شديد شكم، درد پشت، خونريزي در چشم، ادرار، مدفوع تيره، كبودي پوست، كاهش هوشياري، سرگيجه، سردرد، درد و تورم مفاصل، خونريزي از بيني)، خارش پوست، كاهش نوتروفيل هاي خون و پورپورا گزارش شده است.
تداخل هاي دارويي :
مصرف همزمان اين دارو با داروي ضدانعقاد، داروهاي ترومبوليتيك (مانند استرپتوكيناز و اوروكيناز) خطر بروز خونريزي شديد را افزايش ميدهد. مصرف همزمان داروهاي ضدالتهاب غيراستروئيدي، آسپيرين، سايرمهاركننده هاي تجمع پلاكتي با اين دارو خطر بروز خونريزي شديد وافزايش اثر مهاركنندگي تجمع پلاكتي رابه دنبال خواهد داشت.
مصرف همزمان فني توئين با تيكلوپيدين ممكن است سبب افزايش غلظت پلاسمايي فني توئين بشود.
داروهای وقفه دهنده آنزیم CYP2C19 با تیکلوپیدین تداخل دارند. آنتی اسیدها و کورتیکواستروئیدها باعث کاهش اثر تیکلوپیدین میشوند. تیکلوپیدین میتواند اثر دیگوکسین و سیکلوسپورین را کاهش دهد.

 نكات قابل توصيه :
1- درصورت فراموش شدن يك نوبت مصرف دارو، به محض بيادآوردن آن نوبت بايد مصرف شود. از دوبرابر كردن مقدار مصرف بايد خودداري گردد. اگرتازمان مصرف بعدي فاصله زياد باقي نمانده باشد، ازمصرف نوبت فراموش شده بايد اجتناب كرد.
2- درصورت بروزخونريزي، عفونت و پورپورا يا كاهش پلاكت خون، بايد فوراً به پزشك مراجعه شود.
مقدار مصرف :

بزرگسالان:
250 ميليگرم دوبار در روز همراه غذا مصرف میشود.

اشكال دارويي :
Tablet: 250 mg

گلوتامین میتواند از تخریب عضلات جلوگیری کرده،عضله سازی را توسعه داده،سیستم ایمنی بدن راتقویت کرده وذخایر گلیکوژن را زیاد میکند. سوال اینجاست اصلا گلوتامین چیست؟

گلوتامین به عنوان یک آمینو اسید غیر ضروری طبقه بندی شده، چرا که به آسانی میتواند توسط بافت های مختلف نظیر عضلات مخطط ، کبد و بافت چربی سنتز و تولید شود گلوتامین فراوانترین آمینو اسیدموجود در جریان خون بوده که %۶۱ از منابع آمینو اسیدهای آزاد درون سلولی را شامل میشود( فراوانترین آمینو اسید داخل بافت عضله )،در حالی که آمینو اسید های شاخه ای ( BCAA)فقط ۸/۴ درصداز این منابع را شامل میشوند.ساختار منحصر به فرد گلوتامین ،با دو شاخه نیتروژن متصل به هم که حاوی %۱۹ نیتروژن میباشد این آمینو اسید را تبدیل به اصلی ترین انتقال دهنده نیتروژن به درون سلول های عضلانی کرده است

 چرا بدن شما به گلوتامین نیاز دارد؟

 برای اینکه کااملا متوجه شوید که چرا گلوتامین برای بدن مفید می باشد کمی باید دروس زیست شناسی را به اتفاق مرور کنیم.بدن برای انتقال آمونیاک به سراسر بدن از گلوتامین استفاده می کند،بنابراین بدن سعی می کند تا مقادیر گلوتامین موجود در خون را ثابث نگه دارد.گلوتامین توسط تارهای عصبی سیستم گوارشی وسیستم ایمنی به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می گیرد. بسیاری از بدنسازان مقادیر بسیار زیادی پروتئین مصرف کرده، ولی به کافی از هضم گوشت ودیگر پروتئین ها گاوتامین به دست نمی آورند.

سلول های عضلانی انبارهای عظیمی از گلوتامین می باشسند.تحت شرایط خاص ،مثلا حین تمرینات سخت بدنسازی،بافت های بدن به گلوتامین بیشتری از آنچه که توسط رژیم غذایی وسنتز طبیعی تامین می شود،نیازدارند.هنگام استرس های مخرب،ممکن است که سطح گلوتامین درون سلولی تا بیش از %۵۰ کاهش

پیداکرده وغلظت پلاسما هم تا %۳۰ پایین آید.تحت این شرایط است که استفاده از گلوتامین به عنوان مکمل ضروری می شود.عضلات مخطط حاوی بیشترین غلظت گلوتامین درون سلولی می باشند،به طوریکه حدود%۶۰ ازکل ذخایر گلوتامین بدن رادربرداشته وبه عنوان اصلی ترین انبارذخیره گلوتامین دربدن شناخته می شوندواز اینرو صادرکننده عمده گلوتامین به دیگربافت ها می باشد.در زمان استرس های مخرب،گلوتامین واردجریان خون شده وبه بافت هایی که به ان نیازدارندمنتقل می شود.غلظت گلوتامین درون سلولی عضلات مخطط به وسیله تهدیداتی نظیرآسیب دیدگی،مسمومیت،استرس های طولانی مدت وگرسنگی تحت تاثیر قرارمی گیرد.درکنارعضلات مخطط،شش ها دومین  تولید کننده بزرگ گلوتامین می باشند.

گاوتامین بویژه بعد تمرین مفید میباشد، زمانیکه مواد مغذی تا زمان ریکاوری در سطح پایینی میباشند . تحقیقات نشان داده که در این شرایط سطح گلوتامین به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش پیدا کرده بطوریکه ممکن است یک ماه طول بکشد تا به سطح اولیه برگردد! در ورزشکاران گلوتامین به عنوان شاخصی برای تعیین تمرین زدگی مورد استفاده قرار میگیرد. این کاهش سطح گلوتامین برای بافت های عظلانی مخرب میباشد. در این شرایط آمینو اسید های شاخه ای ( BCAA  ) که حدوداً %۳۷ از کل عضله را تشکیل میدهند،از عضلات مخطط جدا شده و مولکول های حاصله به جهت سنتز گلوتامین مورد استفاده قرار میگیرند.

در وضعیت کاتابولیک ( تخریب عضلانی ) ، گلوتامین اولین آمینو اسیدی است که برای جبران کمبودها مورد استفاده قرار میگیرد.گلوتامین پروتئین را به سمت سلول های عضله روانه میکند ، جایی که پروتئین به جهت رشد در آن سنتز میشود .  این بدان معنا است که در طول دوره های پر استرس ، نظیر تمرینات پر شدت که دلیل ایجاد شرایط مخرب بوده و ثابت شده است که به طور یکنواخت باعث کاهش سطح گلوتامین تا %۵۰ شده و چندین ساعت طول خواهد کشید تا این میزان به سطح طبیعی خود برگردد، مصرف گلوتامین اضافی ضروری میباشد. بعلاوه ، ال –گلوتامین همچنین فروپاشی پروتئین ( تخریب BCAA ) را کاهش داده که نتیجه آن سلول های عضلانی بزرگتر و قوی تر خواهد بود.

مزایا ومعایب احتمالی مصرف مکمل گلوتامین

درسالهای اخیر،تحقیقات نشان داده اند که مصرف مکمل گلوتامین برای انسان بی خطراست.با این وجود،اطلاعات کمی درمورد مصرف طولانی مدت مکمل گلوتامین (بیش از چندهفته) دردست می باشد.بعلاوه،برای بررسی امنیت استفاده از مکمل گلوتامین در مقادیری که باعث افزایش ذخیره نیتروژن در عضلات شده نیاز به تحقیقات بیشتری میباشد.به طور کلی ،مصرف هریک ازآمینواسیدها به صورت تکی در مقادیرزیادمی تواندمانع جذب آمینواسیدهای دیگرشده چراکه آمینواسیدها تمایل دارندتا برای عبورازمیان دیواره داخلی روده باهم رقابت کنند.هرچند،مطالعات انجام شده نشان می دهند که گلوتامین به شکلی موثر در روده کوچک جذب می شود.تحقیق دیگری نشان می دهد. که مصرف مقادیر زیاد از آمینو اسید های آزاد ممکن است موجب ناراحتی های روده شود مثلاً ( شکم درد و اسهال ).

قیمت و مقدار استفاده گلوتامین

گلوتامین وال-گلوتامین بصورت مکمل قابل خریداری می باشند.همچنین مکمل های دیگر مثل پودرهای پروتئین نیز حاوی گلوتامین وال-گلوتامین می باشند.می توان گلوتامین راهمراه با مکمل پروتئینی مصرف نمود.اغلب بدن سازان ترجیح می دهند که گلوتامین را به همراه مکمل پروتئینی شان مصرف کنند.گلوتامین وال-گلوتامین غالباً بدون مزه می باشند.هزینه خریدیک مکمل گلوتامین یا ال-گلوتامین معمولاً بین ۲۰تا۷۰ هزارتومان بوده به صورت پودرویاکپسول ژله ای تولید می گردد. ازانجایی که گلوتامین به صورت مایع نسبتاً ناپایدار می باشد،بنابراین پودر گلوتامین بلافاصله بعداز مخلوط شدن با مایعات باید مصرف شود. برخی از تولیدکنندهای مکمل توصیه می کنند که مصرف گلوتامین درطول روز در چند نوبت تقسیم شود. همچنین پیشنهاد می شود که گلوتامین اندکی قبل از خواب وبعد ازبیدار شدن نیزمصرف گردد.توصیه می شودکه حداقل ۵گرم ۳۰دقیقه قبل وبعدازتمرین،گلوتامین مصرف شود. بطور کلی ۵گرم آنرا بعد بیدار شدن از خواب ۵گرم آن را بعد تمرین و۵گرم آن را قبل خواب بصورت تنها یا با پروتئین های دیگر میل نمایید.

ایا مصرف گلوتامین عوارض جانبی دارد ؟

مصرف گلوتامین کاملاً بی خطر است وتاکنون عوارض جانبی ای برای آن اعلام نشده است.

منابع غذایی گلوتامین

پروتئین های حیوانی و گیاهی نظیر گوشت ،پروتئین سویا ،اسفناج خام ، جعفری خام و کاهو

کبد (جگر) اندام مهمی در بدن است که بدون آن ادامه حیات غیرممکن است. پانکراس(لوزالمعده) و کبد، نقش مهمی در هضم و متابولیسم مواد غذایی به‌عهده دارند. کیسه‌ی صفرا نیز اگر چه اندامی مهم است، ولی بدن به‌خوبی خود را با فقدان آن، تطبیق می‌دهد. آگاهی از ساختمان و عملکرد این اندام‌ها بسیار مهم و با ارزش است.

فیزیولوژی و عملکرد کبد:

کبد به وزن تقریبی 1500 گرم، بزرگترین غده‌ی بدن است و دو لوب اصلی، راست و چپ دارد.

کبد از دو منبع خونی تغذیه می شود:

شریان کبدی، که یک سوم خون کبد را تامین می‌کند و از آئورت منشا می‌گیرد، و ورید باب که دو سوم خون کبد را تامین می‌کند و خون گرفته شده از لوله ی گوارش را به آن می‌رساند. مجموعه‌ای از مجاری صفراوی نیز در کبد وجود دارند که صفرا (که منشأ آن سلول های کبدی است) از طریق این مجاری خارج می‌شود.

کبد قادر به تولید مجدد خود می‌باشد. وجود 20- 10 درصد از کل کبد برای ادامه‌ی حیات کافی است؛ ولی با خارج کردن آن از بدن، مرگ در عرض24 ساعت اتفاق می‌افتد. کبد برای انجام بیشتر اعمال متابولیک بدن ضروری بوده و بیش از 500 عمل مختلف را انجام می‌دهد.

کارهای اصلی کبد عبارت‌اند از:

- متابولیسم کربوهیدرات، پروتئین و چربی؛

- ذخیره و فعال کردن ویتامین‌ها و مواد معدنی؛

- تبدیل آمونیاک به اوره؛

- متابولیسم استروئیدها؛

- عمل کردن به‌عنوان یک صافی؛برای محافظت در برابر سیل مواد مضری که به‌ خون سرازیر می‌شوند.

کبد صفرا تولید می‌کند، نمک‌های صفراوی برای هضم و جذب چربی و ویتامین‌های محلول در چربی استفاده می‌شوند و بیلی روبین محصول نهایی انهدام گلبول‌های قرمز، در کبد ترکیب شده و از طریق صفرا دفع می‌شود.

هپاتیت حاد ویروسی:

این بیماری یک التهاب شایع کبد‌ی است که به وسیله‌ی ویروس‌های هپاتیتE A,B ,C ,D, ایجاد می‌گردد.

هپاتیت A از طریق خوردن مواد آلوده مثل: آب و غذای آلوده به فاضلاب انتقال می‌یابد. بی‌اشتهایی شایع‌ترین علامت آن است. سایر علایم آن شامل تهوع، استفراغ، درد در ناحیه بالایی شکم، و ادرار تیره و زرد می‌باشند. بهبودی معمولاً کامل بوده و عوارض طولانی مدت به ندرت دیده می‌شود.

هپاتیتC ,B می‌توانند به‌صورت مزمن در آمده و افراد مبتلا می توانند ناقل بیماری شوند. این دو نوع بیماری از طریق خون، محصولات خونی، منی و بزاق انتقال می‌یابند. به‌عنوان مثال سوزن آلوده، انتقال خون یا جراحات باز که باعث پاشیده شدن خون به دهان و چشم‌ها می‌گردد، هم‌چنین تماس جنسی، از راه‌های انتقال هستند. هپاتیت مزمن فعال، می‌تواند منجر به سیروز و نارسایی کبدی گردد.

ویروس هپاتیت D برای بقا و انتقال، به ویروسB متکی است. این بیماری می‌‌تواند همزمان با هپاتیت B، ایجاد شود. این بیماری معمولاً به صورت مزمن در می‌آید.

هپاتیتE معمولاً به صورت حاد دیده می‌شود.

عوارض عمومی هپاتیت حاد و ویروسی در چهار مرحله ظاهر می‌شوند:

بهبودی کامل در 95 درصد مبتلایان به هپاتیت A و 90 درصد افراد مبتلا به هپاتیت B حاد حاصل می‌گردد،اما فقط 30- 15 درصد افراد مبتلا به هپاتیت C بهبودی کامل می‌یابند. هپاتیت E معمولاً به صورت مزمن در نمی‌آید و نتایج آزمایش‌ها نشان داده که کارکرد کبد، بعد از 6 هفته به حالت عادی برمی‌گردد.

سیروز کبدی:

بیماری مزمن کبدی است که به دلیل افزایش بافت فیبری، ساختمان طبیعی آن نابود می‌شود و می‌تواند در نتیجه‌ی ابتلا به بیماری‌های کبدی مثل هپاتیتB ، بیماری کبد الکلی (بیماری ناشی از مصرف زیاد الکل) و بیماری‌های خود ایمنی باشد.

- سوء تغذیه

- جمع شدن آب در شکم (آسیت)

- آنسفالوپاتی کبدی

- تغییرات قند خون و...

تغذیه درمانی صحیح می‌تواند در کاهش بروز عوارض موثر باشد، ولی دریافت کافی مواد مغذی به دلیل بی‌اشتهایی، تهوع و فقدان حس چشایی مشکل است.

تعداد وعده‌های غذایی بیشتر و کوچک تر، بهتر از 3 وعده غذایی تحمل می‌شوند. مکمل‌های مایع خوراکی نیز باید دریافت گردد و تغذیه‌ی اضافی هم در بیماران مبتلا به سوء تغذیه و هم‌چنین در افرادی که در معرض خطر عوارض کشنده‌ی بیماری هستند، در نظر گرفته شود.

آزمایش ویدال برای تشخیص سرولوژی بیماری حصبه ،Typhid وشبه حصبهِ Paratyphoid می باشد که علت انها آلودگی باسیلهای گونه سالونها Salmonella از دسته باسیلهای روده دای Entericbaciliمیباشد این با سیلها از راه دستگاه گوارش واردبدن انسان میشوند

این بیماری ها در اثر آلودگی با باسیل های گونه سالمونلادر انسان و موجوداتدیگر ازقبیل پرندگان و حیوانات خانگی و جوندگان ایجاد میگردد سالونلاها با سیل های گرم منفی غالبا متحرک هواز یا بی هوازی اختیاری فاقد اسپور هستند که از طریق خوردن آب و غذا – شیر گوشت وفراورده های حیوانی الوده به انسان منتقل میشوند –مگس وسوسک نیز از عوامل انتقال دهنده باکتری به مواد غذایی هستند حاملین باکنری (کسانی که میکروارگانیسم را برای مدت طولانی دفع می نمایند ) مهمترین منبع عفونت می باشند

بیماری هایی که توسط سالمونلا ایجاد می گردند :

تب های تینوئیدی و پارا تیفوئیدی که به نام تب روده ای (Entreic ferer ) معروف است

-         سیستمی و عفونت خون Septicenia

-         مسمومیت غذایی

باسیلهای تیفوئید و پاراتیفوئید را می توان قبل از این که تست ویدال مثبت شود به ترتیب از خون – مدفوع ادرا جدا کرد

روش تشخیص سرولوژیکی یا آزمایش ویدال

آزمایش ویدال برای اولین بار در سال  1896 توسط ویدال دانشمند فرانسوی ارائه شد اساس این آزمایش آلگوتیناسیون است بدین معنی که انتی بادیهای تولید شده در بدن علیه سمونلا که معمولا مدتی پس از شروع بیماری به وجود می ایند قادرند که با باکتری مربوط به آنتی ژن های مربوط به ان ترکیب شوند و ایجاد الگوتیناسیون نمایند البتهدر ازمایش کلاسیک ویدال خود میکروبسالمونلا بهعوان انتی ژنبه کارمی رفت وبعدار بر اثر مطالعات فایکس (Fellix ) و دیگر انتی ژن های مختلف سالمونلا کشف شدواستخراج گردیدند و امروزه به نسبت ویدال از این انتی ژن ها استفاده میشود .

آنتی ژن های سالمونلا

به طور کلی سه نوع آنتی ژن مختلف در سالمونلا وجود دارند که به نام های  K- H –O-  موردبررسی قرار میگیرند

 آ«تی ژنo  یالوماتیک مهبه حرارت 100 مقاوم است جنس آن لییویلی ساکارید است و در سطح باکتری و جود دارد و آناغلب از روش های غیر متحرک می سازند و غالبا در اواخر هفته اول بیماری آنتی بادی های ضد انتی ژن o  در سرم ظاهر می گردد که به تدریج تیتر آن ها افزایش می یابد و در هفته ششم پس از الودگی به حداکثر تیتره می رسند و سپس به تدریج کاهش  یافته پس از شش ماه تا یک سال به حداقل یا صفر می رسند وجود انتی با  دی های صفر در سرم یک شخص مهمترین شاخص آلودگی اخیر و فعال در او می باشد  تیتر بالا تر از 80/1 در مورد انتی ژن O  می تواند تیتر بیماری زا یاشد مشروط به آنکه در آزمایش بار دوم که به فاصله یک یا دوهفته انجام می شود این تیتر افزایش قابل ملاحظه داشته باشد .

آنتی ژن H  یاانتی ژن فلاژرکه نسبت به حرارت 60 درجه حساس است و مربوط به فلازل (تاژک) باکتری است جنس این انتی ژن از پروتئین است این آنتی ژن در سوش های متحرک و جود دارد آنتی بادی های ضدH  غالبادر حدود دهمین تا دوازدهمین روز بیماری دور تر از انتی باد ی های ضدO در سرم بیمار ظاهر می گردند ولی بهسرعت به تیترهای بالاتری در مقایسه  با انتی بادی های ضد O می رسند.

آنتی ژن H  یک آنتی ژن پروتئینی است انتی بادی بر علیه این نوع انتی ژن از کلاس IgG است واین  آنتی بادی ها ممکن است تا سالها در سرم باقی بمانند و وجود آنها دلیلی بر آلودگی اخیر و یک عفونت حاد نیست تیتر 60/1 به بالا در مورد آنتی بادیهای ضد H ارزش تشخسصی دارد پس از درمان یا واکسیناسیون این انتی بادی ها تاسالها در بدن قابل اندازه گیری هستند

آنتی ژن Vi criraence یا K  

این آنتی ژن مربوط به کپسول باکتری است  که به حرارت حساس است  انتی ژن vi   روی انتی ژن o  را می پوشاند و مانع از اگلوتیناسیون باکتری به وسیله انتی بادی ضد o  می شود باکتری هایی دارای انتی ژن vi  از ویرولانس بیمارزایی بیشتری برخوردارند . تیتر آنها از نظر تشخیص دارای اهمیت نیست زیرا پس از انتی بادی های ضد o وH   در سرم بیمار ظاهر می شود وغالبا در واخر هفتع دوم بیمار شروع به افزایش میکند و تا 40/1 میرسد و درافراد ناقل تیتر 10/1و 20/1 علیه آنتی ژن vi    همچنان باقی می ماند .

