امروزه مصرف برخی از مکملهای دارویی در ورزش و نیز در بین افراد جامعه گسترش یافته و هر روزه اخبار جدیدی از آنها به گوش می رسد. کارنیتین یا ال – کارنیتین یکی از آن مکملهایی است که اخیرا در بین ورزشکاران مصرف می گردد و لزوم آگاهی در مورد آن بر کسی پوشیده نیست؛ بنابراین اینجانب دکتر غلامرضا ابری – دکتر داروساز بر آن شدم تا یک مقاله مروری اما کوتاه در مورد این ماده آماده کنم.

مقدمه:

در مقاله ای که در مجله Nature Medicine منتشر شده است به نتایج یک مطالعه علمی در مورد اثرات ال – کارنیتین اشاره شده است. در این مطالعه دانشمندان گفته اند که ال – کارنی تین توسط باکتریهای روده تبدیل به ماده ای به نام تری متیلامین (trimethylamine (TMA)) می گردد که این ماده خود به ماده ای به نام تری متیل آمین – ان – اکساید یا TMAO متابلیزه می شود.در تئوری این TMAO از دفع کلسترول خون جلوگیری کرده و با رسوب آن در دیواره رگها باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماری قلبی و عروقی می شود. آیا این بدین معنی است که ال – کارنیتین ما را در معرض ایجاد خطرات جدی قرار می دهد؟

در این مقاله بطور خلاصه به نقش کارنیتین، موارد مصرف، عوارض و خطرات احتمالی مصرف آن خواهیم پرداخت.

ال – کارنیتین یا به عبارتی لووکارنیتین چیست؟

ال – کارنیتین یک ماده طبیعی است که در غذا یافت می شود اما جزو مواد مغذی ضروری نیست زیرا بدن خود می تواند آن را از آمینو اسیدهای لیزین و متیونین سنتز کند. در شکل زیر فرمول گسترده آن را مشاهده می نمایید:

کارنیتین ماده ای است که اسیدهای چرب را برای سوختن و تولید انرژی به میتوکندری های سلول حمل می کند و مطالعات نشان می دهد که کارنیتین عضلات در طی ورزش به سرعت تخلیه و مصرف می شود حتی در یک ورزش ملایم تا متوسط.  مطالعات منتشر شده زیادی وجود دارد که نشان می دهد مکملهای ال – کارنیتین در کارایی ورزشکاران موثر است. ورزشکاران به مقادیر بیشتری از کارنیتین نیاز دارند نسبت به آنچه که بدن قادر به ساخت و تامین آنست.

ال – کارنیتین همچنین در طی دوره تمرینات سخت ورزشی نیز نیاز است چون تجمع اسید لاکتیک را بعد از تمرینات و فشار عضلانی کم کرده و باعث کارایی حداکثری عضلات می گردد. همچنین آن می تواند ذخایر گلیکوژن عضلات را حفظ نماید.

همانگونه که در اغلب مطالعات گزارش شده است افزایش در میزان مصرف اکسیژن (مثلا در حین ورزش) و کاهش ظرفیت تنفسی باعث خودنمایی کارنیتین در متابلیسم چربیها به عنوان منبع تامین سوخت و انرژی بدن می گردد (اثر چربی سوزی کارنیتین) .

مصرف کارنیتین باعث کاهش معنی دار میزان لاکتات خون متعاقب ورزش می گردد که از سوخت و ساز و فرآیند تولید انرژی در شرایط بیهوازی ساخته می شود.

اطلاعات جدید نشان داده که ال – کارنیتین نقش مهمی در جلوگیری از تخریب سلولی داشته و نیز در دوره ریکاوری بعد از تمرینات ورزشی بسیار مفید است. علاوه بر اثرات مفید آن در شرایط عمومی بدن، کارکرد مغز و سلامت میتوکندری سلولهای بدن ال – کارنیتین در سلامت قلب هم سودمند است.