موارد لازم برای انجام آزمایش :

-         سرم بیمار را معمولا بدون از بین بردن کمپلان آن به کار می برند زیرا گاهی حرارت باعث پایین آوردن تیتر آگلوتینینها ی سرم می شود . سرم باید فاقد هر گونه ذرات و همولیز باشد و در صورتی که ذراتی در سرم دیده شود باید قبل از آزمایش آن را سانتریفیوژ کرد تا ذرات آن گرفته شود

-         آنتی ژن مورد لزوم به طور استاندارد در دسترس می باشند قبل از مصرف باید شیشه آنتی ژ ن را به آرامی تکان داد تا ذرات آنتی زن به صورت  سوسپانسیون یک نواختی در آیند . همیشه باید شیشه های محتوی آنتی زن در یخچال 2تا8 درجه سانتیگراد نگهداری شوند و هیچ وقت نباید دچار یخ زدگی شوند و قبل از انجام آزمایش باید شیشه های محتوی آنتی ژن را از یخچال بیرون آید تا به درجه حرارت آزمایشگاه برسند .

-         سرم های کنترل :بهتر است در هر آ زمایش یک سرم کنترل مثبت و یک سرم کنترل منفی همرا با سرم بیمار آزمایش شود تا در صورتی که آنتی ژ ن دچار تغییراتی شده معلوم شود

-         سرم فیزیولوژی : غلظت سرم فیزیولوژی برای رقیق کردن سرم معمولا محلول 5/8 گرم کلرسدیم در یک لیتر آب مقطرمی باشد.

تست سریع آگلوتیناسیون اسلایدی

طبق جدول زیر مقادیر مختلف سرم مورد آزمایش و آنتی ژن مورد نظر را در حضران یا دوایر اسلاید شیشه ای مخصوص اضافه نمائید .

سپس توسط یک اپلیکاتور چوبی سرمو انتی ژن  را به ترتیب از حفره شماره 5 به طرف حفر شماره 1 از رقیق تر به طرف غلیظ تر مخلوط نمایید و به اندازه یک دو ریالی آن را پهن نمایید و اسلاید را به آرامی حداکثر به مدت 3 دقیقه در دست حرکت دهید . سپس نتیجه آگلوتیناسیون هر رقت سرم را در زیر نور چراغ مطالعه مورد بررسی قرار دهید و شدت آگلوتیناسیون را با چشم غیر مسلح و بدون میکروسکوپ گزارش کنید مشابه همین روش را با سرم کنترل مثبت و منفی نیز تکرار کنید

لازم به ذکر است که سرم هر بیمار حداقل باید با آنتی ژن های o و H   سه میکروب سالمونلا A,B,D آزمایش شود

-         تیتر سرم ان رقتی از سرم است که در آن حداقل 50 درصد آنتی ژن آگلوتینه شده باشد

-         نتیجه آگلوتیناسیون بر روی اسلاید باید بلا فاصله بعد از 3 دقیقه خوانده شود بعد از این مدت به علت خشک شدن انتی ژن و آ«تی بادی بر روی اسلاید و به هم چسبیدن ذرات آنتی ژن ممکن است نتیجه به طور کاذب مثبت شود

تفسیر نتایج

به طور کلی در تفسیر نتایج سنت ویدال بایستی همواره واکنش های متقاطع ، عفونت قبلی – واکسیناسیون قبلی را در نظر گرفت به طور کلی آنتی بادی های مر بوط به انتی ژن O زودتر از آنتی بادی های مربوط به آنتی ژن H  ایجاد شده و زود تر نیز ناپدید میشود به طوری که پس از هر ماه تا یک سال تیتر آن کاملا کاهش می یابد

تیتر بالای  Antio در سرم یک بیمار تب دار را می توان به عنوان نشانه ای از عفونت فعال دانست در حالیکه آنتی بادی های ضد  H پس از تشکیل سالها در سرم بیمار باقی می ماند بنابر این چنانچه در یک بیمار تیترAntih مشاهده شد اهمیت و ارزش تیتر بالای  Antio را ندارد  زیرا ممکن است فقط نشان دهنده برخورد سالمونلا در گذشته باشد و یا در اثر واکسیناسیون تیتر       Anti hبوجود آمده با شد  تا یکسال ممکن است در سالمونولوز فقط تیتر anti h بالارود و لی تیتر anti o  تغییر نکند  

تیترآنتی بادی درهفته اول بیماربرای انتی ژن O,Hاز40/1تا160/1فراترنمیرودوبالارفتن تیتردرهفته های بعدازنظرتشخیص بیماری بسیارمهم است بطورکلی درایران ازمایش های مثبت باتیتر کمتراز80/1ارزش چندانی نداردوباید 2-1هفته بعدمجدداازمایش صورت گیرد 

- ویروسهایی مانند E.B,V که باعث فعال شدن رده های مختلف سلولهای B   Polycoiond activation می شوند سبب ایجاد پاسخ مثبت کاذب می گردند

- در سیروز کبدب آنتی بادی ضدo , H  تولید میشود .

- درمان با انتی بیوتیک ها کلرامفنیکل  موجب وقفه در آنتی بادی سازی می گردد . که پاسخ منفی کاذب خواهیم داشت در مواردی که نقص ایمنی وجود داشته باشد پاسخ منفی کاذب دیده خواهد شد.

متيونين خود يکي از اسيد هاي امينه ضروري بدن است که از طريق مواد غذايي مانند گوشت، پنير ،مرغ و .......وارد بدن مي شود که پس از جذب در بدن طي پروسه اي به فرم فعال يعني اس ـادنوزيل متيونين ـــمهم ترين جسم دهنده متيل ــ تبديل مي شود . 

                                                                                                                                   متيونين     -------->       هموسيستئين ---------->   سيستئين

 تبدیل هوموسیستئین به متیونین به کمک کوانزيم کوبال امين و اسيد فوليک صورت می گیرد ،بدین ترتیب که يک ريشه متيل به هوموسيستئين انتقال داده مي شود و هو مو سیستئین به متيونين تبديل مي شود , (s-ادنوزيل متيونين مهم ترين دهنده ي گروه متيل در تعداد زيادي از واکنش هاي بيو لوژيک مي باشد با کسب يک گروه متيل از 5-تترا هيدرو فولات هومو سيستئين به متيونين  تبديل مي شود)و همچنينتبدیل هو مو سیستئین به سیستئین توسط انزیم سیستاتیون ـ بتا ـ سنتتاز صورت می گیرد , بدين صورت که هومو سيستئين با سرين توسط اين انزيم ترکيب شده و سيستا تيون تو ليد مي شود, که سيستا تيون توليد شده بصورت غير قابل برگشت تجزيه شده و به سيستئين و گلو تا تيون تبديل مي شود.

علل افزايش هومو سيستئين :

 کمبود اسيد فوليک و کوبال امين و نقص در انزیم سیستاتیون ـ بتا ـ سنتتاز سبب افزايش ميزان هو مو سيتيئن درخون و ادرار مي شود.

هومو سيستئين پلاسما با بالا رفتن سن افزايش مي يابد و مقدار ان در مردان بيشتر از زنان داراي سن مشابه  مي باشد. سطح هو مو سيستئين پلا سما تا سن 65-60 سالگي افزايش خطي نشان داده ولي بعد از اين سنين با شدت بيشتري افزايش يافته که اين افزايش به ازاي هر ده سال سن حدود 19% تا 1 ميکرو مول مي باشد.

در 15 - 5 درصد موارد فاکتورهاي ژنتيکي نيز دخالت دارند در بعضي از کشور هاي اروپايي ناقلان همو زيگوت يک واريانت حساس به دما از متيلن تترا هيدرو فولات ردوکتاز يافت شدند, که اين مسئله ناشي از يک موتاسيون نقطه اي در نوکلئوتيد667 ميباشد  ,در اين افراد فعاليت انزيم ذکر شده به ميزان 70% کاهش مي يابد .ناقلان اين موتاسيون به ويژه به کمبود فو لات حساس بوده و يک افزايش 25 درصدي در هوموسيستئين پلا سما و ادرار دارند.

عوارض ناشی از افزایش هو مو سیستئین :

هو مو سیستئین هر چند که در متا بولیسم طبیعی بدن نقش دارد اما افزایش  ان نیز خطراتی را ایجاد می کند ،هو مو سيستئين يک ريسک فاکتور است زیرا افزایش سطح ان با ساختار کلاژن تداخل می کند(کلاژن جزئی از استخوان ،بافت و غشای پایه عروق خونی است)

هو مو سیستئین سبب بروز بیماری های  مختلفی می شود از جمله :اسیب به سطح داخلي عروق  خونی به دليل توليد سوپر اکسيد و پراکسيد هيدروژن،تسهيل در تجمع پلاکتي(توسط فرم فعال هو مو سيستئين بنام تيو لاکتون هو مو سيستئين ايجاد مي شود) ،ايجاد اختلالات انعقادي و تشکيل لخته ،ايجاد تصلب شرايين ،کاهش عملکرد مغز در افراد مسن و اسیب به شبکیه چشم که بنا به گزارش ساینس دیلی،محققان با قرار دادن لایه های شبکیه چشم در معرض سطوح بالای هومو سیستئین در یافته اند شبکیه در این شرایط به شدت تخریب می شود.

بنا براین هو موسیستئین مرتبط با حمله قلبن ،سکته مغزی،الزایمر و از دست دادن بینایی است.

 کاهش هو مو سیستئین:

استفاده از مواد غذایی که حاوی ویتامین های گروهB هستند مانند :غلات سبوس دار ،حبوبات ،سبزیجات برگی شکل..........واستفاده از مکمل های فولات مانند اسید فولیک ،B6,B12 هم چنین روی در کاهش هو مو سیستئین موثر هستند. روی مانند  ویتامین های گروهB عامل ضروری برای درستی عملکرد انزیم های متابولیزه کننده هو مو سیستئین می باشد و از انجایی که بدن فاقد ذخیره روی است وجود ان در غذای روزانه(پسته،بادام،گوشت،گردو...) ضروری است

روش هاي اندازه گيري:

 روش هلي متفاوتي وجود دارد ولي بهترين روش ها روش ايمنو لوژيک و  تکنيک هاي ارزيابي معمولي بر پايه (کروماتو گرافي مايع با فشار بالا) مي باشد.

اين دو روش در بيماران هماهنگي خوبي را نشان مي دهد ,اما در اشخاص ممکن است تفاوت هاي قابل توجهي داشته باشد. به هر حال رويکرد معمول اين است که بعد از مرحله احيا هو مو سيستئين توتال پلاسما  را که شامل فرم ازاد و  فرم متصل به البومين است اندازه گيري مي شود.

مادران باید به یاد داشته باشند که مالیدن چشم‌ها، گریه‌کردن و خمیازه نشانه‌های خواب‌آلودگی نوزادان است. بهتر است  والدین به این نشانه‌ها دقت کنند و به موقع نوزاد را به رختخواب ببرید.

نوزادانی که سن بیشتری دارند، زمانی که خواب‌آلود و خسته هستند حرکات تنشی‌شان بیشتر است و عصبی‌تر هستند.

●  نوزاد یک روزه تا یک ماه :

نوزادان معمولا بین ۱۵ تا ۱۸ ساعت در شبانه روز می‌خوابند اما دوره خواب آنها کوتاه و حدود دو تا چهار ساعت است. کودکان نارس معمولا به خواب بیشتری نیاز دارند و با توجه به اینکه نوزادان هنوزساعت بیولوژیک درونی یا ریتم شبانه روزی ندارند الگوی خواب آنها به چرخه روز و شب ارتباط ندارد.

در حقیقت نیاز آنها به خواب اصلا قابل پیش بینی نیست و در این مورد هم کاری ازکسی ساخته نیست بایستی این دوران با صبر و خونسردی بگذرد. به عبارتی والدین بایستی با ساعت کودک تنظیم شوند چون خواب کودک در این دوران قابل تنظیم نیست.

●  نوزاد یک تا دو ماه :

در این دوران که خنده و هیجانات کودک شروع می‌شود الگوی خواب منظم تر می‌شود و طولانی ترین دوره خواب چهار تا شش ساعت می‌باشد که بیشتر بعد از ظهرهاست تا شب. دراین دوران طولانی ترین بیدار باش دو ساعت است و بعد از آن خسته می‌شود و می‌خوابد.

لطفا به این نیازکودک احترام بگذارید چون اگر بچه را زیاده از حد بیدار نگهداریم تا خسته تر شود و راحت تر بخوابد نتیجه عکس حاصل می‌شود. در این صورت کودک برای خواب مقاومت می‌کند و ترشح هورمون‌های خاص موجب بیداری شبانه کودک می‌شود.

●  نوزاد سه تا چهار ماه :

در این دوران سه چهارم خواب کودک شبهاست و روزها با سه بار چرب زدن سپری می‌شود. دراین دوران چرخه روز و شب کودک پایدارترمی‌شود اما هنوز نظم ندارد و نمی‌توان برنامه مشخصی برایش تعیین کرد. در این دوران کودک اجتماعی‌تر شده و تمایل بیشتری به بازی دارد به این دلیل درمقابل خواب شب مقاومت می‌کند.

●  نوزاد چهار تا هشت ماه :

در این دوران است که باید الگوی خواب سالم را در کودک به وجود آورد. از آنجایی که در این دوران الگوی خواب کودک به بزرگسالان شباهت بیشتری پیدا می‌کند توجه کنید که به نیازهای خواب کودکتان حساس باشید و سبک زندگی خود را با او هماهنگ کنید. اگر تا دیر وقت بیدارید و او را هم بیدار نگه می‌دارید این یک عادت غلط است و کم خوابی برایش نهادینه می‌کنید که درست به اندازه سو تغذیه برای کودک مضر است.

به همین دلیل برای کودک خود الگوی خواب منظمی ‌در نظر بگیرید و به آن پایبند باشید.

بچه‌ها ممکن است در این سن صبح‌ها زود بیدار شوند حدود شش – پنج و دوباره بخوابند.

کودکان شش ماهه حدود دو تا سه ساعت چرت روزانه دارند که معمولا اولین چرت آنها حدود ۹ تا ۱۰ صبح است و یک ساعت طول می‌کشد.

چرت بعدی ۱۲ ظهر است و یک تا دو ساعت طول می‌کشد و چرت عصرگاهی بین سه تا پنج بعد از ظهر متغیر است و مدت زمان متفاوتی دارد. محققان توصیه می‌کنند هیچ گاه نگذارید کودک بعد از سه بعد از ظهر بخوابد در عوض شب او را زودتر بخوابانید.

●  نوزاد ۹ تا ۱۲ ماه :

کودک شب‌ها ۱۰ تا ۱۲ ساعت می‌خوابد و دو بار در روز چرت می‌زند دیگر به شیرخوردن شبانگاهی نیاز چندانی ندارد. با توجه به اینکه در این دوران سومین چرت روزانه حذف می‌شود ممکن است شبها زودتر بخوابد. البته این مساله بسته به کودک فرق می‌کند.

جالب این است که در این سن اگر فقط ۲۰ دقیقه درمقدار خواب او تغییر اتفاق نیفتد بر روی رفتار او اثر زیادی دارد.

هرگز به خاطر یک خواب کامل شبانه چرت بچه را حذف نکنید چون این عمل باعث خستگی و بد خلقی او شده و کودک شب سخت تر و بامقاومت می‌خوابد و تا صبح چند بار بیدار می‌شود.

●  کودک یک تا سه سال :

در این دوران چرت صبحگاهی او حذف می‌شود و فقط یک بار در روز آن هم برای ۱/۵ تا دو ساعت چرت می‌زند. این تغییر گاهی باعث دردسر می‌شود چون برای بعضی کودکان یک بار چرت زدن کافی نیست و دو بار چرت زدن هم زیاد است.

اگر چنین کودکی دارید شب او را کمی‌ زودتر بخوابانید تا استراحت کافی داشته باشد و از خیر چرت صبحگاهی او بگذرید. اگر بچه‌های ۲۱ تا ۳۶ ماهه فقط یک بار چرت روزانه احتیاج دارند که بین ۱ تا ۵/۳ ساعت متغیر است. این کودکان معمولا بین ۷ تا ۹ شب می‌خوابند و بین ۶ تا هشت صبح بیدار می‌شوند.

برای کودکانی به این سن بهتر است خواب شبانه ون چرت آنها منظم باشد اما خیلی هم در این موارد سخت گیری نکنید چون نتیجه عکس می‌دهد.

●  کودک ۳ تا ۶ ساله :

معمولا دراین دوران کودکان نه شب به بسترمی‌روند و حدود شش تا هشت صبح بیدار می‌شوند. اکثر بچه‌ها در سن سه سالگی هنوز چرت روزانه دارند ولی تا سن پنج سالگی این چرت کوتاه تر و یا حذف می‌شود.

در این دوران هم توجه به نیاز خواب کودک از واجبات است. مهدکودک یا کلاس‌های ورزشی یا … گاهی باعث حذف چرت عصرگاهی می‌شود. دراین صورت باید برنامه خواب شبانه بچه را تغییر دهید (مثلا او را زودتر بخوابانید) و هیچوقت به اصرار چرت روزانه او را حذف نکنید. توجه کنید که خواب تاثیر زیادی بر خلق و خوی کودک می‌گذارد.

کم خوابی باعث بروز مشکلات رفتاری مثل حالت تهاجمی، تدافعی، عدم پذیرش شرایط، رفتار متضاد و مخالف و گاهی بیش فعالی می‌شود.

●  کودک ۷ تا ۱۲ سال :

در این سنین ب توجه به فعالیت‌های اجتماعی مدرسه و غیره زمان خواب شبانه دیرتر می‌شود و به حدود ساعت هشت تا ۱۰ شب می‌رسد.

مقدار خواب هم بین ۹ تا ۱۲ ساعت در شبانه روز متغیر است. توجه کنید دراین سنین هنوز میزان خواب کافی برای کودک اهمیت ویژه‌ای دارد و کم خوابی باعث خواب آلودگی روزانه کودک می‌شود و ضعف درسی به همراه دارد.

دکتر آلن کریستیانسون متخصص پزشکی طبیعی عنوان کرده بود که این باکتری می تواند در کوتاه مدت بسیار وخیم تر از ایدز باشد، چرا که این باکتری تهاجمی تر است و انسان را به سرعت آلوده می کند.

جالب است با وجودی که حدود ۳۰ میلیون نفر از انسانها به علل مرتبط با ایدز در سراسر جهان جان خود را از دست داده اند، اما کریستیانسون اعتقاد دارد که تأثیر باکتری گونورآ مستقیم تر است. و آلودگی با این باکتری ممکن است فرد را دچار شوک عفونی کند و در عرض چند روز وی را به کام مرگ بکشد، این بیماری بسیار خطرناک است.

همچنین ویلیام اسمیت مدیر اجرایی موسسه ائتلاف ملی مدیران بیماریهای آمیزشی در تایید گفته های کریستیانسون عنوان کرده بودکه این وضعیت اضطراری است و با گذشت زمان خطرناک تر می گردد.

باکتری استرین گونوروا( HO41 ) از خانواده سوزاک است و دو سال پیش در ژاپن کشف شد و در مقوله بیماریهای آمیزشی قرار می گیرد. باکتری آن به درمانهای کنونی آنتی بیوتیکی مقاوم است و آن را در مقوله سایر باکتریهای مقاوم چون MRSA و CRE قرار می دهد.و این ابرباکتری نیمی از اشخاصی را که آلوده کند به کام مرگ می کشد.

دکتر اسمیت تاکید می کند که گرچه تاکنون هیچ مورد مرگ به این باکتری نسبت داده نشده است، اما تلاشها برائ مبارزه با آن ادامه دارد و پزشکان همچنان به اخطار دادن دربارهٔ آن ادامه می دهند چرا که این ویروس از پتانسیل تبدیل شدن به یک فاجعه برخوردار است.

این در حالیست که برخی کارشناسان دیگر این مقایسه را اغراق‌آمیز می دانند آنان می گویند گرچه گونه مقاوم به آنتی‌بیوتیک سوزاک یک مسأله مهم بهداشت عمومی است اما مقایسه آن با ایدز گمراه کننده است.

دکتر بروس هیرش از بیمارستان دانشگاه نورث‌شور در نیویورک گفت: من با مقایسه کلی مخالفم. نرخ مشکلات ناشی از سوزاک از لحاظ مشکلات سیستماتیک بسیار پایین‌تر از نرخ عوارض ناشی از عفونت بدون درمان ایدز است.

به گفته هرش، نرخ عوارض تهدیدکننده حیات مانند سپتیک از سوزاک حدود یک درصد است در حالیکه این نرخ برای بیماری درمان نشده ایدز ۹۸ درصد است.

همچنین دکتر کارلوس دل‌ریو، رئیس دپارتمان بهداشت جهانی دانشگاه امروی می گوید: در حال حاضر ایدز یک عفونت مرگبار است در حالیکه بیماران سوزاک به ندرت از این بیماری می‌میرند.

با اینحال هر دو کارشناسان تاکید دارند که گونه مقاوم به آنتی‌بیوتیک سوزاک یک مشکل بسیار جدی است اما هیچ دلیلی برای مقایسه آن با مسائل دیگر وجود ندارد.

بیماری مقاربتی سوزاک بطور فزآینده‌ای در برابر آنتی‌بیوتیکهایی که برای درمان آن تجویز شده، مقاوم شده است.

سال گذشته مراکز کنترل و جلوگیری از بیماری های امریکا ( CDC ) اعلام کرد که تنها یک دارو موسوم به سفتریاکسون برای درمان خط اول این بیماری باقی مانده است. توصیه می‌شود که این داروی تزریقی بهمراه آنتی‌بیوتیکهای دیگر مانند آزیترومایسین یا داکسی‌سایکلین برای هفت روز استفاده شود.

سوزاک یکی از بیماری‌های آمیزشی شایع است که از طریق آمیزش جنسی منتقل می‌شود. عامل آن نیسریا گونورآ یا گنوکوک یک دیپلوکوک گرم‌منفی است.

به گفته دکتر هیرش، اگر این بیماری در برابر تمام آنتی‌بیوتیکها مقاوم شود، شرایط مشابه دهه ۱۸۰۰ تکرار خواهد شد.

بهترین منابع ید غذاهای دریایی هستند که متاسفانه مقدار این غذاها در رژیم غذایی مردم بسیار کم است در بعضی مناطق میزان ید خاک بالا بوده و به همین دلیل مواد غذایی مثل لبنیات ،‌تخم مرغ ،‌حبوبات ،‌غلات و میوه جات مصرفی مردم ید مورد نیاز آنها را تامین می کند اما خاک بیشتر مناطق کشور ما از نظر میزان ید فقیر بوده و به همین دلیل باید از طریق دیگری ید بدن را تامین نمائیم .

نیاز به ید

هورمون های تیروئید پس از آن که در تیروئید ساخته شدند با جریان خون در سراسر بدن حرکت کرده و بسیاری از فعل و انفعالات شیمیایی قسمتهای مختلف بدن را کنترل می نمایند، این هورمون ها برای تکامل و عملکرد طبیعی بدن، مغز و دستگاه عصبی، برای حفظ گرمای بدن و انرژی ضروری هستند.

عوارض کمبود ید

وقتی ید به اندازه کافی به بدن نرسد، تیروئید نمی تــــواند به اندازه کافی هورمون بسازد. این کمبود پـــی آمــــدهای بهـــداشــتی مهـــمی دارد که مـــجمـوعه آنها را “اختلالات ناشی از فقر ید یا Iodine Deficiency Disorders و یا به اختصار IDD” می نامند. این پی آمد ها شامل گواتر، هیپوتیروئیدیسم، کرتی نیسم، بی کفایتی تولید مثل، مرگ و میر کودکان و نهایتا” به مخاطره افتادن توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع می باشند.

اختلالات ناشی از کمبودید :

اختلالات ناشی از کمبود ید یکی از مشکلات تغذیه ای است که در بیشتر نقاط دنیا شایع است کمبود ید انسان را از نظر مغزی و توان جسمی دچار مشکل نموده یادگیری را مختل و روی ضریب هوش تاثیر می گذارد و مهمترین عارضه کمبود ید بیماری گواتر است .

شایعترین عارضه کمبود ید بیماری گواتر است .اختلالات دیگری مثل عقب ماندگی ذهنی ،‌کری ،‌لالی ،‌لوچی چشم ،‌اشکال در ایستادن ،‌راه رفتن و … تاخیر در رشد جسمی در افرادی که مشکل ید دارند دیده می شود کمبود ید در زنان باردار ممکن است موجب سقط جنین و تولد نوزاد مرده گردد.

اغلب عوارض ناشی از کمبود ید خصوصاً‌در دوران جنینی دائمی و غیر قابل درمان می باشد بنابراین پیشگیری از عوارض کمبود ید باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

گواتر آندمیک

گواتر شایعترین عارضه ناشی از کمبود ید است. در مناطقی که خاک و در نتیجه محصولات زراعی دچار فقر ید هستند کمبود ید در انسان و حیوان رخ می دهد. گواتر در یک منطقه بارزترین نشانه کمبود ید است که از سنین کودکی ظاهـــر می شـــود و بـــا افزایش سن، بزرگتر شده و پس از بیست سالگی معمولا” به صورت گواترهای گره دار در می آید. در سنین پایین شیوع در دختران و پسران یکسان است ولی پس از بلوغ شیوع در پسران کاهش می یابد. گاهی در مناطق کمبود ید زنان تا ۶ برابر بیشتر در معرض عوارض قرار می گیرند.

در بیشتر کسانی که در مناطق کمبود ید زندگی می کنند تنها عارضه ای که دیده می شود یک گواتر درستـــکــــار (Euthyroid) است که ترشح هورمونهای تیروئید و TSH و غلظت آنها در سرم طبیعی می مانند. اگر در منطقه ای شیوع گواتر به بیش از ۱۰ درصد برسد منطقه آندمیک و چنانچه بیش از ۴۰ درصد پسران و متجاوز از ۵۰ درصد دختران مبتلا به گواتر باشند منطقه را هیپرآندمیک می گویند. معـــایـنـه بالینــی تـیروئید در تشخیص گواتر حائز اهمیت فراوان است و باید با دقت و مهارت کامل انجام شود.

آزمایش لمس گواتر یا معاینه بالینی:

برای لمس تیروئید دانستن وضعیت تشریحی ناحیه پایین گردن لازم است. برای انجام این عمل ابتدا غضروف حلقه ای شکل (غضروف کریکوئید) لمس می شود چون این غضروف برای تعیین محل تیروئید نشانه خوبی است. لبه تحتانی غضروف حلقه ای، کمی بالاتر از تنگه یا رابط دو قطعه تیروئید قرار گرفته است.

لمس تیروئید ممکن است از جلو یا عقب صورت گیرد. برای لمس بهتر تیروئید لازم است که معاینه کننده در پشت بیمار که نشسته است، قرار گیرد و با نوک انگشتان هر دو دست از دو طرف گردن به معاینه تیروئید بپردازد . در صورتی که معاینه از جلوی گردن انجام شود باید انگشتان یک دست پشت ماهیچه “جناغی- چنبری – پستانی” قرار گیرد و با نوک انگشتان دست دیگر و یا انگشت شست دست دیگر لوب مربوط به آن طرف لمس شود. برای لمس طرف مقابل، این عمل با تغییر دستها صورت می گیرد .

معاینه تیروئید از طریق لمس روش ساده و سریعی است ولیکن احتمال خطا در تشخیص درجات گواتر در این روش وجود دارد. بنابراین معاینه کنندگان باید آموزش و مهارت لازم را پیدا کنند و تحت نظر افراد با تجربه دیگر برای دستیابی به نتیجه های یکنواخت سرپرستی شوند.

روشهای پیشگیری از کمبود ید:

معمولا“ از چند روش برای رساندن ید به بدن استفاده می شود:

۱- مکمل یاری: استفاده از قرصهای یدات پتاسیم، محلول لوگل، روغن یده (تزریقی یا خوراکی)

۲- غنی سازی: افزودن ید به نان، نمک، شیر، آب، غذای کودک.

۳- تغییر در عادات غذایی: مصرف بیشتر غذاهای دریایی، جلبکها و مصرف کمتر مواد گواترزا.

۴- فعالیتهای بهداشت عمومی: افزایش دسترسی به مراقبتهای بهداشتی اولیه.

بجز روشهای فوق می توان از کودهای شیمیایی حاوی ید و غذای دامی ید دار نیز بعنوان روشی برای تامین ید مورد نیاز انسان استفاده کرد. البته هر یک از روشها منافع و معایب خاصی دارند.

پیشگیری :

بهترین روش پیشگیری از عوارض ناشی از کمبود ید مصرف روزانه نمک یددار تصفیه شده است طعم و بوی نمک یددار تصفیه شده مانند نمک معمولی است و به همان طریق نیز مصرف می شود همه مردم اعم از پیر و جوان ،‌کودک و زنان باردار و … چون بدنشان همه روزه به ید نیاز دارد مصرف روزانه نمک یددار برایشان ضروری است .
طرز نگه داری نمک یددار تصفیه شده :

نمک یددار نباید در معرض نور مستقیم خورشید یا رطوبت قرار گیرد توصیه می شود نمک یددار را در پاکتهای خود یا در ظروف بدون منفذ پلاستیکی ،‌ چوبی ،‌سفالی یا شیشه ای تیره ریخته و درب آنها را بعد از هربار مصرف ببندید.

نمک چه نقشی در بدن دارد :

نمک یکی از مواد مورد نیاز برای سوخت و ساز مواد در بدن ،‌انتقال پیام های عصبی و کارکرد صحیح عضلات است این ماده به مقدار محدود مورد نیاز بوده و مصرف متعادل آن لازم است به طور مثال در هنگام اسهال و استفراغ و یا فعالیت شدید بدنی و در هوای گرم با مصرف کمی نمک می توان املاح از دست رفته را جبران کرد.

استفاده از نمک یددار در جهان:

اکنون رایج ترین روش در سراسر دنیا برای تامین ید مورد نیاز بدن استفاده از نمک یددار است. کشورهای زیادی در دهه های گذشته با تدوین قوانینی فروش و توزیع نمک غیر یددار را در مناطق خاص یا کل کشورشان ممنوع کرده اند.

چرا نمک یددار می شود؟

به دلایل زیر نمک بعنوان بهترین حامل برای ید انتخاب شده است :

۱- میزان مصرف روزانه نمک معمولا“ ثابت است.

۲- مصرف نمک وابسته به وضعیت اقتصادی خانوار نیست.

۳- نظارت و پایش مصرف آن به راحتی قابل انجام است.

۴- افزودن ید به نمک تاثیری بر بو، رنگ یا مزه نمک ندارد.

۵- افزودن ید به نمک اثر سوء بر مصرف کننده نمی گذارد.

۶- هزینه های افزودن ید به نمک بسیار ناچیز است.

۷- روش مطمئن و ایمنی است.

۸- اثرات مثبت این روش در کشورهای دیگر دیده شده است.

پایش و نظارت برنامه پیشگیری از اختلالات ناشی از کمبود ید:

پایش و نظارت از برنامه پیشگیری و کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید به منظور حصول اطمینان از میزان ید دریافتی توسط مردم و کیفیت ارائه خدمات در مناطق شهری و روستایی کشور به شکل گسترده ای در ســطــح تــولیــد، توزیع خانوار و همچنین کلیه مراکز تولید طبخ غذا بطور روتین انجام می گیرد.

پایش در سطح تولید:

کارشناسان اداره نظارت بر مواد غذایی در هنگام بازدید از واحدهای تولید کننده نمک یددار مقداری از نمک یددار خط تولید را نمونه برداری نموده و با ارسال نمونه به آزمایشگاه مواد غذایی استان و آزمایش نمک در فرم مخصوص کارخانه هــایی را که میزان ید آنها کم است شناسایی می نمایند و توصیه های لازم را برای حل مشکل ارائه می دهند و اگر مشکل ادامه داشت خط تولید تا زمان تصحیح تعطیل می گردد.

پایش در سطح توزیع:

نمونه برداری از نمک های یددار در مراکز توزیع مناطق شهری طبق یک دستورالعمل مدون توسط کارکنان بهداشت محیط صورت می گیرد و نمونه های نمک در فواصل زمانی مناسب به آزمایشگاههای کنترل غذا در استانها ارسال می شود. میزان ید این نمکها اندازه گیری و در فرم مخصوص ثبت و به دفتر بهبود تغذیه جامعه ارسال می گردد. بنابراین سالیانه از کل کشور بیش از هزار نمونه مورد آزمون قرار می گیرد.

پایش در سطح خانوار:

برای اطمینان از پوشش مصرف نمک یددار در خانوارهای شهری و روستایی کشور سعی شده است در بررسی هایی که توسط بخش بهداشت برای اهداف دیگر طراحی و اجرا می شوند نمک خانواده ها مورد آزمایش قرار گیرد. قطره یدسنج که بدین منظور مورد استفاده قرار می گیرد در داخل کشور تولید می شود و با چکانیدن یک قطره از این محلول روی نمک در صورتیکه نمک تغییر رنگ داد (بنفش یا آبی) ید دار بودن آن تائید می گردد. براساس آخرین آمار انجام گرفته در سال ۱۳۷۹ پوشش مصرف نمک یددار کل کشور به میزان۹۴درصد می رسد.

پایش نمکهای مصرفی اماکن عمومی و مراکز عرضه مواد غذایی:

طبق یک دستورالعمل مدون کارکنان بهداشت محیط با مراجعه به اماکن عمومی و مراکز عرضه مواد غذایی از قبیل بیمارستانها، رستورانها،‌اغذیه فروشی ها،‌کارگاهها یا کارخانه ها، مهد کودک ها، سربازخانه ها، مدارس (ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان) ید دار بودن نمکهای مصرفی این واحدها را با استفاده از محلول ید سنج مورد آزمایش قرار می دهند و نتیجه را در فرم مخصوص ثبت می نمایند. این اطلاعات درصد ید دار بودن نمکهای مصرفی اماکن عمومی و مراکز عرضه مواد غذایی را نشان می دهد.

پایش میزان ید ادرار در کشور

مطلوب ترین روش پایش برنامه اطمینان از کفایت دریافت ید از طریق رژیم غذایی، اندازه گیری ید ادرار نمونه قابل قبولی از جمعیت یک منطقه می باشد که می تواند مدیر برنامه را از کفایت دریافت ید آن منطقه مطمئن سازد.

بررسی اپیدمیولوژیک اندازه گیری ید ادرار سالانه در کلیه دانشگاههای علوم پزشکی کشور انجام می شود. بدین منظور ۲۴۰ دانش آموز ۱۰-۸ ساله (کلاسهای دوم، سوم و چهارم دبستان) با توجه به نسبت جمعیت شهری و روستایی بطور تصادفی در مدارس شهری و روستایی تحت پوشش آن دانشگاه مطابق با دستورالعمل مربوطه انتخاب می شوند و نمونه های ادرار به آزمایشگاه منتخب ارسال می گردد.

بر اساس توصیه سازمان جهانی بهداشت (WHO)، وضعیت کمبود ید هر منطقه بر اساس میانه ید ادرار دانش آموزان آن منطقه تعیین می گردد.

پایش در مناطق روستایی:

پایش نمکهای یددار در روستاها توسط بهورز انجام می شود و اقداماتی که بهورزان باید انجام دهند بشرح زیر می باشد:

۱- بهورزان موظفند ماهانه یک بار به مغازه های روستا مراجعه نموده چنانچه نمک یددار عرضه شود، مغازه دار را تشویق نمایند در غیر این صورت به او تذکر دهند که تنها مجاز به توزیع نمک یددار است و نباید نمک غیر یددار در مغازه موجود باشد همچنین طرز نگهداری و انبار کردن نمک یددار را به مغازه دار متذکر گردد و توصیه نماید که برای حیوانات اهلی نیز از نمک یددار استفاده شود، اگر در ماههای بعد هنوز در مغازه نمک غیر یددار موجود بود مراتب را از طریق ناظر خانه بهداشت به کمیته فرعی آموزش و تولید و توزیع نمک یددار استان یا کمیته شهرستان اطلاع دهند.

۲- بهورز باید هر سال یک بار برای ارائه آموزش های لازم به مدرسه مراجعه نموده و قبلا“ از دانش آموزان بخواهد یک قاشق چایخوری از نمک مصرفی خانواده خود را در یک کاغذ کوچک پیچیده و آن را به مدرسه بیاورند و نمک ها را با قطره یدسنج آزمایش کند.

اگر نمک ها یددار نبودند برنامه آموزش را پیگیری نماید و نتیجه آزمایش را در دفتر مدرسه یادداشت کند تا بتواند آنرا با نتیجه آزمــایــش های قبلی مقایسه نماید. در جریان این دیدار بهورز باید آموزش های بهداشتی لازم را در زمینه لزوم مصرف نمک یددار با تاکید بر استفاده از نمکهای یددار تصفیه و شستشو و مزایای مصرف آن و سایر برنامه های بهداشتی به دانش آموزان ارائه نماید.

۳- طبق برنامه های جاری بهورز هر سال در زمان سرشماری خانوار (اول سال) به خانه ها مراجعه و اطلاعاتی را از خــانوار گرفته و در برگه وضعیت محل سکونت از نظر بهداشت محیط که بعدا“ در پرونده خانوار نگهداری می شود درج می کند، بنابراین بهورز نمک مصرفی خانواده را با محلول یدسنج آزمایش می کند و نتیجه را در بنـــد ۱۵ برگه فوق الذکر ثبت می نماید،‌ بعد از سرشماری تعداد کل خانواده هایی را که از نمک یددار مصرف می کنند حســـاب نمــــوده و در جدول نمک یددار که بر روی زیج حیاتی به چاپ رسیده است منتقل می نماید.

این اطلاعات می تواند بهورز را از کفایت برنامه های آموزشی IDD و تاثیر آن مطلع سازد.

چه مقدار نمک بخوریم :

در حال حاضر مصرف نمک که خصوصاً در غذاهای آماده به میزان زیاد مورد استفاده قرار می گیرد در کشور ما بالا است طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک ۵ گرم می باشد این در حالی است که میزان مصرف نمک در کشور ۳-۲ برابر این مقدار برآورد شده است این میزان نمک شامل نمک نمکدان و نمک موجود در موادغذایی شور مانند خیارشورها ،‌تنقلات شور ،‌غذاهای آماده یا کنسرو شده می باشد. و برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک در هنگام تهیه غذاها بجای نمک از سبزی های تازه و معطر ،‌سیر ،‌لیموترش ،‌آب نارنج ،‌آویشن ،‌شوید و … استفاده کنید.

نمک یددار تصفیه شده چیست :

نمک تصفیه ،‌نمکی است کاملاً بهداشتی که ناخالصی های آن حذف شده است . نمک خوراکی باید از نوع یددار و تصفیه شده باشد . نمک های تصفیه شده یددار بدلیل خلوص بالا میزان ید را بهتر و به مدت بیشتر حفظ می کنند . نگهداری و ذخیره نمودن نمک یددار به مدت طولانی (بیش از یکسال) موجب از دست رفتن بخشی از ید آن می شود و جهت اضافه کردن آن به غذا در زمان طبخ ، نمک را در انتهای پخت اضافه کنید تا ید آن در حداکثر مقدار حفظ شود.

نمک تصفیه نشده به علت داشتن ناخالصی در افرادی که سابقه بیماریهای گوارشی ،‌کلیوی و کبدی دارند و حتی مصرف مداوم آن در افراد سالم منجر به بروز ناراحتی های گوارشی ،‌کلیوی ،‌کبدی و حتی کاهش جذب آهن در بدن می شود . همواره به تاریخ مصرف نمک و وجود پروانه ساخت از وزارت بهداشت روی بسته بندی نمک ها توجه نمائید دقت کنید که عبارت نمک یددار تصفیه شده بر روی بسته بندی نمک درج شده باشد و از خرید هر گونه نمک با عنوان نمک صنعتی و یا بدون ید تصفیه شده خودداری نمائید.

 در طول دوران روزه داری تغییرات و اتفاقاتی برای بدن  شما روی می دهدکه تغییرات ایجاد شده در بدن شما در طول دوران روزه داری به مدت  روزه های پیاپی بستگی دارد. معموالً بدن شما پس از حدود ۸ ساعت  از مصرف آخرین وعده غذایی وارد حالت روزه داری می شود.

بدن‬ شما ابتدا منابع ذخیره شده گلوکز یا قند را مصرف می کند و پس از  آن در طول دوره روزه داری چربی بدن تجزیه شده و به عنوان منبع  بعدی انرژی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

استفاده از چربی ذخیره‬ شده در بدن به عنوان منبع انرژی می تواند در درازمدت باعث کاهش  سطح کلسترول خون و فشار خون شده و وزن شما را نیز کاهش دهد.

از دست دادن وزن، خصوصاً اگر اضافه وزن داشته باشید می تواند به  کنترل بهتر دیابت منجر شود. با این حال، روزه داری نباید به عنوان  روشی برای کاهش وزن در درازمدت به کار رود.

اگر قصد دارید روزه بگیرید و به دیابت مبتلا هستید، بسیار اهمیت دارد که پیش از هرگونه اقدامی با گروه درمانی  دیابت خود مشورت نمایید. آنها مطالعاتی درباره چگونگی کنترل  مناسب دیابت در طول دوره روزه داری در اختیار شما قرار خواهند  داد.