(اطلاعات دارویی کامل ال – کارنیتین را از دائره المعارف دارویی دکتر ابری بخوانید؛ بدین منظور اینجا کلیک کنید)

موارد مصرف ال – کارنیتین چیست؟

  • در موارد کمبود این ماده در بدن (مثلا نوعی بیماری زنتیکی)
  • به عنوان مکمل ورزشی
  • کمک درمان در کاهش کلسترول خون (به اثبات نرسیده)
  • در رژیم های لاغری به عنوان مکمل
  • موارد دیگر

در مصرف ال – کارنیتین به چه مواردی توجه کنیم؟

  • داشتن سابقه بیماریهای کلیوی (نارسایی کلیوی) —–> منع مصرف
  • داشتن سابقه بیماری قلبی —–> منع مصرف
  • داشتن بیماری صرع —–> منع مصرف
  • مصرف برخی از داروها بخصوص داروهای ضد تشنج مخصوصا والپروات سدیم —–> منع مصرف
  • مصرف ال – کارنیتین در فواصل منظم هم نتیجه بهتری دارد و هم باعث کاهش عوارض گوارشی آن می شود
  • با این که این دارو جزو گروه B حاملگی قرار گرفته است اما به علت فقدان مطالعات کافی بهتر است حدالامکان از مصرف آن در این دوران و دوران شیردهی اجتناب کرد و نیز همین گونه در دوران شیردهی مگر به تشخیص و صلاحدید پزشک
  • برای کاهش عوارض گوارشی آن بهتر است دارو همراه با غذا میل شود.

عوارض مهم ال – کارنیتین چیست؟

با این که عوارض مهم و قابل توجهی از ان گزارش نشده است اما احتمال بروز یک یا چند از این عوارض وجود دارد

  • شیوع بیشتر: افزایش فشارخون بخصوص در بیماران کلیوی، سوزش سر دل، ناراحتیهای گوارشی مانند تهوع و اسهال
  • شیوع کمتر: افزایش ضربان قلب، تب، تاری دید، بی اشتهایی، هیپرگلیسمی و …
  • نادر: تشنج

بعد از این که نگاهی گذار داشتیم بر کارنیتین و خواص و مضرات آن برگردیم به مقدمه مقاله و این که آیا کارنیتین مفید است یا مضر؟!

ابتدا باید عرض کنم که:  این اصل را به خاطر داشته باشیم ” اگر مقدار کم چیزی خوب باشد لزوما مقدار زیاد آن بهتر نیست! ” این بدین معنی نیز هم هست که ممکن است مقدار زیاد ماده ای بسیار ایمن و مطمئن در مقادیر زیاد باعث ایجاد عوارض سوء گردد. برای مثال به موارد زیر توجیه کنید:

  • کم بودن آب بدن و یا همان دهیدراتاسیون ممکن است باعث مرگ شود اما مقادیر زیاد مصرف آب منجر به ” مسمومیت با آب ” یا water Intoxication می گردد که آن هم کشنده است.
  • کم شدن بیشتر از حد سدیم بدن یا حالتی موسوم به هیپوناترمیا یک مورد اورژانسی تهدید کننده مرگ است اما مقدار بیش از حد طبیعی آن در بدن منجر هیپرناترمی می گردد که بالقوه شرایط خطرناکی است.

اما برگردیم به مقدمه مقاله در مورد ضررهای احتمالی ال – کارتیتین و تولید ماده ای به نام TMAO از آن:

ورزشکاران و بخصوص ورزشکاران حرفه ای و ورزشکاران ورزشهای سنگین به غلط بر این عقیده اند که با افزایش مصرف کارنیتین اثرات سودمند آن نیز افزایش می یابد اما در مورد دارو و واکنشهای بدن به دارو همیشه این گونه نیست که مثلا با افزایش دو برابری دز دارو اثرات مفید آن نیز دو برابر شود و از اینجاست که مشکل ایجاد می شود. مطالعات نشان می دهد که مصرف مقادیر زیاد  ال – کارنیتین مثلا ۲ گرم سه بار در روز (مجموعا ۶ گرم در روز) باعث افزایش قابل ملاحظه TMAO پلاسما می شود اما سه دز دیگر بررسی شده یعنی ۰ ، ۰/۵ و ۱ گرم سه بار در روز (مجموع ۰ ، ۱/۵ و ۳ گرم در روز) باعث افزایش غلظت پلاسمایی TMAO نمی شوند. (منبع:

Bain MA, Milne RW, Evans AM. J Clin Pharmacol. 2006 Oct;46(10):1163-70 :  Disposition and metabolite kinetics of oral L-carnitine in humans. Sansom Institute, School of Pharmacy and Medical Sciences, University of South Australia, Adelaide, SA 5000, Australia.