منظور ما در این مقاله از روزه چیست؟‬

روزه یکی از جنبه های مهم معنوی بسیاری از ادیان مانند اسلام،  مذهب هندو و یهودیت است. علاوه بر پرهیز از مصرف مواد غذایی  (و گاهی نوشیدنی)، معمولا روزه زمانی برای دعا، تامل و تزکیه نفس  است. این فرصتی برای افراد است تا با تمرین خویشتنداری و ایجاد  تغییر در رژیم غذایی، روش زندگی سالم تری در پیش بگیرند.

چه کسانی روزه می گیرند؟

بسته به مذهب، روزه داری دوره های زمانی متفاوتی دارد. در مذهب  هندو و یهودیت روزهایی بطور تکی و منفرد برای روزه داری وجود  دارد. با این حال، ماه اسلامی رمضان یکی از طوالنی ترین دوره های  روزه داری است، که در آن بر همه مسلمانانی که سلامت هستند  واجب می شود از طلوع تا غروب خورشید روزه دار باشند.

برای گروه های خاصی از افراد و در برخی شرایط خاص، روزه گرفتن‬ واجب نیست. برای مثال:

• کودکان (زیر سن بلوغ)‬
• افراد مسن
• افراد بیمار‬
• افراد دارای مشکالت یادگیری‬
• افراد در سفر‬ • زنان باردار، زنانی که در دوران شیردهی یا قاعدگی هستند
• هر فردی که با روزه گرفتن سالمت خود را به خطر می اندازد، مانند  افرادیکه برای کنترل بیماری دیابت خود باید انسولین تزریق کنند.

تغییر در رژیم غذایی

در طول دوره روزه داری، الگوی تغذیه شما می تواند با حالت عادی  بسیار تفاوت داشته باشد. با این وجود، بسیار اهمیت دارد که شرایطی  متعادل برای تغذیه در نظر بگیرید، و همه انواع غذاها از گروه های  مختلف غذایی را مصرف نمایید و در مصرف آنها افراط نکنید. در دین  اسالم، مواد غذایی با رابطه بین فرد و خدا ارتباط دارد.

اگر مبتال به دیابت هستید و روزه می گیرید، فکر خوبی است اگر‬ پیش از آغاز روزه غذاهایی مصرف کنید که آهسته تر جذب بدن می  شوند (یعنی شاخص گلیسمیک پایین تری دارند)، مانند برنج باسماتی،  نان پیتا، چاپاتی و دلا عدس. انتخاب این نوع از مواد غذایی به شما  کمک می کند تا سیر شوید و بتوانید سطح گلوکز خون را در طول  روزه متعادل تر نگه دارید. میوه جات، سبزیجات و ساالد نیز باید در  برنامه غذایی قرار بگیرند.

روزه گرفتن و دیابت

علائم بالا بودن میزان قند خون عبارتست از‬ احساس تشنگی بیش از حد، بیشتر شدن مقدار ادرار ویا خستگی  بیش از حد.

اگر میزان قند خون شما بالا ماند و شما با این علائم روبرو شدید، با‬ گروه درمانی خود مشورت کنید.

پیش از اقدام به روزه گرفتن، گروه مداوای دیابت شما می توانند  درباره نحوه مصرف داروهایتان و چگونگی کنترل دیابت اطالعاتی  در اختیارتان قرار دهند. برای مثال آنها می توانند به شما بگویند که  چگونه ساعت، نوع و مقدار داروی خود را تغییر دهید تا اطمینان  حاصل کنید که سطح قند خون شما کنترل می شود.

وقتی قصد دارید روزه خود را باز کنید، فقط مقدار اندکی غذاهای  حاوی قند و چربی، مانند شیرینی هندی، کیک، ساموسه و پوری  مصرف کنید، زیرا مقدار زیادی از این نوع مواد غذایی می تواند  باعث بالا رفتن وزن شما شود.

در پخت و پز از مقدار کمتری روغن‬ استفاده کنید و سعی کنید برای پختن غذاها از روش کبابی، تنوری یا  تفت دادن بدون روغن با استفاده از ماهیتابه تفلون استفاده نمایید.

علاوه بر این، مقدار زیادی نوشیدنی بدون قند و بدون کافئین بنوشید‬ تا از کم شدن میزان آب در بدن جلوگیری نمایید، مانند نوشابه های  گازدار، معجون، آب میوه، آب یا نوشیدنی های دارای شیر.

اگر به نوشیدنی های شیرین عالقه دارید در اینصورت به جای قند از‬ شیرین کننده ها استفاده کنید.

خلاصه

• اگر قصد دارید روزه بگیرید با گروه درمانی خود مشورت نمایید.

• میزان قند خون خود را بیشتر چک کنید.‬

• یک رژیم غذایی متنوع و متعادل را ادامه دهید.‬

• بیشتر از غذاهایی استفاده کنید که آهسته تر جذب بدن می شوند،‬ یعنی که شاخص گلیسمیک پایین تری دارند.

• سعی کنید از غذاهایی که حاوی قند و چربی زیاد هستند استفاده‬ نکنید.

• وقتی روزه را باز می کنید، حتما مقدار زیادی نوشیدنی بدون قند و‬ بدون کافئین بنوشید تا از کم شدن آب بدن جلوگیری نمایید.

موارد دیگری که باید به خاطر داشته باشید‬

اگر تصمیم به روزه گرفتن دارید، بسیار اهمیت دارد که قند خون را  بیشتر چک کنید زیرا امکان دارد قند خون شما بسیار پایین بیاید (به  نام عارضه کم بودن قند خون یا هایپوگلیسمی یا هایپو نیز شناخته  می شود)، خصوصا اگر حال شما مساعد نباشد و یا تحت مداوا با  انسولین یا سایر داروهای مخصوص دیابت باشید در این باره با  گروه معالجه دیابت خود مشورت نمایید.

اگر با نشانه های عارضه‬ کم بودن قند خون روبرو شدید، مانند حالت لرزش و تشنج، تعریق  و گیجی، باید فوراً روزه خود را بشکنید و مداوای معمول عارضه کم  بودن قند خون را انجام دهید، مانند مصرف قرصهای قند، نوشیدنی  شیرین یا ،GlucoGel به همراه خوراک سبک مانند ساندویچ یا یک  وعده خوراک حاوی غالت.

اگر مجبور هستید به هر دلیلی روزه خود‬ را بشکنید، در آن روز طبق معمول همیشه وعده های غذایی خود را  مصرف کنید و پس از آن در صورتیکه قادر باشید می توانید روزه ای  را که شکسته اید در تاریخ دیگری تکرار کنید و یا به جای آن وعده های غذایی در اختیار افراد مستحق قرار دهید.

اگر به دیابت نوع ۱ مبتال هستید، این خطر وجود دارد که سطح‬ قند خون شما بسیار بالا برود (که با نام عارضه پر قندی خون یا  هایپرگلیسمی نیز شناخته می شود) .

زمانی که میزان قند خون برای چند ساعتی بالا باقی میماند دهیدراتاسیون و سایر مشکلات بروز می کند.

بعلاوه حتی هایپرگلیسمی ملایم قادر به آسیب مغز ، کلیه و شریانها می باشد. زمانی که هایپرگلیسمی با حضور کتون در ادرار همراه شود نیاز به توجه سریع و مراقبت پزشکی دارد.

یکی از بیماران تقریبا چهار ماه و دیگری نزدیک به دو ماه را را بدون دارو سپری کرده اند بدون آنکه نشانه ای بازگشت ویروس در آنها مشاهده شود.

این پزشکان می گویند هنوز خیلی زود است از درمان این بیماری صحبت شود چون هنوز احتمال بازگشت ویروس وجود دارد.

رهایی یافتن از اچ آی وی دشوار است چون این ویروس در داخل دی ان ای پنهان می شود و ذخایر غیرقابل دسترسی در بدن تشکیل می دهد.

در معالجه عادی، داروهای ضدویروسی اچ آی وی را در جریان خون تحت کنترل نگه می دارد اما با قطع دارو، ویروس بازمی گردد.

دو مردی که معالجه شده اند برای حدود ۳۰ سال مبتلا بودند.

هر دو آنها به سرطان لنفاوی مبتلا شدند که پیوند مغز استخوان را لازم آورد.

مغز استخوان محل ساخته شدن سلول های خون است و تصور می شود که ذخیره گاه بزرگ اچ آی وی باشد.

پس از پیوند، در یک بیمار تا دو سال و در بیمار دیگر تا چهار سال اثری از ویروس مشاهده نشد.

به این ترتیب پزشکان داروی یکی از آنها را پانزده هفته پیش و نفر دیگر را هفت هفته قبل قطع کردند.

دکتر مایکل بریدی مدیر پزشکی ترنس هیگینز تراست به بی بی سی گفت: “قضاوت در مورد اهمیت این خبر دشوار است. برای این دو بیمار و زندگی شان فوق العاده مهم است اما عمل پیوند مغز استخوان عملی ریسکی است. مبتلایان به اچ ای وی اگر داروهای ضدویروسی بخورند طول عمرشان تقریبا عادی است. خطر مرگ در سال های اول پس از عمل پیوند مغز استخوان حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد است بنابراین این عمل هرگز نمی تواند درمانی برای همه مبتلایان باشد.”

به علاوه به گفته او وقتی به یاد می آورید که بیشتر موارد بیماری در جنوب آفریقاست این شیوه خیلی هم پرهزینه است، بنابراین اهمیت آن احتمالا در درک عمیق تر چگونگی پنهان شدن اچ آی وی در بدن است و اینکه چگونه می توان این ذخایر اچ آی وی یا مخفی گاه های ویروسی را پاکسازی کرد.

بیماران مبتلا با کمک داروهای ضدویروسی یک زندگی نسبتا عادی را می گذرانند.

دکتر تیموتی هنریش به بی بی سی گفت که این نتایج مهیج است، اما افزود: “ما به یک درمان دست نیافته ایم، به بررسی بیشتر نیاز داریم.”

“می توانیم بگوییم که اگر ویروس برای یک سال یا دو سال پس از قطع دارو بازنگشت، احتمال بازگشت آن خیلی کم خواهد شد.”

به گفته او هنوز زود است لغت درمان به کار برده شود.

چندی قبل هم گزارش شد که بدن یک کودک متولد شده در می سی سی پی آمریکا از ویروس اچ آی وی پاک شده است.

البته او هنگام تولد با داروهای ضدویروسی معالجه شد بنابراین هیچ نوع پایگاه ویروسی در بدنش شکل نگرفت.

کارشناسان گفتند که هرچند پیوند مغز استخوان گزینه ای عملی برای مبتلایان به اچ آی وی نیست اما موارد تازه این مطالعه می تواند به رویکردی تازه برای معالجه و نهایتا ریشه کن کردن این ویروس منجر شود.

این یافته ها در کنفرانس انجمن بین المللی ایدز ارائه شد.

خونه ی مادر بزرگه استخر و لابی داره

برای تشخیص OCD  یا وسواس فکری و عملی باید یا باعث رنج و نارحتی چشمگیر شود یا در عملکرد شخص ایجاد اختلال کند.

اشکال مختلف وسواس – جبری

- آداب تمیز کردن و ترس از آلودگی

در برخی از بیماران ، ترس از آلودگی ممکن است منجر به آداب شستشو شود که این آداب می تواند ده ها سال بیش از دوازده ساعت در روز به طول بینجامد. ابن افراد اغلب برای پیش گیری از تماس با آلودگی از تمامی قسمتهای منزل و حتی محله اجتناب می کنند .

- آداب وارسی کردن و ترسهای مربوط به سلامتی

اگر شما به آداب وارسی کردن دچار باشید نمی توانید مطوئن شوید که مرتکب خطائی بزر گ نشده اید . بنابراین برای حصول اطمینان به وارسی کردن می پردازید . معمولاً می ترسید که در اثر خطائی که از شما سرزده است به خودتان و دیگران آسیبی برسانید.

- آداب تکرار و اجبارهای شمارش

افراد مبتلا به این نوع وسواس احساس می کنند که باید حرکات ساده ای را چندین بار انجام دهند ، مانند وارد شدن به     اتاق و یا شستن بخشی از بدن خود و… . ممکن است تا زمانی که این حرکات را به همان تعداد انجام ندهد احساس راحتی نکند

-کندی اجبار گونه

شخص مبتلا به علائم اختلال وسواس ممکن است دچار کندی در کار باشد . زیرا زمان زیادی را انجام آداب خاص خود می کند .

-وسواس اجبارهای خرافی

ممکن است خرافات بر زندگی همه زندگی مبتلایان به اختلال وسواس سایه بیندازد. به طور معمول وسواس های خرافی ، ترس از مرگ و نمادهای آن متمرکزند . اگر شما به این نوع وسواس مبتلا باشید میان اشیائی که ارتباط برقرار می کنید . یعنی چیزهائی را با بد شانسی مرتبط میدانید و سپس از فعالیتها و مکانهای خاصی که گمان می کنید موجب بدشانسی می شوند اجتناب می کنید.

-آداب صرفه جوئی و اندوختن

همه انسانها اشیائی را که برایشان بار احساسی دارند یا ممکن است به آن نیاز پیدا کنند نگاه می دارند. اما افراد مبتلا به آداب اندوختن نمی توانند میان اشیاء محبوب و اشیاء مورد مصرف تمایزی قائل شوند. آنها نمی توانند مطمئن شوند که یک تکه کاغذ ممکن است ارزشی نداشته باشد ، به همین دلیل برای حل این مسئله هر چیزی را نگاه می دارند.

اقدامات کمکی جهت درمان وسواس

-تقویت جسمانی

امروزه از لحاظ پزشکی اثبات شده که ضعف جسمانی و کمبود ویتامین های مورد نیاز بدن نقش مهمی در ابتلا به وسواس ایفا می کند. بنابراین تقویت قوای جسمانی (زیر نظر پزشک) در این زمینه مفید خواهد بود.

-عدم اعتقاد به افکار وسواسی

هرگاه همواره از صمیم قلب اعتقاد داشته باشید که افکار وسواسی شما حقیقی هستند یا آنکه اجبارهایتان در پیشگیری از یک پیشامد بد ضروری اند . آنگاه ممکن است به رفتاردرمانی جواب ندهید . بنابراین مهمترین اصل در درمان غیر داروئی وسواس عدم اعتقاد به افکار وسواسی است.

- آوردن افکار وسواسی به ذهن از روی عمد

سعی کنید افکاری را که باعث بروز رفتارهائی بعد از آن میشود ، در حضور دیگران و یا در مکانهائی که نمی توانید آن اعمال را انجام دهید به ذهن بیاورید . آنگاه بعد از انجام ندادن چند باره آن اعمال متوجه بی اثر بودن آن می شوید.

- رها کردن یکباره وسواس

خود را از بند افکار مزاحم رها کنید و برای خود شعاری بسازید ، مثلاً هرگاه افکار وسواسی به سراغ شما آمد بگوئید : پیش به سوی زندگی عادی

معاون داروي سازمان غذا و دارو ضمن اعلام خبر منتفي شدن واريز يارانه دارو به حساب خانوار عنوان کرد: وزارت بهداشت به اين جمع بندي رسيده است تا 1800 ميليارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده براي جبران مابه التفاوت نرخ ارز و 400 ميليون دلار يارانه دارو را به بيمه‌ها پرداخت کند.

به گزارش ايسنا، دکتر شمسعلي رضازاده در گردهمايي دست اندرکاران نظام دارويي کشور، ادامه داد: راهکارهاي اجرايي پرداخت اعتبار 2200 ميليارد توماني دارو در حال انجام است و بناست روز شنبه جلسه‌اي در اين خصوص با مسئولان امور بيمه‌اي کشور برگزار شود.

وي با بيان اينکه درخواست سازمان تامين اجتماعي و بيمه سلامت ايرانيان براي پوشش اين اختلاف قيمت ايجاد شده بر اثر تغيير نرخ ارز ماهيانه 30 ميليارد تومان است، عنوان کرد: 50 ميليارد تومان هم هزينه ماهيانه داروهاي يارانه‌اي ماست. در مجموع بايد ماهيانه 110 ميليارد تومان از محل اين اعتبار کمکي از سوي دولت در اختيار بيمه‌ها قرار بگيرد. بنابراين جبران افزايش قيمت همه داروهاي بيماران خاص و صعب العلاج از طريق بيمه تامين خواهد شد.

معاون غذا و داروي سازمان غذا و دارو همچنين در ادامه با بيان اينکه 1170 ميليون دلار ارسال ثبت سفارش براي بانک مرکزي انجام شده است که از اين ميزان 750 ميليون دلار مربوط به مواد اوليه و برخي از داروها تخصيص يافته است و با تخصيص 900 ميليون دلار نيز موافقت شده است، عنوان کرد: در واقع مي‌توان گفت بيش از 70 درصد از مجموع ثبت سفارش‌هاي دارويي که مجموع نياز سالانه را برطرف مي‌کند براي بانک مرکزي ارسال شده است و خريد ارزي 45 درصد از داروها نيز محقق شده است.

 اسهال همچنین یکی از عوامل مهم تاخیر رشد جسمی در کودکان ، سوء تغذیه و مستعد شدن در برابر سایر بیماریها است . طبق آمار سازمان بهداشت جهانی سالانه دو میلیون کودک زیر ۵ سال در اثر اسهال می میرند .

و به عبارتی ۱۷% از کودکان مبتلا به اسهال فوت می کنند .  ۸% از علت کل مرگهای کودکان زیر ۵ سال ناشی از بیماریهای عفونی اعم از انگلی و اسهالی است.

به دفع سه بار یا بیشتر مدفوع آبکی و یا شل در شبانه روز ، اسهال می گویند .

شیرخواری که فقط از شیر مادر تغذیه می شود ، مدفوع نرمتر از حد عادی دارد و ممکن است روزانه ، چندین بار مدفوع نرم و نیمه آبکی دفع نماید که طبیعی است . در این شیرخواران ، اسهال به افزایش تعداد دفعات دفع و آبکی بودن مدفوع ،بطوری که با دیگر مواقع فرق داشته باشد گفته میشود

به کارگیری سه قانون طلایی مراقبت از کودک مبتلا به اسهال در منزل به شرح ذیل موثرترین اقدام در جهت پیشگیری از مرگ ناشی از اسهال در کودکان محسوب می شود: :

۱- دادن مایعات اضافی

- به محض شروع اسهال بیش از حد معمول به او مایعات بدهید .

- تغذیه با شیر مادر به دفعات بیشتر و طولانی تر در هر وعده شیر دهی صورت گیرد .

-  محلول او – آر – اس یکی از چند نوع مایعی است که در خانه برای پیشگیری ازکم آبی استفاده می شود .

- اگر کودکی به صورت انحصاری با شیر مادر تغذیه می شود نکته مهم این است که بیشتر از حد معمول شیر مادر بخورد . علاوه بر آن محلول او – آر – اس یا آب سالم به کودک بدهید .

- اگر کودک به صورت انحصاری با شیر مادر تغذیه نمی شود به او مقدار اضافی غذاهای آبکی مانند سوپ ، دوغ ، و آب سالم ( ترجیحا “به همراه غذا ) بدهید

۲- ادامه تغذیه

۳- در صورت بروز علائم خطر ذیل در کودک ، وی را سریعا” به مرکز بهداشتی درمانی ببرید:

- قادر به نوشیدن یا شیرخوردن نبودن

–بدتر شدن حال کودک یا تب کردن

- وجود خون در مدفوع یا ضعیف نوشیدن

توصیه های تغذیه ای ذیل در برخورد با کودک مبتلا به اسهال توجه کنید :

۱-  ممکن است کودک مبتلا به اسهال پایدار ( ادامه اسهال ۱۴ روز یا بیشتر ) در هضم سایر شیرها بیشتر از شیر مادر مشکل داشته باشند . لازم است که موقتا” مقدار سایر شیرها در رژیم غذایی آنها کاهش یابد . آنها بایستی شیر مادر یا سایر غذاها را بیشتر دریافت کنند .

۲- در کودک زیر ۶ ماه که با شیر مادر تغذیه می شود ، افزایش دفعات شیردهی ، علاوه بر تامین آب لازم ، غذای موردنیاز را نیز تامین می کند .

۳- در کودک بالای ۶ ماه ، با توجه به سن کودک می توان از موادغذایی مختلف نظیر سبزی ها ، حبوبات و غلات ، گوشت یا ماهی ، تخم مرغ و لبنیات استفاده کردد .

۴-  برای پیشگیری از سوء تغذیه به کودک مقدار زیادی غذای مقوی بدهید کودکی که در هنگام اسهال از غذا محروم می گردد ، به سوء تغذیه دچار و اسهال وی شدیدتر و طولانی تر می شود . دادن موادغذایی به کودک در هنگام اسهال ، به کم شدن اسهال او کمک می کند و وی را در مقابل اسهال ، مقاوم می نماید .

۵- غذای کودک را خوب بپزید تا کاملا” له و پخته شود زیرا کودک مبتلا به اسهال ، این نوع غذا را آسانتر هضم می کند .