نتیجه:

ورزشکاران (البته بر اساس مطالعاتی که تاکنون و تا زمان نگارش این مقاله منتشر شده است وگرنه معلوم نیست در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد) می توانند از ال – کارنیتین به عنوان یک مکمل ایمن استفاده کنند اما با رعایت دز توصیه شده آن (حداکثر ۲ گرم در روز) . غیر ورزشکاران که مقادیر مناسبی از گوشت دریافت می کنند احتیاجی به مصرف ال – کارنیتین ندارند. گیاهخواران و کسانی که رِیمهای سخت لاغری دارند، کسانی که تحت تاثیر استرس فیزیکی بلند مدت مانند عوارض بعد از عمل جراحی بودند احتیاج کمی به مصرف ال – کارنیتین پیدا می کنند که بر اساس توصیه پزشک خود می توانند از آن استفاده کنند.

منبع طبیعی ال – کارنیتین گوشت می باشد.


موضوعات مرتبط: فارماكولوژي

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۱۹ | 11:10 AM | نویسنده : محسن آزاد |
طرفداران بادکش درمانی معتقدند مکش ایجادشده توسط این فنجان ها باعث جریان بهتر خون می شود که برای درمان بسیاری از بیماری ها مفید است.

تاریخچه بادکش درمانی

به مصر باستان، چین و خاورمیانه بر می گردد. یکی از قدیمی ترین کتاب های مرجع پزشکی می گوید که مصریان باستان در سال ۱۵۵۰ قبل از میلاد از بادکش درمانی استفاده می کرده اند.

اما به طور کلی جوامع پزشکی غرب، روش بادکش درمانی را خیلی قبول ندارند و انجم سرطان آمریکا می گوید: شواهد علمی موجود، بادکش درمانی را برای سرطان ها و هر بیماری دیگری موثر نمی دانند و گزارش های مبنی بر تاثیر بادکش درمانی در درمان بیماری ها، بیشتر داستان گونه است تا بر اساس تحقیقات علمی.

اما یک بررسی در سال ۲۰۱۲ که در مجله PLoS ONE منتشر شده نشان داد که تاثیر بادکش درمانی بیشتر از یک تلقین است.

محققان استرالیایی و چینی، ۱۳۵ تحقیق مربوط به بادکش درمانی را که بین سال های ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۰ منتشر شده بود، بررسی کردند.

بعد از این بررسی آنها دریافتند وقتی بادکش درمانی همراه با سایر روش های درمانی مانند طب سوزنی و یا داروها در درمان بیماری ها مورد استفاده قرار بگیرد، تاثیر خواهد کرد، بیماری هایی مانند زونا، آکنه، فلج صورت و ساییدگی مهره های گردن.

حامیان بادکش درمانی معتقدند این روش می تواند درد و التهاب سراسر بدن را کاهش دهد و آرامش و سلامت روحی و جسمی را ارتقا بخشد
البته این محققان معتقدند که بسیاری از این تحقیقات دارای تعصباتی نسبت به این روش هستند و برای نتجه گیری قطعی، تحقیقات بیشتر و بهتری لازم است.

انواع بادکش درمانی

دو نوع بادکش درمانی به طور کلی وجود دارد:

بادکش درمانی خشک (فقط مکش پوست)

بادکش درمانی تر (مکش پوست همراه با خون آمدن کنترل شده از آن)

در هر دو نوع روش بادکش درمانی، ابتدا یک ماده اشتعال زا مانند یک تکه پنبه آغشته به الکل را آتش می زنیم و آن را داخل فنجان مخصوص بادکش درمانی قرار می دهیم

بعد از خاموش شدن آتش، فنجان را روی پوست بیمار بر می گردانیم (یعنی دهانه فنجان روی پوست قرار بگیرد).

زمانی که هوای داخل فنجان سرد شود، درون آن خلا به وجود می آید که باعث می شود پوست به داخل فنجان کشیده شود و پوست در اثر گشاد شدن رگ های خونی، قرمز می شود.

معمولا ۵ تا ۱۰ دقیقه فنجان روی پوست باقی می ماند و بعد از این مدت، فنجان را بر می داریم.