۶- غذاهای پر حجم مثل میوه های پوست نکنده یا میوه های سفت و سخت و نیز دانه های حبوبات که دیر هضم هستند نباید به کودک داده شوند .

۷- کودک را به خوردن غذا تشویق کنید .

۸- دفعات تغذیه کودک را ، در روز افزایش دهید ( ۶ بار در روز ) ولی حجم غذای هر وعده را کم کنید . به این ترتیب کودک به راحتی می تواند غذای مصرفی را هضم و جذب نماید . برخی از کودکان در این زمان بی اشتها می شوند و برای خوردن ، حوصله مادر و ابتکار وی لازم است .

۹- برای افزایش انرژی غذای کودک ، یک یا دو قاشق چای خوری روغن ، به هر وعده غذای وی اضافه نمایید .

۱۰- سوپهای خیلی رقیق ، جای غذای کودک را نمی گیرد و فقط برای رفع کمبود مایعات ، قابل مصرف می باشند

معمولاً سه راه برای رسیدن دارو به خون وجود دارد :‌ راه دهان یا مقعد ، تزریق و استنشاق . داروهایی که در پوست کاشته می شوند یا در برچسب های پوستی قرار می گیرند نیز وارد جریان خون می شوند .

اگر ورود مقدار زیاد دارو به جریان خون لازم و مطلوب نباشد می توان آنرا بطور موضعی بکار برد . بطوری که اثر آن اصولاً به محل اختلال مثل سطح پوست یا غشاء های مخاطی ( غشاء های بینی ، چشم ، گوش ، واژن) محدود می شود .

بیشتر داروهای استنشاقی نیز اثر موضعی بر مجرای تنفسی دارند .

بیشتر اوقات یک داروی خاص می تواند در اشکال مختلف موجود باشد ، بسیاری از داروها به صورت قرص و مایعات قابل تزریق در دسترس اند که انتخاب هر کدام از آنها به عواملی چند از جمله شدت بیماری ، فوریت و نوع نیاز به دارو ، ارگان هدف و میزان سلامتی عمومی بیمار به خصوص توانایی بلع او بستگی دارد .

●  مصرف از راه دهان

رایج ترین شکل مصرف دارو از راه دهان است . اکثر داروهایی که از راه دهان مصرف می شوند از طریق جدار روده وارد جریان خون می گردند . سرعت جذب دارو و مقدار داروی فعال برای استفاده به عواملی چند از جمله شکل دارو (‌ قرص ، مایع و غیره ) و اینکه با غذا ، یا معده خالی مصرف شود و غیره بستگی دارد . اگر دارو با معده خالی مصرف شود ( مثلاً قبل از غذاخوردن ) می تواند سریعتر از دارویی که با معده پر مصرف می شود اثر بکند . برخی داروها مثل آنتی اسیدها که اسیدیته معده را خنثی می کنند از راه دهان مصرف می شوند تا مستقیماً بر معده یا جهاز هاضمه اثر بگذارند .

●  قرصهای زیر زبانی

بعضی قرصها را نباید بلعید بلکه زیر زبان قرار می گیرند تا سریعاً از طریق پوشش دهان که سرشار از رگهای خونی است وارد جریان خون بشوند . قرصهای دهانی و نیز قرصهای زیرزبانی هر دو به این روش عمل میکنند با این تفاوت که قرصهای زیرزبانی را در زیر زبان و قرصهای دهانی را در فضای بین گونه و دندان قرار میدهند .

●  داروها چگونه در بدن سیر میکنند

اکثر داروهایی را که از راه دهان مصرف می شوند از دیواره معده وارد جریان خون می گردند . سپس عروق خونی تغذیه کننده روده ، داروی مزبور را به کبد حمل می کند تا در آنجا به شکل قابل استفاده برای بدن تبدیل گردند . دارو ( یا محصول تجزیه شده آن ) وارد گردش عمومی خون شده و در سرتاسر بدن به گردش درمی آید .

برخی از داروها سریعاً از طریق کلیه ها دفع می شوند . برخی از داروهای نامحلول نمی توانند از روده جذب شوند و بدون هیچگونه تغییری از مجرای گوارشی می گذرند این دسته از داروها برای درمان اختلالات روده ای مفیدند .

●  استعمال از راه مقعد

یک سری داروها به شکل شیاف هستند و با قرار دادن آنها در رکتوم ( راست روده ) قابل استعمال می باشند . تا در آنجا وارد جریان خون شوند . این روش را می توان برای داروهایی که ورود آنها به معده بر اثر اسید یا ترشحات معدی باعث تخریب می شود بکار برد.

همچنین برای افرادی تجویز می شود . که قادر نیستند از راه دهان دارو بخورند مثل کسانی که دچار استفراغ و تهوع شدید هستند .

این داروها را میتوان برای تأثیر گذاری موضعی در داخل مقعد به صورت شیاف ( برای تسکین بواسیر ) نیز تجویز کرد .

●  استنشاق

به منظور تأثیر عمومی یا موضعی ، می توان داروها را به طریقه استنشاق استعمال کرد . گازهای بیهوش کننده از راه استنشاق استعمال می شوند تا از راه ریه ها وارد جریان خون شوند و اثر کلی بریدن بویژه مغز اعمال کنند .

گشادکننده های برونش برای درمان انواع آسم ، آمفیزم و برونشیت نمونه ای عمومی از داروهای استنشاقی با تأثیر مستقیم بر دستگاه تنفس هستند اگر چه برخی از این داروها وارد جریان خون نیز می شوند .

●  استعمال از راه تزریق

برای تأثیر کلی می توان دارو را تزریق کرد . یک دلیل برای تزریق پاسخ سریع است . در شرایط زیر باید به تزریق متوسل شد : عدم تحمل شخص به داروی خوراکی ، تجزیه شدن دارو بر اثر اسید معده ، عدم جذب دارو از طریق جدار روده ، تزریق دارو ، اثر موضعی نیز دارد مثل التیام دادن درد آرتریت ( التهاب مفصل) .

انواع اصلی تزریق عبارتند از : درون عضله ، درون ورید ( یا داخل رگ ) ، زیرجلدی که در تصویر مشاهده می کنید . نوع تزریق به ماهیت دارو و شرایط درمان بستگی دارد .

●  تزریق داخل رگی ( داخل وریدی ( IV )

دارو مستقیماً به ورید تزریق می شود و لذا مستقیماً ‌داخل خون می گردد .

دارو از این طریق سریعتر از سایر تزریق ها جذب می شود .

●  تزریق زیر جلدی

دارو مستقیماً به زیرسطح پوست تزریق می شود .

●  تزریق عضلانی

دارو در عضله ( معمولاً عضله ران ،‌بازو و یا کفل) تزریق می شود .

●  نکات لازم در هنگام تزریق زیرجلدی و داخل عضلانی

۱ – انتخاب سرسوزن از لحاظ طول و اندازه آن مناسب بیمار و دارو تزریقی باشد .

۲ – برای تزریق زیرجلدی پوست را در محل تزریق گرفته و سرسوزن را با زاویه ۴۵ درجه زیرجلد داخل کنید .

۳ – برای تزریق عضلانی ، پوست محل تزریق را کشیده و تزریق کنید .

اگر بیمار خیلی لاغر است قسمتی از عضله را گرفته بطوریکه یک توده کوچک عضلانی تشکیل شود .

۴ – تمام طول سوزن را در نسج داخل نکنید و حدود ۲ میلی متر را بیرون نگه دارید تا در صورت شکستن بتوان آن را از نسج بیرون کشید .

۵ – پس از داخل کردن ، پیستون را قدری خارج کشیده تا اگر داخل رگ رفته باشد خون به داخل کشیده شود دراین صورت باید داروی تزریقی را از نو در محل دیگری تزریق نمود .

۶ – محل تزریق را ماساژ دهید تا جریان خود افزایش یابد و جذب دارو بهتر صورت گیرد . در مورد داروهایی که باید با تأخیر جذب شود و ( پنی سیلین پروکائین ) ماساژ دادن قدغن است .

به دنبال پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری و جشن های پیروزی مردم در خیابان های شهرهای ایران در روز شنبه (25 خرداد) و بعد از آن پیروزی تیم ملی فوتبال ایران بر کره جنوبی و صعود به جام جهانی، کاهش قیمت دلار ، طلا ، خودرو و ... صفحات طنزی در واکنش به اتفاقات در شبکه اجتماعی فیس بوک ایجاد شده است.

 عبارت مشترک همه این جمله ها این  است: "روحانی مچکریم" و در بطن خود ، این پیام را دارند که نباید انتظار داشت

 با آمدن روحانی همه چیز ، حتی مسائل بی ربط به دولت ، یک شبه درست شود. در واقع ، این اندیشه با جملات طنز و روزمره ، به طور غیرمستقیم بیان می شود.

با توجه به جالب بودن این جملات، برخی از آنها را مرور می کنیم:

---

با آغاز یائسگی واضح ترین چیز، اضافه شدن بخش جدیدی از چربی ها در بدن است. کافیست که فرد فعالیتش کم شود و کمی هم بیشتر از قبل بخورد، به سرعت چندین کیلو اضافه وزن در محل های خاصی، خصوصاً شکم جای می‌گیرند. به بیان دیگر، بدن به سمت مردانه شدن پیش می‌رود… . در اینجا، ما  عکس العملی های که به شما امکان حفظ اندامی جوان و زیبا، بعد از یائسگی وکاهش عوارض این دوران را می‌دهد، ارائه می‌کنیم.

●  بدن تان را ماساژ دهید

بدن تان را ماساژ دهید، با یک روغن ِ بدن، یک کرم لاغری یا یک شیر معمولی مخصوص بدن، فرقی ندارد؛ مهم این است که به مدت طولانی ماساژ دهید. این کار به شما می‌آموزد که بدن تان را دوباره بشناسید و روی فرم بیاوریدش. عمل سادۀ ماساژ، چربی ها را به حرکت درمی‌آورد، بنابراین بدون تردید، باید روی محل هایی که با قشری از چربی پوشیده شده اند، تأکید بیشتری داشته باشید.

●  تان را مرطوب کنید

پس از یائسگی، پوست خشک تر و شل می‌شود. پس هر روز، تمام بدن از جمله صورت تان را مرطوب کنید. برای این کار کرم مناسب با نوع پوست تان را انتخاب کنید

●  ورزش کنید

به هیچ وجه ورزش را ترک نکنید. اگر بتوانید، میزان ورزش روزانه تان را افزایش دهید، بسیار عالی می‌شود. اگر حداقل سه روز در هفته به مدت ۳۰ دقیقه ورزش کنید میزان فعالیت فیزیکی شما مناسب است.

اگر نمی‌توانید ورزش کنید، در هر شرایط  و به هر بهانه ای تحرک تان را بیشتر کنید: راه بروید، باغبانی کنید، کارهای تعمیرات را انجام دهید، گرد گیری کنید، مسیرهای کوتاه را پیاده طی کنیدانجام حرکات هوازی با شدت ملایم  و… . اگر ورزش کنید، همه چیز را برای سلامتی در اختیار دارید زیرا فعالیت جسمی بدن تان را روی فرم نگه می‌دارد، از اضافه وزن، بیماری های قلبی و عروقی و پوکی استخوان پیشگیری می‌کند و اخلاق و حال و هوایتان را هم بهتر می‌کند!

توجه، عضله های سه سر را از یاد نبرید ! باید این عضله ها را با استفاده از وزنه یا شنا رفتن ساده، به طور مرتب به کار بیندازید.اگر تاکنون ورزش نکرده اید برای شروع ورزش با پزشک خود مشورت کنید .

●  تغذیۀ مناسبی  داشته باشید

طی دوران یائسگی، که دورۀ تحول زندگی زنان است، احتمال دارد همراه با افزایش وزن باشد. زمانش فرارسیده که نگاه مجددی به رژیم غذایی تان داشته باشید.شکی نیست که یک شبه نمی‌توان همه چیز را تغییر داد، اما می‌توان برخی عادات را به تدریج اصلاح کرد: مصرف سس ها و بقیه مایونزها را کم کنید، خوردن خوراکی های چرب و شیرین را ترک کنید، خودتان با استفاده از مواد غذایی اولیه آشپزی کنید، روزانه حداقل ۶ سهم نان وغلات (غلات کامل، نان کامل، آرد، برنج و ماکارونی کامل)، مصرف ماهی، گوشت های سفید، فرآورده های لبنی کم چرب را به بقیۀ خوراکی ها ترجیح دهید…. و البته مصرف میوه و خصوصاً سبزیجات را  به میزان ۵ سهم افزایش دهید !

●  به طور مرتب خودتان را وزن کنید

به طور مرتب خودتان را وزن کنید تا بدانید چه وضعیتی دارد و بتوانید خیلی سریع واکنش نشان دهید. اصولاً، در یائسگی مثل بقیه دوره های زندگی یا حتی شدیدتر از آنها، کم کردن ۱ یا ۲ کیلو راحت تر از کم کردن، ۶- ۵ کیلو خواهد بود!

●  زندگی بدون استرس

استرس نیز به روش های خاصی خارج می‌شود…. . از زمان هایتان به بهترین نحو بهره ببرید و به ریلکسیشن یا یوگا بپردازید. نگذارید مشکلات خواب دوام پیدا کنند.

برای حل مشکلات خواب یک سری اصول خاص وجود دارند که باید رعایت شان کنید (زمان تنظیم شده برای به خواب رفتن و از خواب برخاستن، دعای قبل از خواب، ورزش نکردن در شب، حمام آّب گرم، شام سبک)در نهایت زمانی را برای کارهایی مثل مطالعه، گشت و گذار، گوش دادن به موزیک یا هر تفریح دیگری که خسته تان کند، یا حمام کامل همراه با شستشو اختصاص دهید تا بهتر خوابتان ببرد.

بازهم یادآوری می‌کنیم که رعایت اصول بهداشتی در زمان یائسگی بسیار مهم است. زمانش رسیده که دوباره به روش زندگی تان بیاندیشید و  اصلاحش کنید،،صفات مثبت رابرای ارتباط بادیگران تقویت کنید،جوانترهارادوست بدارید و به آنها با مهربانی رفتارکنید .

یائسگی یک تراژدی نیست ،امتیازهای این دوره زندگی خود را بشناسید ،ثبات ،احترام ،خردمندی ،عقل ومنطق وتجربه از مزایای مهم این دوره زندگی شما هستند.

رئيس سازمان سنجش، جزئيات شرکت غايبان کنکور در دوره پذيرش بدون آزمون را اعلام کرد و گفت: 667 هزار داوطلب امسال از سوي سازمان سنجش آموزش کشور وارد دانشگاههاي کشور مي شوند.

ابراهيم خدايي در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره تجميع دو آزمون دانشگاه آزاد اسلامي و سازمان سنجش، گفت: در اين آزمون، سنجش متمرکز شد و پذيرش کماکان در اختيار مرکز آزمون دانشگاه آزاد قرار دارد.

وي درباره افزايش تعداد شرکت کنندگان در آزمون سراسري 92، اظهار داشت: عليرغم پيش بيني ها مبني بر کاهش تعداد داوطلبان در آزمون سراسري سال جاري، امسال با 18 هزار افزايش شرکت کننده مواجه شديم.

رئيس سازمان سنجش درباره شرکت کنندگان گروه آزمايشي علوم تجربي از افزايش تعداد داوطلبان خبر داد و افزود: 47 درصد شرکت کنندگان در کنکورهاي پنجگانه را متقاضيان گروه آزمايشي علوم تجربي تشکيل داده اند.

وي درباره ظرفيت پذيرش دانشجو با بيان اينکه امسال 667 هزار داوطلب از سوي سازمان سنجش وارد دانشگاههاي کشور مي شوند، ادامه داد: اين ميزان پذيرش شامل دوره هاي با آزمون و بدون آزمون مي شود.

خدايي درباره شانس کلي داوطلبان در پذيرش، گفت: اين ميزان شانس براي قبولي حدود 63 درصد است البته به علت عدم حضور برخي شرکت کنندگان در جلسات آزمون، اين شانس براي آن دسته از افرادي که در کنکور شرکت کردند افزايش خواهد يافت.

معاون وزير علوم، تحقيقات و فناوري درخصوص نحوه انتخاب رشته داوطلبان در دوره هاي با آزمون و بدون آزمون پذيرش 92 به برخي نکات اشاره و تاکيد کرد: مرکز آزمون دانشگاه آزاد و سازمان سنجش بلافاصله بعد از اعلام نتايج مرحله اوليه اين آزمون در 12 مرداد، اقدام به انتشار دفترچه هاي انتخاب رشته به صورت جداگانه خواهند کرد.

وي افزود: دفترچه سازمان سنجش شامل دو بخش با آزمون و بدون آزمون است، داوطلبان براساس نمره هايي که در دوره با آزمون دريافت مي کنند مجاز به انتخاب رشته مي شوند، اين در حاليست که براي داوطلبان پذيرش بدون آزمون هيچ قيد و محدوديتي وجود ندارد، داوطلبي که حتي غايب امتحان هم باشد مي تواند در انتخاب رشته بدون آزمون شرکت کند.

به گفته رئيس سازمان سنجش، حتي اگر داوطلبان در دوره هاي بدون آزمون هم ثبت نام نکرده باشند، سازمان سنجش فرصتي را فراهم خواهد کرد که اين ثبت نام صورت گيرد، از سوي ديگر داوطلباني که در پذيرش با آزمون شرکت کرده اند در پذيرش بدون آزمون هم مي توانند شرکت کنند.

خدايي درباره شرايط پذيرش بدون آزمون، خاطرنشان کرد: سوابق تحصيلي و معدل کتبي دو فاکتور اصلي پذيرش بدون آزمون دانشجو اعلام شده اند.

●  وظایف بخش پذیرش وجواب دهی :

۱- رعایت نظم وترتیب وپاکیزگی دفتر پذیرش

۲- آماده نمودن وسایل وظروف مورد نیاز جهت پذیرش (خودکار آبی و قرمز، ماژیک ، نوارچسب S/E,U/A,U/C,OPM,CBC,ESRکاغذی  ،ظروف  …….)