در روش های جدیدتر بادکش درمانی، از یک پمپ پلاستیکی روی فنجان برای ایجاد خلا استفاده می شود

گاهی اوقات هم متخصص بادکش درمانی از فنجان های سیلیکونی (از نوع پزشکی) استفاده می کند، زیرا این فنجان ها به راحتی خم می شوند و می توان آنها را از یک قسمت پوست روی قسمت دیگر گذاشت و اثر ماساژمانند روی پوست دارند

در طی بادکش درمانی تر یا مرطوب که همان حجامت است، فرد متخصص ابتدا مدت سه دقیقه فنجان دارای خلا را روی پوست بیمار قرار می دهد تا مکش ملایمی ایجاد شود.

سپس فنجان را بر می دارد و با یک تیغ یا چاقوی جراحی کوچک، چند برش سطحی روی پوست بادکرده می زند.

مجددا فنجان دارای خلا را روی بریدگی ها می گذارد تا کمی خون از پوست خارج شود (تصویر پایین).

بعد از این کار، روی محل بریدگی پماد آنتی بیوتیک می مالند و باند می بندند (گاز استریل) تا چرک نکند.

طی ۱۰ روز هم ظاهر پوست به حالت عادی برمی گردد، یعنی قرمزی و ورم آن از بین می رود.

طرفداران بادکش درمانی معتقدند بادکش درمانی تر یا حجامت، مواد مضر و سموم را از بدن خارج می کند و بهبودی از بیماری ها و سلامت فرد را ارتقا می بخشد.

فواید بادکش درمانی

انجمن بادکش درمانی بریتانیا می گوید بادکش درمانی می تواند انواع مختلفی از بیماری ها را درمان کند، ولی این گفته ها بر اساس تحقیقات علمی نیست.

در هر حال از بادکش درمانی برای درمان بیماری های زیر استفاده می شود:

• بیماری های خونی مانند کم خونی و هموفیلی

• بیماری های روماتیسمی مانند آرتروز و فیبرومیالژی

• اختلالات باروری و بیماری های زنانه

• بیماری های پوستی مانند اگزما و آکنه

• فشار خون بالا

• میگرن

• اضطراب و افسردگی

• احتقان ریه ها در اثر آلرژی و آسم

• سیاهرگ های واریسی

حامیان بادکش درمانی همچنین معتقدند این روش می تواند درد و التهاب سراسر بدن را کاهش دهد و آرامش و سلامت روحی و جسمی را ارتقا بخشد.

عوارض بادکش درمانی

بادکش درمانی روش نسبتا کم خطر و کم عارضه ای است، به خصوص اگر توسط فردی که در این کار مهارت و تخصص دارد، انجام شود.

عوارض بادکش درمانی عبارتند از:

• کمی ناراحتی و درد

• اثر سوختگی مانند

• خونمردگی و کبودی پوست

• عفونت پوست

افراد زیر نیز بایستی از انجام بادکش درمانی خودداری کنند:

• زنان باردار

• خانم هایی که در دوران قاعدگی هستند

• بیماران مبتلا به سرطان متاستاتیک (یعنی سرطانی که از یک قسمت بدن به قسمت دیگر پخش می شود)

• افراد دچار شکستگی استخوان یا گرفتگی عضلات

همچنین روی قسمت هایی از بدن که موارد زیر را دارند، نباید بادکش درمانی انجام داد:

• یک زخم

• ترومبوز ورید عمقی (لخته خون در رگ های پا)

• یک شریان (سرخرگ)

• نبضی که حس می شود

مشکلی که در رابطه با بادکش درمانی وجود دارد این است که بیماران با اکتفا کردن به روش بادکش درمانی، درمان پزشکی خود را انجام ندهند، در حالی که عقب انداختن و یا پرهیز از درمان پزشکی بیماری هایی مانند سرطان، عواقب خطرناکی را برای فرد در پی دارد.

لذا در کنار درمان پزشکی توصیه شده توسط پزشک متخصص، باید از بادکش درمانی استفاده کرد، نه به تنهایی.

همچنین پزشک ممکن است به اشتباه فکر کند آثار به جامانده از بادکش درمانی روی پوست فرد، مربوط به مصرف مواد مخدر باشد.

محققان معتقدند برای اثبات یا رد فواید بادکش درمانی تحقیقات بیشتری لازم است، زیرا مطالعات گسترده ای در این رابطه انجام نشده است و بیشتر تحقیقات در این زمینه، محدود و ضعیف هستند.