۳- برخورد مناسب با ارباب رجوع

۴- دقت دررعایت نمودن نوبت پذیرش مراجعین

۵- رعایت نمودن تعرفه های مصوب

۶- واردنمودن تعرفه دفترچه های بیمه با خودکار قرمز(توجه در صورت اشتباه فقط روی عدداشتباه شده یک خط کشیده وعدد درست زیر آن نوشته شود)

۷- چک نمودن قبض پذیرش شده وابطال آن

۸- وارد نمودن نام پزشک ومرکز ارجاع دهنده در دفتر پذیرش

۹- انتقال اطلاعات اولیه درمورد شرایط آزمایشهای مختلف به بیمار

۱۰- نوشتن دقیق نام بیمار و آزمایشات درخواستی بر روی ویال یا لوله های مربوطه

۱۱- اطمینان از وجود سیترات یا EDTA در لوله ها و ویال های مورد استفاده

۱۲- توضیح دادن در مورد نمونه هایS/E   و U/A ( آزمایش تا ساعت ۱۰ گرفته شده ودر محل مربوطه قرار داده شود)

۱۳- توضیح دادن به بیمار در مورد نحوه صحیح گرفتن نمونهU/C  ونحوه نگه داشتن پنبه

۱۴- توضیح به بیمارانی که جهت آزمایش GCT ( 55گرم ) یا OGCT  ( ۱۰۰گرم ) مراجعه نموده اند

۱۵- بایگانی جداگانه برگه های بیمه ، بیمه روستایی و پذیرش آزاد بصورت مجزا و روزانه

۱۶- یاداشت نمودن نام ، سن و محل سکونت بیمارانی که آزمایشS/E   آنها مثبت گردیده

۱۷- یاداشت نمودن سن بیمار ، نام پدر ، آدرس ، شماره تلفن وداشتن یا نداشتن دام در فرم مخصوص برای بیمارانی که جواب آزمایش Wright آنها بیش از ۸۰/۱ویاجواب آزمایش ۲MEآنها بیش از ۲۰/۱ باشد

۱۸- آماده نمودن برگه های جواب ، شامل برگه های آزمایشات روتین ، OPM وازدواجی و تحویل به بخش مربوطه

۱۹- توضیح دادن به بیماران در موردساعت مراجعه جهت تحویل گرفتن جواب ( روزبعد یا روزهای بعد ساعت ۱۰ به بعد )

۲۰- توجیه نمودن بیمارانی که به هر دلیل باید نمونه آنها تکرار شود

۲۱- تهیه آمار ماهیانه بطورمرتب در پایان هرماه

●  وظایف بخش نمونه گیری :

۱- مرتب نمودن بخش کاری جهت شروع کار

۲- توجه به تاریخ مصرف سرنگ ها

۳- چک نمودن سرنگ ها از نظر سالم بودن

۴- چک نمودن نام بیمار با نام نوشته شده توسط پذیرش

۵- رعایت مدت زمان بستن گارو بر روی بازو

۶- رعایت نکات لازم هنگام خونگیری ( استفاده از دستکش لاتکس ، استفاده از الکل ۷۰ در جه جهت نمونه گیری وتوجه به بیمار در هنگام خونگیری )

۷- دقت در نمونه گیری برای بخش های مختلف از نظرحجم نمونه و شرایط نگهداری نمونه

۸- نمونه گیری به بهترین شکل برای هر بیمار ( در صورت مطمئن بودن نمونه گیری شود )

۹- دفع صحیح سرنگ ها و سر سوزن های آلوده

۱۰- تحویل دادن سفتی باکس پرشده به خدمه وجایگزین نمودن سفتی باکس جدید

۱۱- آماده نمودن وسایل ومواد لازم جهت شروع کار در روز بعد ( پنبه الکل ، سرنگ ، سفتی باکس ، گارو )

۱۲- دقت در مرتب بودن ونظافت بخش مربوطه ودر صورت لزوم تذکر به خدمه در مورد نظافت بخش

●   وظایف بخش بیوشیمی :

۱- مرتب نمودن کیت ها در درون یخچال

۲- چک نمودن تاریخ انقضاء کیتهای مصرفی

۳- توجه به دمای نگهداری کیت ها و مدت زمان استفاده از محلول های ساخته شده

۴- چک کردن دمای یخچال و ثبت دمای یخچال بر روی برگه مخصوص کنترل کیفی

۵- سانتریفیوژ کردن نمونه ها بعد از اتمام نمونه گیری

۶- توجه به نمونه های همولیز ولیپمیک

۷- ثبت دقیق نام بیماران در دفتر بیوشیمی

۸- شماره گذاری نمونه و لوله های آزمایش جهت جلوگیری از خطای کاری

۹- چک نمودن سمپلرها و اطمینان از کالیبره بودن آنها

۱۰- ثبت نتایج آزمایشات کنترل کیفی بر روی برگه شطرنجی

۱۱- توجه به روش انجام آزمایش در مورد کیت های جدید

۱۲- دقت در زمان انکوباسیون و طول موج انجام آزمایشات

۱۳- استفاده از استانداردهای مناسب جهت انجام آزمایشات

۱۴- استفاده از سرم کنترل ( درصورت موجود بودن ) در هر شیفت کاری

۱۵- توجه به رنگ تست انجام شده و  ODخوانده شده توسط دستگاه

۱۶- انجام مجدد آزمایشهایی که نتیجه غیرطبیعی دارند

۱۷- ثبت دقیق جواب آزمایشات در دفتر

۱۸- ثبت دقیق جواب آزمایشات در برگه جواب

۱۹-  قرار دادن کیت های مصرفی در داخل یخچال بعد از اتمام کار

۲۰- نگهداری سرم بیماران در یخچال به مدت ۲۴ ساعت

۲۱- مرتب نمودن بخش مربوطه

۲۲- انجام شستشوی روزانه و هفتگی فتومتر، خارج نمودن شلنگ مکش و قراردادن کاور بر روی دستگاه

۲۳- قرار دادن لوله ها و وسایل استفاده شده  در اتاق شستشو

۲۴- مرتب نمودن بخش مربوطه جهت شروع کار در روز بعد

۲۵- تهیه آمار ماهیانه بطورمرتب در پایان هر ماه

●  وظایف  بخش سرولوژی :

۱- مرتب نمودن کیت های بخش سرولوژی در یخچال

۲- توجه به تاریخ انقضاء کیت های مصرفی

۳- مطالعه دستورالعمل نحوه استفاده از کیت ها

۴- آماده کردن وسایل قبل از شروع آزمایش ( لوله آزمایش ، سمپلر ، سرسمپلر، اسلایدهای مورد نیاز ………. )

۵- جداسازی  سرم  و انجام آزمایشات  بعد از اتمام نمونه گیری

۶- توجه به نمونه های همولیز شده

۷- ثبت دقیق نام بیماران در دفتر سرولوژی

۸- شماره گذاری لوله ها و نمونه های گرفته شده جهت جلوگیری از خطای کاری

۹- بررسی عدم وجود آگلوتیناسیون  در کیت های مصرفی

۱۰- استفاده از اسلایدهای تمیز هنگام انجام آزمایشات

۱۱- تمیز نمودن اسلایدها قبل از انجام آزمایش

۱۲- استفاده از کنترل های مثبت و منفی در شروع به کار با کیت جدید و در هر روز کاری

۱۳- استفاده از چند تیتر در مورد تست های سریع جهت جلوگیری از پدیده پروزون

۱۴- استفاده از روش های  تاییدی  در مورد  تست هایی که روش سریع دارند ( در صورت منفی بودن آزمایش سریع  Wright ، سه لوله  و برای  ۲ME دو لوله و در صورت مثبت بودن حداقل ۵ لوله جهت روش لوله استفاده می کنیم )

۱۵- تهیه رقت لوله ها از ۱/۲۰جهت آزمایش Wright و ۲ME به روش لوله ای (۱۰۰λسرم در لوله اول)

۱۶- رعایت مدت زمان لازم در مورد قراردادن اسلایدها در روش سریع بر روی روتاتور و انکوباسیون  لوله ها در روش لوله ای

۱۷- ثبت دقیق نتایج آزمایشات در برگه جواب

۱۸- ۲ME >1/20 & Wright >استفاده از خودکار قرمز در ثبت نتایج آزمایشات۸۰/۱

۱۹- انتقال وسایل استفاده شده به اتاق شستشو

۲۰- مرتب نمودن بخش مربوطه جهت شروع کار در روز بعد

۲۱- تهیه آمار ماهیانه بطورمرتب در پایان هر ماه

●  وظایف  بخش هماتولوژی :

۱- آماده نمودن وسایل مورد نیاز ( گاز ، دستکش ، لام ، لوله هماتوکریت ، خمیر هماتوکریت ، پایه سدیمان ، دستمال کاغذی …….. )

۲- اطمینان از موجودی محلول لایز وایزوتون

۳- انجام سرویس های  روزانه ، هفتگی ، دو هفته یکبار و ماهیانه دستگاه سل کانتروثبت در فرم مخصوص

۴- استفاده از کاور برای دستگاه سل کانتر ومیکروسکوپ بعد از اتمام کار

۵- تکرار نمودن آزمایشاتی که دستگاه قادر به شمارش کردن آنها نباشد ، با روش دستی

۶- تمیز نمودن سانتریفوژ هماتوکریت جهت جلوگیری از خالی شدن نمونه ها

۷- چک نمودن مقدار هموگلوبین و هماتوکریت به روش دستی ، دستگاهی و روش استاندارد بصورت ماهیانه وثبت نتایج

۸-استفاده از استاندارد داخلی جهت دستگاه سل کانتر بصورت روزانه  و ثبت نتایج

۹- تمیز نمودن کاشی هماتولوژی قبل از انجام دادن آزمایش گروه خون

۱۰- دقت در انجام آزمایش گروه خون و قرائت نتیجه آزمایش

۱۱- دقت در رنگ آمیزی لام خون محیطی و رعایت زمان لازم

۱۲- بایگانی لامهای رنگ شده بمدت حداقل یک ماه

۱۳- بایگانی لامهای مربوط به مالاریا وتب باز گرد کنه ای به صورت ماهیانه بمدت یک سال

۱۴- رعایت شرایط آزمایش سدیمانتاسیون از قبیل ضدانعقاد مناسب ، تمیز بودن پی پت سدیمان ، درجه حرارت ، لرزش میز و زاویه پایه سدیمان

۱۵- نگهداری ویال هایCBC  انجام شده به مدت یک روز در یخچال

۱۶- ثبت دقیق نام بیماران در دفتر هماتولوژی

۱۷- ثبت دقیق نتایج آزمایشات در برگه جواب

۱۸- مرتب نمودن بخش کاری بعد از اتمام کار ( تمیز نمودن میکروسکوپ ، کشیدن کاور میکروسکوپ ، قراردادن کاشی گروه خون ولوله هایESR   در اتاق شستشو ………. )

۱۹- تهیه آمار ماهیانه بطورمرتب در پایان هر ماه

●  وظایف بخش OPM :

1- آماده نمودن محلولهای مورد نیاز قبل از شروع آزمایش

۲- رعایت نظافت محیط کار

۳- توجیه مراجعین در مورد نحوه نمونه گیری بخش OPM

4- حصول اطمینان از نمونه واقعی

۵- چک نمودن تعداد نمونه ها و نام مراجعین با تعداد برگه های پذیرش شده

۶- چک نمودن روغن موتور کروماتوگرافی

۷- توجه به تاریخ مصرف کیت ها

۸- دقت در تهیه محلول تانک

۹- آماده نمودن محلول تانک ۳۰ دقیقه قبل از آزمایش

۱۰- سانتریفوژ نمودن نمونه هایی که دارای کدورت می باشند

۱۱- رعایت نمودن مراحل انجام آزمایش بر اساس دستورالعمل کیت

۱۲- دقت در لکه گذاری نمونه ها

۱۳- استفاده از شاهد در هر سری آزمایش

۱۴- نگهداری برگه آزمایش افرادی که نمونه نداده اند

۱۵- ثبت دقیق نام مراجعین عادی ونیروی انتظامی در دفتر

۱۶- عودت دادن نمونه های نیروی انتظامی در صورت غیر معمول بودن رنگ وظاهر ادارار

۱۷- ثبت دقیق جواب آزمایش در دفتر ازدواجی ودفتر کروماتو گرافی

۱۸- استفاده از روشTLC  برای افراد مشکوک ، افرادی که نمونه آنها در مرحله غربالگری مثبت شده و کلیه نمونه های ارسالی از نیروی انتظامی و مراجع قضایی

۱۹- نوشتن شماره پذیرش و تاریخ درپشت لام کروماتوگرافی

۲۰- نگهداری نمونه های مثبت بمدت ۲۴ ساعت

۲۱- نگهداری لامهای کروماتوگرافی وبسته بندی بصورت ماهیانه وبمدت یک سال

۲۲- مرتب نمودن بخش کاری جهت انجام آزمایشات درروزبعد (محلولهای مورد نیازحتما تهیه شود )

۲۳-  تهیه آمار ماهیانه بطورمرتب در پایان هر ماه

●  وظایف بخش U/A  :

۱- آماده نمودن وسایل بخش مربوطه ( نوارادرار، نوارقند ، لام ، لامل ، اسید سولفوسالیسیلیک ، لوگل و……. )

۲- انجام دادن آزمایشU/A  دراسرع وقت

۳- ثبت دقیق نام بیماران در دفتر

۴- شماره گذاری لوله ها جهت جلوگیری ازخطای کاری

۵- گزارش نمودن ظاهرو رنگ ادرار

۶- رعایت زمان سانتریفوژکردن نمونه ها (۵ دقیقه دردور ۱۵۰۰)

۷- جدا کردن قسمت رویی ادرارجهت ریختن اسید سولفوسالیسیلیک وتشخیص پروتئین

۸- مخلوط کردن قسمت رسوب ادرار به آرامی (جهت تشخیص میکروسکوپی )

۹- ثبت دقیق نام مراجعین در دفتر

۱۰- ثبت دقیق جواب آزمایشات در دفتر و برگه جواب

۱۱- انتقال لوله ها و وسایل استفاده شده به اتاق شستشو

۱۲- مرتب نمودن بخش مربوطه جهت شروع کار در روز بعد

۱۳- تمیز نمودن میکروسکوپ واستفاده از کاور در پایان کار

۱۴- تهیه آمار ماهیانه بطورمرتب در پایان هر ماه

●  وظایف بخش S/E :

1- انجام دادن آزمایش در اسرع وقت ( بعد از اتمام کار پذیرش )

۲- آماده کردن وسایل کار ( لام ، لامل ، سرم فیزیولوژی ، اپلیکاتور ……. )

۳- ثبت دقیق نام بیمار وجواب آزمایش در دفتر

۴- ثبت دقیق جواب آزمایش در برگه جواب

۵- در صورت مثبت شدن یک نمونه حتما بقیه نمونه ها نیز بدقت بررسی شود

۶- ثبت نتایج آزمایش موارد مثبت با خودکار قرمز

۷- OUT نمودن نمونه ها بعد از انجام کار

۸- مرتب نمودن بخش مربوطه جهت شروع کار در روز بعد

۹- تهیه آمار ماهیانه بطورمرتب درپایان هرماه

در بدن در پی هرگونه آسیبی که به رگها وارد شود سیستم انعقادی فعال شده و با مصرف پلاکتها و فاکتورهای انعقادی اقدام به تشکیل لخته و در نتیجه ممانعت از خونریزی از رگ اسیب دیده مینماید. از وظایف مهم سیستم انعقادی میتوان به هموستاز اشاره نمود. در واقع این سیستم در هنگام جراحت با فعال کردن ابشار انعقادی باعث تشکیل لخته شده و از طرفی با فعال کردن فاکتورهای ضد انعقاد مانند آنتی ترومبین و پروتئین C, S مانع از تشکیل بی رویه لخته میشود. ماحصل فالیت سیستم انعقادی در اثر فعال کردن ابشار انعقادی تشکیل فیبرین وشبکه فیبرینی در محل جراحت میباشد که این شبکه بعد از بهبود محل اسیب دیده توسط پلاسمین شکسته شده و از بدن حذف میگردد. حاصل عمل پلاسمین روی لخته فیبرین تولید قطعات کوچکی تحت عنوان کلی FDP یا محصولات تولید شده از تخریب فیرین میباشد که از جمله این محصولات میتوان به D-Dimer اشاره نمود. پلاسمین یک آنزیم فیبرینولیتیک بوده که روی فیبرین اثر گذاشته و با عمل فیبرینولیزی خود باعث شکست پیوند بیواحدهای E و D فیبرین شده و ایجاد D-Dimer و سایر FDP را میکند.

D-Dimer در حالت طبیعی در بدن غیر قابل ردیابی میباشد ولی در مواردی اندازه گیری D-Dimer افزایش در مقدار این محصول را نشان داده و از نظر بالینی مهم محسوب میشود. از این رو تست اندازه گیری D-Dimer به عنوان یکی از تستهای مهم آزمایشگاهی در آمده است.

موارد درخواست تست D-Dimer:

این تست در موارد شک به افزایش تولید لخته از جمله در موارد زیر درخواست میشود:

- ترومبوز در سیاهرگهای عمیق بدن ( VDT): در این حالت لخته های کوچکی بدون جراحت خاصی به عروق در سیاهرگهای نواحی عمیق بدن مثل پا تشکیل شده و باعث بروز علائمی مانند درد و تورم در پا و اسیب به بافتهای مجاور میگردد. از طرفی گاها این لخته ها حرکت کرده و به قسمتهای مختلف بدن واردمیشوند و علائم خاص محل را ایجاد میکنند از جمله در ریه ها ایجاد امبولی ریویPE ، در قلب باعث گرفتاری ماهیچه های قلب و یا دریچه های قلب و در مغز باعث عوارض مغزی ماننند سکته مغزی میکند.

- (PE ( Polmunary Embolism : در این حالت همانطور که قبلا ذکر شد لخته به ریه ها امده و ایجاد مشکلات تنفسی و درد در قفسه سینه میکند.

- DIC یا انعقاد منتشره داخل عروفی: این حالت به دنبال جراحی ها، عفونتهای سپتیک، سوختگی و یا در زنان باردا بعد از زایمان اتفاق می افتد که در این بیماری فاکتورهای انعقادی مرتب مصرف شده و باعث ایجاد لخته های ریز در کل بدن میشود و از طرفی عمل سیستم فیبرینولیتیک نیز فعال شده و باعث لیز لخته میشود که این افراد شدیدا مستعد خونریزی میباشند. در این افراد به دنبال بروز علائمی مانند تهوع، تشنج، خونریزی، درد شدید شکمی و ماهیچه ها و الیگوری تست D-Dimer همراه با تست PT, PTTو اندازه گیری میزان فیبرینوژن و شمارش پلاکتی درخواست  میشود.

موارد مثبت کاذب این تست:

در جراحی، بارداری، تروما، عفونتها و التهابات شدید، ارتریت روماتوئید شدید، بدخیمی و بیماری های کبدی مقادی D-Dimer بدون ارتباط با وجود ترومبوز افزایش دارد.                                                                                                                             

موارد منفی کاذب:

در صورتیکه بر حسب اتفاق نمونه گیری در فاصله بسیار کمی بعد از تشکیل لخته در بدن انجام شده باشد این تست منفی میباشد. همجنین در   صورت استفاده از آنتی کواگولان ها به دلیل جلوگیری از تشکیل لخته این تست منفی میشود. تاخیر زیاد در انجام تست نیز باعث بروز منفی کاذب میگردد.  

 اولین و آشکار ترین پاسخ این است که نوجوانی و بخصوص سال های اول نوجوانی قبل از هر چیز دوران تغییرات جسمانی،جنسی،روانی و شناختی و نیز تغییر در الزامات اجتماعی است.

این ناعادلانه است که درست در زمانی که نوجوان با سرعت بی سابقه بلوغ جسمانی را می گذراند،اجتماع از او می خواهد که مستقل باشد،روابطش را با همسالان و بزرگسالان تغییر دهد و سازگاری جنسی و آمادگی شغلی داشته باشد.

نوجوان علاوه بر کنار آمدن با همه این تغییرات رشدی باید بکوشد تا هویتی برای خود کسب کند-پاسخی شخصی برای این سوال قدیمی بیابد که «من کیستم؟»

نوجوانی،زمان بهینه برای شکل دهی هویت،احساس و مفهومی از خود است که هم تاریخچه گذشته فرد و هم ظرفیت های مورد نیاز برای سلامت روان شناختی در بزرگسالی را به هم در آمیزد.

رشد جسمی و سریع و وسیع،تغییرات در انتظاراتی که دیگران از رفتار نوجوان و اهداف آینده دارند و تغییر ظرفیت ها برای استدلال در مورد دنیای اشیاء،رویدادها،افراد و روابط اطلاعات بیشتر و متنوّع تری را در مورد حال و آینده فراهم می آورد.

نوجوانی،مترادف است با روابط همسال. همسالان زمان بیشتری را صرف بودن با یکدیگر می کنند تا با بودن هر گروه دیگری،از جمله با خانواده های خود همسالان و چه در روابط یک به یک در رشد طبیعی نوجوانان اهمیت دارند.که این ارتباط با همسال یک نوع پذیرش اجتماعی محسوب می شود،که این پذیرش اجتماعی،یک عنصر مهم در روابط گروه است و پذیرش عبارت است از: سطح تفاهم بین فردی،توسط شخص نوجوان.

سه ویژگی تفکر نوجوان درباره اشخاص،روابط و موقعیت ها مخصوصاً برای رشد طی این دوره(۱۲تا۱۸سالگی)مهم است.رشد نوجوان به دلیل فرصت ها ، خواسته ها و محدودیت های تجربه شده بوسیله آنان متفاوت است.قسمتی از این تفاوتها مربوط به تفاوتهای  جنسی است و برخی نیز به تفاوتهای فرهنگی و قومی مربوط می شود.

رشد جسمانی در دوره نوجوانی: دوران نوجوانی در جوامع ساده تر کوتاه و در جوامع پیشرفته صنعتی طولانی تر است.  شروع آن ممکن شامل تغییرات ناگهانی در الزامات و انتظارات اجتماعی و یا انتقالی تدریجی از نقشهای گذشته باشد. با وجود چنین تنوعاتی،یکی از جنبه های نوجوانی همگانی است و آن را از مراحل قبلی مجزا می کند : تغییرات جسمانی و روانی بلوغ که از آغار این دوره نمایان می شود.

اوج رشد در پسر بطور متوسط در سن۱۳سالگی است و اوج رشد دختران دو سال جلوتر و در سن ۱۱ سالگی است. شکلی که بعداً به خود خواهند گرفت در دختر و پسر،تغییر در قد و وزن با تغیر در تناسب بدن همراه است. ابتدا سر و پنجه های دست و پا به اندازه بزرگسالان می رسد. دست و پا سریعتر از تنه رشد می کند و تنه بعد از همه اینها کامل می شود و تفاوتهای جنسیتی در شکل بدن نیز در دوران اولیه نوجوانی بیشتر می شود.

رشد عقلی نوجوانان

تواناییهای شناختی نوجوانان نیز هم از نظر کیفی و هم از نظر کمی در سالهای نوجوانی به رشد خود ادامه می دهد.

کمی است،از این نظر که نوجوانان تکالیف ذهنی را در مقایسه با سالهای کودکی سریعتر، راحت تر و با کارایی بیشتر انجام می دهند.

کیفی است،  از این نظر که در فرآیندهای نهفته عقلی نوجوانان که برای تشریح و استدلال درباره مسائل به کار می رود، تغییرات مهمی به وجود می آید.

نوجوانان در مقایسه با کودکان از تمایز بین صرف ادراک چیزی و انباشتن آن در حافظه آگاهترند. در ضمن،آنان برای کمک به حافظه خود از روشهای پیچیده تری استفاده می کنند.

آنان بیشتر از کودکان آینده نگرند و بیشتر دارای حسی هستند،مثل:آگاهی از زندگی شامل پیش بینی،فرمول بندی و یافتن راه حلهای برای بعضی از مسائل است.مسائلی از قبیل: برنامه ریزی بودجه خانوادگی یا پیش بینی انگیزه ها و رفتار احتمالی دیگران.

بسیاری دیگر از جنبه های رشد نوجوانی نیز به پیشرفتهای شناختی در این دورن بستگی دارد.تغییراتی در ماهیت روابط بین والدین و فرزند،بروز خصوصیات شخصیتی،برنامه ریزی آینده تحصیلی و اهداف شغلی،توجه به مسائل سیاسی،اجتماعی و ارزشهای شخصی و حتی ایجاد حس هویت شخصی،همگی به شدت تحت تأثیر تغیرات شناختی است،که این نوجوانان در این سن اجتماعی شدن لازم دارند و همچنین استقلال.غالب مطالعات نشان میدهد که در دوران پیش از نوجوانی و در اوایل نوجوانی نیاز به همنوایی با همسالان زیاد می شود.( ۹ یا ۱۰ سالگی تا ۱۲ یا ۱۴ سالگی )

و از اواسط دوران نوجوانی تا اواخر آن از میزان آن کاسته می شود.( ۱۴ یا ۱۵ سالگی به بعد ).اوایل نوجوانی زمانی آغاز میشود که فرد از نظر جنسی به بلوغ می رسد و سرعت رشد جسمانی زیاد است و معمولاً ۱۱ تا حدود ۱۴ سالگی را شامل می شود.اواسط نوجوانی دربرگیرنده سنین ۱۴ تا ۱۸ سالگی است،که در این دوره تغییرات بلوغی تقریباً کامل می شود.

نوجوانی دوره آشفتگی و طغیان است و نوجوانان،غیر قابل پیش بینی،چالاک و معذب هستند زیرا تغییرات جسمانی بلوغ خواسته های جسمی را افزایش میدهد. در این دوره کوجه فرد به دوستان و همسالان غیر همجنس معطوف می شود . دوره نوجوانی به عنوان یک دوره مشخص و متمایز در رشد انسان مطرح شده است.

رشد در دوره نوجوانی در برگیرنده تعامل بین عوامل زیستی، اجتماعی و تغییرات شناختی در فرد ، تقاضا ، محدودیت ها و مزایادر محیط آنهاست. بت رشد بدنی و ئهنی ، نوجوان در محیط های مخطلف قرار می گیرند و زمان بیشتری را با همسالان و مدت زمان محدودتری را با افراد خانوادهصرف می کنند و از گستره وسیع تری از تاثیرات اجتماعی برخوردار می شوند.

دوره نوجوانی ، نه تنها به عنوان یک دوره متمایز رشد ، بلکه در عین حال به عنوان دورهایدر دامنه زندگی باید مورد توجه قرار گیرد. در این دوره ، توانایی بالقوه مهمی برای تفکر  صوری رشد می کند.

بر خلاف خصوصیات تفکر در دوران کودکی ، تفکر نوجوان در این سن ، (۱۲ تا ۱۸) شامل توانایی بیشتری برای اندیشیدن در مورد احتمالات ، فکر کردن از طریق فرضیه ها ، آینده نکری ، اندیشیدن در مورد افکارخود و اندیشیدن در مورد چشم و اندازهای دیگران است.

توانایی شناسایی تعارض بین دو خصوصیت، ابتدا در سنین ۱۴ تا ۱۵ سالگی ظاهر می شود. در سنین ۱۷ تا ۱۸ سالگی، نوجوان قادر به یکپارچه کردن اینگونه ناهماهنگی در درون خود است.

در این دوره، نوجوانان،آنچه پیش از همه تحت تأثیر گروه همسالان قرار می گیرند،اموری است که بیشتر به ظاهر مربوطند،مثل پوشش، شیوه آرایش مو و فعالیت های اوقات فراغت در مورد موضوعات اساسی اخلاقی، اهداف و آرزوهای شغلی و تحصیلی و لزوم خویشتن داری، نوعآً هم عقیده اند.برای مثال در این مورد از پژوهشها،تنها موردی که نوجوانان به عنوان شدیدترین تأثیر از گروه همسالان ذکر کرده بودند میزان کارایی در مدرسه و اتمام تحصیلات بود،چیزی که مسلماً خواسته والدین نیز هست.

از دید نوجوانان تأثیر همسالان بر ماندن در مدرسه و همراهی با آنها خیلی فراگیرتر از تأثیر آنها در رفتارهای ضّد اجتماعی و خانمان سوز بوده است.

بطور کلی،تعارض والدین با گروه همسالان خیلی کمتر از همسویی آنها است.با وجود این تأثیرات ضد اجتماعی در برخی مدارس و جوامع از شدت بیشتری برخوردار است و نوجوانان از جهت احتمال همنوایی یا تقلید از همسالان با هم متفاوتند.

دوره نوجوانی به دوره گذار از کودکی به بزرگسالی اطلاق میشود.این دوره،مرزهای سنّی مشخصی ندارد،اما تقریباً از ۱۲ سالگی آغاز میشود و تا آخرین سالهای دهه دوم زندگی یعنی تا رسیدن به رشد جسمانی کم و بیش کامل،ادامه میابد،کی در این دوره،نوجوان به بلوغ جنسی میرسد و هویت فردی خود را از هویت خانوادگی بنا می نهد.

در این سن(۱۲ تا ۱۸ سالگی)،دستیابی به هویت یکی از خصوصیات نوجوانان است.در این مرحله،هویت یابی در برابر سر در گمی در فرد ایجاد می شود،که پیامد مطلوبی که دارد،داشتن تصویر یکپارچه ای از خود به عنوان یک فرد یگانه.

رفتاری به نام رفتار درونی کردن ممکن است در اوایل نوجوانی بیشتر باشد،چون تنوع و شدت تغییراتی که افراد جوان در این دوره با آن روبرو می شوند،زیاد است.فشار روانی، طی دوره نوجوانی از تعداد تغییرات و ماهیت آنها ناشی میشود.

نوجوانان در این سن،نسبت به اثرات منفی منابع فشار بیشتر آسیب پذیر می شوند،اگر آن منابع با محیط های خانوادگی آشفته، فقدان حمایت خانوادگی و تحولات در مدرسه یا تجربه های کار همراه باشد.

انتقال از دوره ابتدایی به دوره راهنمایی وسپس دبیرستان ، فشارهای زیادی را در نوجوانان وارد می آورد و باعث کاهش در نمرات ، سطح خود پنداره ،عزت نفس و نگرشهای مثبت نسبت به مدرسه می شود که این اثرات منفی زمانی آشکار می شود که چند تغیر دیگر در اوایل نوجوانی با گذر یا انتقال به مدرسه همزمان و توأم میشوند. یکی از منابع فشار، اندازه و پیچیدگی مدارس راهنمایی است.

روابط گروه همسالان،یکی از زمینه های اصلی است که در آن نوجوانان ،ویژگی های شخصی بزرگسالی را در این سن شکل میدهند.

یکی از تغییرات عمده در روابط با گروه همسالان در دوره نوجوانی این است که نوجوانان در این سن روابط خود را بر مبنای علایق و احساسات مشترک و نه صرفا فعالیت های مشترک شکل می دهند. نوجوانان  در این سن، گرایش دارند با کسانی دوست شوند که بتوانند افکار و احساسات خود را با آنها در میان بگذارند.

بطور کلی، روابط با گروه همسالان به عنوان شاخص مهمی از سازگاری در آینده و دوران بزرگسالی مطرح شده اند. عدم پذیزش از سوی همسالان و عدم تجربه دوستی  در اوایل نوجوانی ، اغلب با گستره ای از مشکلات در بزرگسالی ( بعد از نوجوانی) همراه است، از جمله مشکلات رفتاری، شغلی، زناشویی و جنسی.

همنوایی با بزرگسالان، در ابتدای نوجوانی در مقایسه با سنین بعدی احتمال بیشتری دارد.تاثیرات خانواده بر رشد نوجوان پیش از سالهای نوجوانی به خوبی شرو می شود و بر رشد در خلال و بعد ار دهه دوم زندگی نفوذ دارد. روابط خوانوادگی، به نوبه خود توسط تغییرات نوجوانی تاثیر می پذیرد و ممکن است با تسهیل تحولات یا دشوارتر ساختن آن به نوجوان کمک کنند. خانواده در رشد اخلاقی نوجوان ، در این سن نقش دارد.

رشد و نمو بدنی در این مرحله ، مخصوصا نیمه اول آن بسیار سریع است، به طوریکه سرعت رشد بعضی از اعضا دو برابر سرعت رشد آنهادر مراحل پیش می شود. این سرعت رشد در دختران در حوالی ۱۳ سالگی و در پسران در ۱۶ سالگی به نهایت درجه میرسد.

بعد تا ۱۸ سالگی به تدریج کاهش میابد. این زشد و تکامل سریع، به استخوانها و عضلات منحسر نیست، بلکه اعضای داخلی را نیز شامل می شود. مثلا عضلات قلب سفت شده حجم آن بطور محسوس بیشتر میشود و قفسه سینه بزرگ میشود.

در پسران، شکل حنجره تغییر میابدو در نتیجه، صدا عوض شده ، خشن و غلیظ به اصطلاح «دورگه» می شود. بعد در مدت چند هفته از شدت آن محیط های خانوادگی آشفته، فقدان حمایت خانوادگی و تحولات در مدرسه یا تجربه های کار همراه باشد.

انتقال از دوره ابتدایی به دوره راهنمایی وسپس دبیرستان ، فشارهای زیادی را در نوجوانان وارد می آورد و باعث کاهش در نمرات ، سطح خود پنداره ،عزت نفس و نگرشهای مثبت نسبت به مدرسه می شود که این اثرات منفی زمانی آشکار می شود که چند تغیر دیگر در اوایل نوجوانی با گذر یا انتقال به مدرسه همزمان و توأم میشوند. یکی از منابع فشار، اندازه و پیچیدگی مدارس راهنمایی است.

روابط گروه همسالان،یکی از زمینه های اصلی است که در آن نوجوانان ،ویژگی های شخصی بزرگسالی را در این سن شکل میدهند.

یکی از تغییرات عمده در روابط با گروه همسالان در دوره نوجوانی این است که نوجوانان در این سن روابط خود را بر مبنای علایق و احساسات مشترک و نه صرفا فعالیت های مشترک شکل می دهند. نوجوانان  در این سن، گرایش دارند با کسانی دوست شوند که بتوانند افکار و احساسات خود را با آنها در میان بگذارند.

بطور کلی، روابط با گروه همسالان به عنوان شاخص مهمی از سازگاری در آینده و دوران بزرگسالی مطرح شده اند. عدم پذیزش از سوی همسالان و عدم تجربه دوستی  در اوایل نوجوانی ، اغلب با گستره ای از مشکلات در بزرگسالی ( بعد از نوجوانی) همراه است، از جمله مشکلات رفتاری، شغلی، زناشویی و جنسی.همنوایی با بزرگسالان، در ابتدای نوجوانی در مقایسه با سنین بعدی احتمال بیشتری دارد.

تاثیرات خانواده بر رشد نوجوان پیش از سالهای نوجوانی به خوبی شرو می شود و بر رشد در خلال و بعد ار دهه دوم زندگی نفوذ دارد. روابط خوانوادگی، به نوبه خود توسط تغییرات نوجوانی تاثیر می پذیرد و ممکن است با تسهیل تحولات یا دشوارتر ساختن آن به نوجوان کمک کنند. خانواده در رشد اخلاقی نوجوان ، در این سن نقش دارد.

رشد و نمو بدنی در این مرحله ، مخصوصا نیمه اول آن بسیار سریع است، به طوریکه سرعت رشد بعضی از اغضا دو برابر سرعت رشد آنهادر مراحل پیش می شود. این سرعت رشد در دختران در حوالی ۱۳ سالگی و در پسران در ۱۶ سالگی به نهایت درجه میرسد. بعد تا ۱۸ سالگی به تدریج کاهش میابد. این زشد و تکامل سریع، به استخوانها و عضلات منحسر نیست، بلکه اعضای داخلی را نیز شامل می شود. مثلا عضلات قلب سفت شده حجم آن بطور محسوس بیشتر میشود و قفسه سینه بزرگ میشود.

در پسران، شکل حنجره تغییر میابدو در نتیجه، صدا عوض شده ، خشن و غلیظ به اصطلاح «دورگه» می شود. بعد در مدت چند هفته از شدت آن میکاهد و به تدریج خاصیت صدای اشخاص بالغ را پیدا میکند و در سن ۱۷ سالگی آخرین تغییرات صوتی نیز از بین می رود. صدای دختر نیز تغییر می کند ، کمتر محسوس است. آهنگ آن بلیغ تر و رساتر میشود.

در در حددود ۱۵ سالگی وضع ثابتی به خود می گیرد. در این مرحله، معده به شدت بزرگ میشود، به طوری که نوجوان یک نوع شهوت غذا خوردن پیدا کرده، بیشتر غذا می خورد و طمعکاری عجیبی نسبت به خوراکی های گوناگون نشان میدهد. به محاسبه معلوم شده است که جیره غذایی یک پسر ۱۴ -۱۷ ساله باید هشت دهم غذای یک مرد کامل باشد و برای دختران در همین سن ، این میزان به هفت دهم کاهش می یابد. زیرا غذای عادی یک زن نیز معمولا هشت دهم غذای یک مرد است.

سرعت رشد قد در دوره نوجوانی در پسران میان ۵/۱۲ تا ۵/۱۴ سالگی و در دختران میان ۵/۱۰ تا ۱۴ سالگی به نهایت درجه خود میرسد. بازوها بیش از پاها رشد می کنند. در نتیجه، تعادل فرد بهم می خور. رشد وزن بدن به تراکم چربی در جاهای مختلف بدن و رشد عضلانی مربوط است.

سرعت رشد وزن در دختران میان ۵/۱۱ تا ۵/۱۴ سالگی به نهایت درجه اش میرسد و بعد، تا کمال رشد به تدریج زیاد میشود.

رشد قد و وزن فرد در دوره کودکی و نوجوانی به اختلاف جنس مختلف می شود، چنانکه قد و وزن پسر تا ۱۱ سالگی بیش از دختر است . سپس این نسبت تغییر کرده، میان ۱۱تا ۱۴ سالگی معکوس  میشود. یعنی قد و وزن دختر افزایش می یابد و بعد از ۱۴ سالگی به همان حالت اولیه بر می گردد و پس از لحاظ قد و وزن بر دختر برتری می یابد.

به طور کلی، در دوران بلوغ، آخرین پیشرفت های استخوان بندی انجام میگیرد . رشد و پیشرفت طولی در دختران ، در حدود ۱۶ سالگی متوقف میشود.

از نظر رشد عضلانی و حرکتی ، پسران در نیرو های عضلانی برتر از دختران می شوند و علت آن ، بزرگی شانه ها ، درازی بازو ها و بزرگی دست پسران است. در ۱۸ سالگی نیروی یک پسر ، بطور متوسط دو برابر نیروی یک دختر است.

تعصب نوجوان نسبت به عقاید و مقایسهای گروه همسال و افکار و روش دوستانش، به خصوص میان ۱۲ و ۱۶ سالگی افزایش می یابد، سپس با نزدیک شدن به مرحله کمال ، از تندی و شدت این تعصب کاسته می شود.

مرحله تقلید از پسران:

این دوره در ۱۵ سالگی  آغاز و و گاهی تا ۱۶ یا ۱۷ سالکی ادامه دارد. دختران نوجوان در این مرحله، از حیث رفتار و روش گفتگو ، از پسران تقلید میکنند. پسران در سن ۱۴ و ۱۵ سالگی به خواندن موضوع های مربوط به ابزار آلات مکانیکی ، مسائل علمی و اختراعات تازه علاقه مند میشوند. میان سالهای ۱۵ و ۱۶، به خواندن اخبار ملی ، جهانی و گرداوری معلومات گوناکون اظهار رغبت می کنند و سرانجام در اواخر دوره نوجوانی به داستانهای عشقی متمایل می شوند. ولی دختر ها در ۱۴ سالگی می خواهند داستانهای عشقی بخوانند. سپس در اثر رشد و تکامل در این سن ، به مطاله داستانهای تاریخی، نمایشنامه های گوناگون و اشعار عاطفی مایل می شوند.

 دارچین (Cinnamomum verum و یا Cinnamomum zelanicum) درختچه‌ای است از راسته لورالس (Laurales) تیره برگ بوها (Lauraceae) از جنس دارچین‌ها (Cinnamomum).

درختچه دارچین درختی است کوچک، همیشه سبز، به ارتفاع ۵ تا ۷ متر که از تمام قسمت‌های آن بویی مطبوع استشمام می‌شود. گلهای آن در فاصله ماههای بهمن تا اوایل فروردین ظاهر می‌شود. برگ این درخت سبز سیر و دارای گلهایی به رنگ سفید است.

دارچین بومی سری‌لانکا و جنوب هند است و پوست درختچه آن بعنوان ادویه بکار میرود.

دارچین حاوی میزان قابل توجهی تانین است که قدرت آنتی اکسیدانی بالایی دارد و به همین دلیل با رادیکال‌های آزادی که باعث پیری سلول‌ها می‌شود مقابله می‌کند.

به تازگی دو ترکیب در دارچین دیده شده است که از بروز زوال عقل جلوگیری می کند.

این دو ترکیب cinnamaldehyde و epicatechin نامیده می شوند.

ییماری آلزایمر (Alzheimer’s disease)‏ یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که بتدریج توانایی‌های ذهنی بیمار تحلیل می‌رود. بارزترین تظاهر زوال عقل اختلال حافظه‌است.

اختلال حافظه معمولاً بتدریج ایجاد شده و پیشرفت می‌کند.

آلزایمر یک بیماری پیش رونده عصبی است که به مرور زمان منجر به تخریب غیر قابل برگشت نورون ها و توانایی های فکری می شود.

دارچین علاوه بر پیشگیری از بیماری آلزایمر، در درمان بیماری دیابت نیز موثر است.

محققین پیش از این عنوان کرده بودند که دارچین، رمز جوانی است و مصرف روزانه آن انسان را سلامت و جوان نگه می دارد و بهترین دارو برای دردهای عضلانی است و به عنوان تب بر استفاده می شود.

دارچین خاصیت عجیب دیگری دارد که آن هم قوی کردن مصونیت بدن در مقابل امراض است. اگر حس می کنید ضعیف شده اید و ممکن است مریض شوید، چای دارچین را فراموش نکنید. حتی اگر سرما خورده اید یا ضعف شدید دارید چای دارچین بهترین دارو است.

برخی از دیگر فواید دارچین عبارتند از :

• کاهش کلسترول
• محافظت دربرابر بیماری های قلبی
• موثر در درمان بیماری های لنفاوی
• جلوگیری از بوی بد دهان
• درمان سنتی دندان درد
• درمان سرفه مزمن
• آرامش سیستم اعصاب
• دارای خواص ضدقارچی، ضد ویروسی، ضد باکتریایی، ضد عفونی
• درمان سنتی زخم معده
• درمان گرگرفتگی در زنان یائسه
• خواص ضد التهابی
• موثر در درمان شپش شر
• کاهش درد مفاصل
• جلوگیری از تجمع ناخواسته پلاکت خون
• افزایش سیستم ایمنی بدن
• درمان سوهاضمه
• کاهش خستگی
• کاهش عفونت های ادراری
• سرشار از منگنز، فیبر، آهن و منگنز

رييس سازمان سنجش با اشاره به آغاز چهل وسومين آزمون سراسري از روز پنجشنبه 6 تيرماه، شانس قبولي داوطلبان به تفکيک گروه‌هاي آزمايشي مختلف را اعلام کرد.به گزارش خبرنگار «دانشگاهي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، ابراهيم خدايي روز شنبه در نشست مطبوعاتي با اشاره به توزيع کارت ورود به جلسه آزمون از امروز دوم تير ماه، گفت: کنکور 92 طي روزهاي پنجشنبه، جمعه و شنبه (6، 7 و 8 تيرماه) با رقابت يک ميليون و 83 هزار و 571 داوطلب در 358 شهرستان، 14 کشور خارجي و پنج گروه آزمايشي برگزار مي‌شود.

وي با اشاره به توزيع کارت ورود به جلسه کنکور 92 از طريق سايت سازمان سنجش به نشاني www.sanjesh.org، اظهار کرد: داوطلباني که دردو يا سه گروه آزمايشي نسبت به ثبت‌نام اقدام کرده‌اند؛ بايد در زمان دريافت کارت ورود به جلسه علاوه برکارت گروه آزمايشي خود کارت آزمون ديگر گروه‌هايي که شرکت کرده‌اند را دريافت کنند.