موضوعات مرتبط: مطالب پزشکی

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۱۹ | 11:9 AM | نویسنده : محسن آزاد |
به گزارش خبرگزاری طبنا؛رضا ملک زاده در پنجمین نشست حامیان موسسه خیریه ریحانه اردبیل گفت: آمارها نشان میدهد که در 20 سال آینده سرطان در جهان با افزایش 80 درصدی جان افراد بیشماری را به مخاطره می اندازد.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت  گفت: سالانه 85 هزار نفر در ایران به سرطان مبتلا می شوند که 55 هزار نفر آنها جان خود را از دست می دهند.

وی افزود: هم اکنون در جهان میزان ابتلا به سرطان 182 نفر در 100 هزار و در ایران 132 نفر به ازای هر 100 هزار نفر است که در مقام مقایسه شرایط ما آنچنان که تبلیغ می شود وخیم نیست اما همچنان آمار ابتلا بسیار بالاست و باید چاره اندیشی شود.

معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت ادامه داد: با تشکیل کمیته ملی کنترل سرطان در وزارت بهداشت اقدامات خوبی در سطح ملی در حال اجراست بطوریکه در 4 برنامه شامل؛ پیشگیری از سرطان، ثبت سرطان، غربالگری برای برخی از سرطانها و درمان سرطان ، راهکارهایی پیش بینی شده است و بصورت تحقیقاتی و عملیاتی درحال اجراست .

وی افزود: خوشبختانه 50 درصد سرطانها در کشور قابل درمان است و 30 درصد قابل پیشگیری است.

ملک زاده تصریح کرد: شایعترین سرطان در مردان در ایران سرطان معده و در زنان سرطان سینه است.

وی ادامه داد: طول عمر بیشتر، تریاک، سیگار، قلیان، مصرف فست فودها، غذاهای چرب و برشته، نوشابه، مواد غذایی و آب های حاوی نتیرات و مصرف بیش از حد نمک از دیگر عوامل موثر بر شیوع سرطان هستند و در مقابل مصرف کلسیم، لبنیات، سبزیجات و گوشت سفید ماهی و سایر غذاهای دریایی می تواند در پیشگری از سرطان موثر باشد.

ملک زاده در خصوص راه اندازی مرکز تحقیقات سرطان در اردبیل گفت: با توجه به بالا بردن سرطان معده در شمال کشور و اردبیل ایجاد و راه اندازی انستیتو کانسر در این استان ضروری بوده و وزارت بهداشت حمایت های لازم را در این زمینه بعمل خواهد آورد.

ساختمان مرکز تحقیقات سرطان (انستیتو کانسر) در اردبیل احداث می شود

رئیس دانشگاه علوم پزشکی اردبیل نیز در جلسه ای که با حضور معاون تحقیقات و فن آوری وزارت بهداشت به منظور بررسی مشکلات بیماران سرطانی در اردبیل برگزار شد، ضمن تشریح وضعیت موجود سرطان به اقدامات انجام گرفته در دانشگاه در جهت پیشگیری و درمان سرطان پرداخت .

فرهاد پورفرضی گفت: به لحاظ بالا بودن آمار ابتلا به سرطان معده در اردبیل ، محققین و اساتید دانشگاه علوم پزشکی آمادگی دارند در برنامه پیشگیری و درمان سرطان در برنامه کشوری کهورت ، همکاری های لازم را با وزارت بهداشت داشته باشند.

وی افزود: در صورت صدور مجوز برای احداث انستیتو سرطان از سوی معاونت تحقیقات و فن آوری وزارت بهداشت محل مورد نظر جهت احداث با همکاری دستگاههای ذیربط استانی مشخص و با کمک خیّر اردبیلی ؛ آقای جعفرزاده این مرکز احداث می شود.


موضوعات مرتبط: مطالب پزشکی

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۱۹ | 11:4 AM | نویسنده : محسن آزاد |

وقتی قصد دارید آرایشگاهی را برای آرایش و زیبایی خود انتخاب کنید چه معیارهایی را در نظر می گیرید؟ نزدیک بودن آرایشگاه به محل کار یا منزل به پایین بودن قیمت خدمات به روز بودن مدل ها و یا امکانات آرایشی، باتجربه بودن و باسابقه بودن آرایشگرها آیا معیاری مانند اهمیت به وضعیت بهداشت و رعایت استانداردهای بهداشتی در یک آرایشگاه هم در انتخاب شما تاثیری دارد.
عباسعلی ناصحی، مدیرکل سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران، با بیان اینکه متاسفانه یکسری از آرایشگاه های زنانه بصورت غیر قانونی اقدام به عرضه و فروش موادی تحت عنوان “مواد تنظیم کننده اندام و برای کاهش وزن و اشتها” و یا “بالابردن روحیه” به مراجعان خود ارائه می دهند، گفت: متاسفانه این مواد حاوی مواد محرک و صنعتی به خصوص شیشه است.