وي با اشاره به نحوه اصلاح رفع نقص کارت به ورود به جلسه آزمون، اظهارکرد: داوطلبان پس از مشاهده کارت ورود به جلسه اگر در مواردي چون جنس، دين، زبان، معلوليت و بهياري با نقصي روبرو شدند، بايد به باجه‌هاي رفع نقص مراجعه کنند، همچنين در صورت مشاهده مشکل در ديگر مشخصات داوطلبي مي‌توانند از طريق سايت سازمان سنجش نسبت به اصلاح اين موارد اقدام کنند.

وي با اشاره به انتشار دفترچه سوالات آزمون دو ساعت پس از اتمام هر نوبت، گفت: کليد سوالات گروه‌هاي آزمايشي مختلف روز يکشنبه 9 تيرماه از طريق سايت سازمان سنجش منتشر مي‌شود.

خدايي از اعلام نتايج اوليه کنکور 92 در 12 مردادماه خبر داد و گفت: انتخاب رشته داوطلبان مجاز به انتخاب رشته از 17 مردادماه آغاز مي‌شود.

وي درخصوص اعلام نتايج نهايي آزمون، اظهارکرد: نتايج نهايي کنکور92 ، 21 شهريورماه اعلام مي‌شود.

رئيس سازمان سنجش با اشاره به افزايش 18 هزارنفري تعداد داوطلبان نسبت به سال گذشته، تصريح کرد: امسال براي پذيرش دانشجو در رشته محل‌ها با آزمون دانشگاه دولتي فقط يک آزمون از طريق سازمان سنجش برگزار مي‌شود، البته فقط پذيرش داوطلبان علاقمند به گزينش دانشگاه آزاد توسط دانشگاه آزاد نيزانجام مي‌شود. وي بابيان اينکه تعداد داوطلبان در همه گروه‌هاي آزمايشي به استثناي علوم تجربي کاهش داشته است، گفت: تعداد داوطلبان گروه آزمايشي علوم تجربي 57هزارنفر افزايش داشته است و البته بيشترين کاهش را در گروه آزمايشي علوم انساني با 28هزار کاهش داشته‌ايم.

خدايي با اشاره به زمان برگزاري آزمون و تعداد داوطلبان گروه‌هاي آزمايشي پنجگانه مختلف ،تصريح کرد: آزمون گروه آزمايشي گروه رياضي و فني صبح روز پنج‌شنبه (6 تير ماه) با رقابت 251 هزارداوطلب برگزار مي‌شود که از اين تعداد 61 درصد را مردان تشکيل مي‌دهند. وي افزود: آزمون گروه آزمايشي هنر با رقابت 47 هزارنفر عصر روز پنج شنبه (6 تير ماه) برگزار مي‌شودکه از اين تعداد 66 درصد را داوطلبان زن تشکيل مي‌دهند.

وي با اشاره به برگزاري گروه آزمايشي علوم تجربي با رقابت 507 هزار و 575 داوطلب در صبح روز جمعه (7 تيرماه)، گفت: گروه علوم تجربي داراي بيشترين شرکت‌کننده است که از اين تعداد 66 درصد داوطلبان را زنان تشکيل مي‌دهند.

خدايي با بيان اينکه آزمون گروه آزمايشي زبان‌هاي خارجي در عصرروز جمعه هفتم تيرماه با رقابت 119هزار و 186 داوطلب برگزار مي‌شود، افزود: از اين تعداد 60 درصد از داوطلبان را زنان تشکيل مي‌دهند.

وي با اشاره به برگزاري آزمون گروه آزمايشي علوم انساني در صبح روز شنبه هشتم تيرماه با رقابت 297 هزارو655 داوطلب، گفت: از اين تعداد 66 درصد داوطلبان را زنان تشکيل مي‌دهند.

رئيس سازمان سنجش با اشاره به اعلام پيرترين وجوان‌ترين داوطلب کنکور 92، گفت: جوان‌ترين کنکوري امسال آرميتا فريد متولد 1378 ، 14 ساله متقاضي گروه آزمايشي علوم تجربي از اصفهان و مسن‌ترين داوطلب پيرمردي 76 ساله متولد 1316 به نام سيد قاسم پيرو موسوي جلالي از آستانه اشرفيه گيلان مي‌باشد.

خدايي از ظرفيت پذيرش 677 هزار و 960 نفري داوطلبان دررشته‌ محل‌هاي با آزمون و بدون آزمون کنکور 92 خبر داد و افزود: شانس قبولي داوطلبان در اين دوره از آزمون 63 درصد است.

وي با اشاره به شانس قبولي داوطلبان به تفکيک گروه‌هاي آزمايشي مختلف، گفت: شانس قبولي در گروه آزمايشي علوم رياضي 78 درصد،علوم تجربي 31 درصد، انساني 83 درصد، هنر43 درصد و زبان 32 درصد است.

وي با بيان اينکه کمترين پذيرش در گروه آزمايشي علوم تجربي مي‌باشد، اظهار کرد: اين در حالي است که تعداد داوطلبان گروه آزمايشي علوم تجربي از همه گروه‌هاي مختلف بيشتر است. البته اگر ظرفيت برخي از رشته‌هايي که در چند گروه پذيرش آنها انجام مي‌شود را جدا کنيم شانس قبولي در گروه آزمايشي علوم تجربي به 17 درصد مي‌رسد.

وي افزود: به عبارتي ديگر از هر 100 داوطلب گروه آزمايش علوم تجربي 17 نفر وارد دانشگاه مي‌شوندکه البته اگر وزارتين بهداشت و علوم همکاري لازم را براي ظرفيت‌سازي اين گروه انجام دهند اميدواريم به ظرفيت بيشتري دست يابيم چرا که ظرفيت پذيرش با احتساب ظرفيت دانشگاه آزاد در همه گروه‌هاي آزمايشي بيشتر از تعداد داوطلبان است.

خدايي با بيان اينکه با اين حال ظرفيت پذيرش در کنکور امسال 15 درصد نسبت به سال گذشته افزايش داشته است، اظهار کرد: ظرفيت پذيرش در کنکور سال گذشته 588هزارنفر بوده است.

رئيس سازمان سنجش، گفت: پاسخنامه امتحاني 75هزار داوطلب اول پس از اعلام نتايج اوليه از طرف سايت سازمان سنجش منتشر مي‌شود.

خدايي با اشاره به توزيع دو دفترچه عمومي و اختصاصي در جلسه آزمون، گفت: سوالات آزمون شخصي سازي شده است و چيدمان‌هاي سوالات مختلف است. وي با بيان اينکه سطح دشواري سوالات کنکور 92 همانند سال گذشته است، به داوطلبان توصيه کرد که نگران دشواري سوالات نباشند.

رييس سازمان سنجش با اشاره به تعبيه سه بسته راهنماي انتخاب رشته براي مجازين، گفت: بسته‌ آنلاين راهنماي انتخاب رشته براي داوطلبان طراحي شده است که از طريق سايت سازمان سنجش ارائه مي‌شود، همچنين ويژه‌نامه و کتاب راهنماي انتخاب رشته هم در نظر گرفته شده است.

به هم خوردن تعادل در مکانیسم‌های تنظیمی‌گرمای بدن، گرمازدگی نامیده می‌شود. تولید گرما در بدن به علت افزایش شدید حرارت محیط و ناتوانی در دفع حرارت ایجاد شده باعث گرمازدگی می‌شود. گرمازدگی به دو دسته تقسیم می‌شود: الف) کلاسیک. ب) فعالیتی.

نوع کلاسیک بیشتر در سنین بالا و در بیماران قلبی وعائی، بیماری‌های مزمن، بیماری‌های روانی، معلولان، افراد چاق، افرادی که به هر دلیل دچار کاهش آب بدن شده اند، استفاده‌کنندگان از بعضی دواها (آرامبخش و خواب‌آور، آنتی کولینرژیک، آنتی هیستامین و داورهای مدر) پس از چند روز تماس با هوای گرم که امکان تهویه مناسب محیط هم نباشد اتفاق می‌افتد.

نوع فعالیتی در سنین پایین‌تر و به دنبال فعالیت‌ها و ورزش‌های سنگین در آب و هوای گرم (مانند کسانی که مسافت زیادی می‌دوند، بازیکنان فوتبال) و در شرایط کمبود آب بدن (دهیدراتاسیون) اتفاق می‌افتد. به‌طور کلی گرمازدگی در بالای ۵۰ سال و بیشتر در فصول گرم و مرطوب اتفاق می‌افتد که دمای مرکزی بدن به بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد.

افراد مستعد گرمازدگی شامل کودکان، سالمندان، بیماران مزمن قلبی، دیابتی و مبتلایان به نارسایی کلیه و مبتلایان برخی بیماری‌های پوستی که با اختلالات غدد عروقی مواجهند می باشند و افرادی با سابقه مصرف داروهای ضد افسردگی، پارکینسون و پرفشاری خون را دارند در ساعات اوج گرما (ساعت ۱۰ تا ۱۶) از منزل خارج نشوند.

در صورت قرارگیری فرد در محیط گرم، سیستم تنظیم درجه حرارت بدن از کار می‌افتد که این وضعیت در محیط‌های گرم و مرطوب و فعالیت‌های بدنی شدید تشدید می‌شود. با افزایش درجه حرارت بدن برای جبران، تعریق بیشتر شده و متعاقب آن جریان خون به سمت نواحی سطحی بدن (پوست) افزایش می‌یابد. از عوارض تعریق شدید از دست دادن مقادیر فراوان مایعات بدن به همراه نمک است.

نشانه‌های گرمازدگی

از علائم گرمازدگی افزایش دمای مرکزی بدن، خشکی پوست، افزایش تعداد تنفس، حالت گیجی و در نهایت عدم هشیاری می باشد. گاهی شدت گرما به حدی است که فرد از فرط گرمازدگی وارد خستگی گرمایی می‌شود.

احتمال بروز گرمازدگی در محیط گرم و مرطوب را بیشتر است. در این حالت، پوست برافروخته و حتی بی‌رنگ و رنگ پریده و گاهی تیره می‌شود و سردرد و در موارد شدیدتر گرفتگی و درد شدید عضلات، اختلال در ذهن و تکلم، پرخاشگری، خواب آلودگی، گیجی، کاهش و سستی عکس‌العمل تشنج و در بدترین شرایط کما و مرگ بروز می‌کند. از سوی دیگر، علائمی‌ مانند پوست خشک و داغ، تهوع یا استفراغ، سنکوپ، تشنج، اختلالات ریتم قلب، اختلال تکلم، افت فشار خون (به دلیل دهیدراسیون و اتساع عروق محیطی)، نبض ضعیف، هذیان، کاهش حجم ادرار و در موارد پیشرفته عدم هوشیاری شود که در صورت عدم رسیدگی به بیمار می‌تواند کشنده باشد.

کمک به فرد گرمازده

در نخستین اقدام برای کمک به فرد گرمازده باید سریعا وی را از محیط گرم خارج کرد و در وضعیت پشت خوابانده شود سپس با پارچه‌ای مرطوب یا کیسه یخ، گرم‌ترین نواحی (چین‌های بدن) نظیر گردن، کشاله ران،‌ زیر بغل و پشت زانو خنگ نگه داشته شود.

فرد گرمازده به علت تعریق، مایعات فراوانی را از دست می‌دهد، و غلظت خون فرد گرمازده افزایش می‌یابد؛ بنابراین خون‌رسانی به قلب و مغز دچار اختلال می‌شود در این شرایط بالا نگه داشتن پاها توصیه می‌شود. چنانچه فرد گرمازده با کرامپ‌های عضلانی، هشیار و قادر به تحمل مصرف مایعات است می‌توان مایعات خنک را به وی خوراند و به جبران نمک از دست رفته یک قاشق چایخوری نمک به یک لیتر آب (معادل ۴ لیوان) اضافه و در صورت امکان به این محلول اندکی مواد شیرین افزوده شود.

در صورت عدم توانایی نوشیدن مایعات توسط فرد گرمازده انتقال وی به یک مرکز درمانی الزامی‌است، برای افراد گرمازده استراحت ۲۴ ساعته توصیه می‌شود.

چگونه از گزمازدگی پیشگیری کنیم ؟

توصیه می شود لباس‌های خنک، نخی و پنبه‌ای نازک و به رنگ روشن که امکان تبادل هوا فراهم شود پوشیده شود بدین ترتیب با تبخیر مناسب از بروز گرمازدگی جلوگیری می‌شود.

در هوای گرم از خوردن غذای چرب و سنگین خودداری شود، افرادی که ناگزیر به فعالیت‌های ورزشی در هوای گرم هستند باید برای سازگاری بدن از نرمش‌های سبک آغاز کنند و فعالیت‌های ورزشی سنگین را به ابتدای صبح و یا عصر موکول نمایند.

با چکاندن چند قطره آبلیمو در آب آشامیدنی و مقدار کمی نمک، ترکیب مناسبی به دست می‌آید که می‌تواند کمک زیادی به پیشگیری از بروز گرمازدگی باشد و خودداری از قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم خورشید و استفاده از مایعات به میزان قابل توجه از جمله توصیه‌های مقابله با گرمازدگی است که باید جدی گرفته شود.

در نهايت هم اگر بچه وارد اين مدارس نشود، هم والدين و هم كودك سرخورده مي‌شوند و اگر هم وارد شود و هوش و توان لازم را نداشته باشد، ممكن است در رقابت با بچه‌هاي ديگر عقب بماند و ببيند براي اين محيط ساخته نشده و در ميان آنها نتواند خود را نشان دهد كه اين هم باعث كاهش اعتماد به نفس و ناكامي او خواهد شد.خيلي از پدر و مادرها با ديدن كوچك‌ترين استعداد كودكشان به اين نتيجه مي‌رسند كه او نابغه است ولي آيا اين تصورات حقيقت دارد؟

شايد بهتر باشد قبل از هر چيز نشانه‌هاي اوليه باهوش بودن كودك را بشناسيم. دكتر حكيم‌شوشتري در اين باره توضيح مي‌دهد: شاخص‌هاي رشدي كه با هوش و تكامل ارتباط دارند، عبارتند از: شاخص حركتي كه شامل نشستن، چهار دست و پا رفتن،‌ ايستادن و راه رفتن است و شاخص كلامي كه خيلي مهم‌تر از حركتي است و ارتباط بيشتري با هوش دارد مانند اين‌كه كودك حداقل تا يك سالگي بتواند چند كلمه بگويد و تا يك و نيم سالگي جمله‌هاي دو كلمه‌اي ساده مثل «آب بده» و «بابا آمد» بسازد. هر چه كودك اين توانمندي را سريع‌تر به دست آورد، نشان مي‌دهد رشد هوشي او بيشتر و سريع‌تر است.

اين فوق‌ تخصص روانپزشكي كودك و نوجوان مي‌افزايد: توانايي‌هاي شناختي ديگر كودكان نيز با هوش ارتباط دارد. مثلا بچه‌ها حول و حوش چهار سالگي متوجه كميت اعداد مي‌شوند و اگر كودكي در سن كمتر متوجه مفهوم عدد شود، يعني تفاوت يك اسباب‌بازي با سه اسباب‌بازي را بفهمد، هوش خوبي دارد.

ممكن‌است بچه‌ها در اين سنين بتوانند تا 20 بشمارند ولي مفهومي از آن درك نمي‌كنند و مثل شعر خواندن فقط آن اعداد را حفظ كرده‌اند و اگر از آنها بپرسيد تفاوت سه با چهار چيست، نمي‌دانند. اگر از كودك خردسالي بپرسيد يكي كمتر از سه چقدر مي‌شود و او جواب را بداند يا با انگشت‌هايش نشان دهد، يعني درك مفهوم رياضي بالاتر و رشد هوشي بهتري دارد.

وظيفه هر پدر و مادري است كه محيطي غني و آرام براي كودكانشان مخصوصا كودكان زير پنج سال فراهم كنند كه در آن محرك‌هايي براي تحريك حس كنجكاوي و جستجوگري كودك وجود داشته باشد.

دكتر حكيم‌شوشتري با اشاره به اين مطلب، ادامه مي‌دهد: بايد توجه عاطفي كافي به كودك داشت و گاهي وارد بازي او شد. اين كار كمك مي‌كند سهم محيط در رشد هوشي او بيشتر شود. البته بايد توجه داشت كه بخشي از هوش وراثتي است و در مورد آن كاري نمي‌توان انجام داد و والدين مي‌توانند فقط در تامين محيط مناسب براي رشد هوش تاثيرگذار باشند. البته والديني كه حمايت افراطي از كودك انجام مي‌دهند، امكان آموزش از طريق آزمون و خطا را از او مي‌گيرند. چنين رفتاري علاوه بر اين‌كه كودكان را وابسته بار مي‌آورد،‌ اين نگرش را در آنان ايجاد مي‌كند كه اشتباه كردن ترسناك است.

روانپزشكان، آموزش خاصي را براي بچه‌هاي خردسال توصيه نمي‌كنند و مي‌گويند آموزش آنها بايد فقط در قالب بازي باشد.دكتر شوشتري هم توصيه مي‌كند: وقتي كودك شما نقاشي مي‌كشد به او بگوييد: «چه ابر قشنگ آبي‌اي كشيدي! حالا نگاه كن تو اتاق چي آبيه؟» اين روش بهتر از اين است كه بخواهيم رنگ‌ها را جلوي كودك بگذاريم و تك‌تك به او ياد بدهيم.

در حقيقت در اين روش شما هنگامي به كودك آموزش داده‌ايد كه آمادگي دارد؛ بنابراين بيشتر تاثير دارد و بهتر ياد مي‌گيرد.

اين استاد دانشگاه مي‌افزايد: نبايد كودك را وادار كنيم طبق خواسته ما به آموزشي تن دهد كه خود به آن علاقه‌مند نيست. كار كودك بازي است و ابزار آموزش كودك در سنين پايين نيز بازي است، مثلا در بازي‌هاي كلامي مي‌توان گنجينه لغات كودك را افزايش داد. مثلا برخي بچه‌ها كه از سنين پايين آموزش زبان، برخلاف ميل آنها برايشان شروع مي‌شود، گاهي از آموزش دلزده مي‌شوند.

هوش را با حافظه اشتباه نگيريد

دكتر شوشتري به نكته بسيار مهمي اشاره مي‌كند: گاهي هوش با حافظه اشتباه گرفته مي‌شود و والدين فكر مي‌كنند، چون فرزندشان خيلي چيزها را خوب حفظ مي‌كند و به خاطر مي‌سپارد، هوش بالايي دارد در صورتي كه ممكن‌است فقط حافظه خوبي داشته باشد و هوش او معمولي باشد. منحني هوش به شكل زنگوله است و بيشتر افراد در حد وسط آن قرار مي‌گيرند و سطح هوش افراد كمي بالاتر از حد معمول است كه جزء نخبگان يا نوابغ هستند.

آموزش‌هاي مدرسه، دانسته‌هاي كودك را افزايش مي‌دهد؛ ولي نقش چنداني در پرورش نبوغ و خلاقيت آنها ندارد. مدارسي كه به كودكان فرصت حل مساله از راه‌هاي جديد مي‌دهند، در پرورش قواي فكري آنها سهيم هستند. اين استاد دانشگاه مي‌گويد: مثلا دادن فرصت دو هفته‌اي براي حل يك تمرين رياضي و يافتن راه‌حل‌هاي جديد و متنوع براي آن، خيلي بهتر از آن است كه مدام كلاس‌هاي فوق‌برنامه برگزار و از دانش‌آموزان خواسته شود تا با تمرين بيشتر، آنچه در كتاب است، حفظ كنند.

وي معتقد است: اگر قرار باشد آموزش‌هاي كليشه‌اي و با استانداردي اجباري به بچه‌ها داده شود، حتي اين مدارس هم نقشي در پرورش هوش آنها نخواهند داشت. اين سيستم‌ها بچه‌ها را به جاي خلاق كردن به اين راه هدايت مي‌كند كه چه كنند تا نمره بالاتري بگيرند يا حتما در كنكور قبول شوند.

هميشه داشتن هوش زياد دليل بر داشتن زندگي موفق و بهتر نيست، چون اگر عرصه براي پرورش اين هوش مساعد نباشد و فرد با شرايط منطبق نشود، دچار مشكل خواهدشد. دكتر حكيم‌شوشتري مي‌گويد: اگر بچه شش ساله‌اي كه دانسته‌ها و معلوماتش در حد دانش‌آموزان كلاس سوم، چهارمي است مجبور شود به كلاس اول برود، دلزده و از محيط خسته و كلافه مي‌شود و شروع به بدرفتاري مي‌كند. داشتن انتظار غيرواقع‌بينانه از كودك، آفت بزرگي است. نتيجه اين انتظارها چيزي جز خستگي و عذاب كودك و ناكامي والدين نيست. خوب است فرزندمان را همان‌گونه كه هست بپذيريم و به ياد داشته باشيم كه «كودكان ما آنچه كه مي‌خواهيم نمي‌شوند، آنچه كه ما هستيم مي‌شوند.»