وی ادامه داد: با مصرف این مواد فرد به تدریج دچار اعتیاد می شود و درمان شان کار سختی است و عمدتا در آرایشگاه هایی دیده می شود که مجوز قانونی ندارد و به صورت غیر قانونی کار می کنند.

مدیرکل سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در ادامه اظهار داشت: مشاهدات ما نشان می دهد که این اتفاق در تهران و شهرستانهای کشور در حال رخ دادن است.

مجلس صدور مجوز آرایشگاه های زنانه را به احتمال زیاد به وزارت بازرگانی محول خواهد کرد، همچنین، نیروی انتظامی نیز با آرایشگاه های زنانه غیرمجاز برخورد و نسبت به تعطیلی آنها اقدام می کند.

دکتر ناصحی در خصوص نظارت و بازرسی آرایشگاه های زنانه بیان کرد: نظارت و بازرسی از آرایشگاه های زنانه توسط وزارت بهداشت و درمان بازرگانی انجام می شود.

وی ادامه داد: خانمها کاملا مراقب باشند و به آرایشگاه های دارای مجوز قانونی مراجعه کنند، چرا که در این آرایشگاه ها تخلف کمتر انجام می شود و اگر تخلفی هم صورت گیرد، قابل پیگیری خواهد بود، ولی متاسفانه در آرایشگاه های غیرمجاز تخلفات وسیع تر است و ممکن است امکان پیگیری تخلفات نیز برای افراد وجود نداشته باشد.

ناصحی افزود: هرگونه دارو، شبه دارو، مواد مکملی و تغذیه ای و تقویتی را تحت هر عنوان از آرایشگاه ها یا هر مرکز غیر پزشکی دریافت نکنند و هر دارویی (تقویتی/ ضد اشتها و مکمل) باید توسط پزشک تجویز شود و محل تهیه آنها نیز باید از داروخانه ها باشد و حتما باید شماره سریال وزارت بهداشت را داشته باشد.

ارتقای آگاهی زنان و نظارت بر آرایشگاه های زنانه
در ادامه، مهناز پیشدار، کارشناس اعتیاد با بیان اینکه مهمترین نکته در اعتیاد زنان عدم آگاهی افراد است، گفت: معمولا کسانی که مواد مخدر را تولید و توزیع می کنند، نگاه می کنند به اینکه بازار و مصرف کننده چه چیزی را می طلبد، کلا در قشر زنان ما داروهای لاغری و … شایع است، به همین دلیل اكثر زمان ها تحت عنوان داروهای لاغری این مواد دسته بندی و عرضه می شوند.

وی ادامه داد: بهترین مکانی که می توان اینگونه مواد را عرضه کرد، آرایشگاه ها و سالن های ورزشی بانوان است و اگر بخواهیم از روند رو به رشد اعتیاد زنان جلوگیری کنیم، باید آگاهی افراد را در سطح عمومی بالا ببریم.

پیشدار در ادامه اظهار داشت: نظارت کامل و جامع روی آرایشگاه ها و سالن های ورزشی باید وجود داشته باشد، صرفا اینکه طرف مهارت ورزشی دارد و مجوز تاسیس باشگاه ورزشی داده می شود کافی نیست و باید حتما نظارت های مداومی از این مکان ها صورت گیرد.

وی ادامه داد: اگر لیستی از داروها بیرون می آید، وزارت بهداشت آنقدر نظارت داشته باشد تا بگوید این دارو با این عنوان برای این کار مناسب نیست و سریعا به مردم اعلام کند، روند اعتیاد به این صورت رشد پیدا می کند که دارویی در میان زنان شایع می شود و وقتی اعتیاد گسترش پیدا کرد، تازه مسئولان بیان می کنند که این دارو یا … اعتیادآور است.

پیشدار با بیان اینکه سن اعتیاد به مواد صنعتی در قشر جوان بسیار پایین آمده است، تصریح کرد: بهترین راه اطلاع رسانی و نظارت است و ما فکر می کنیم روند رو به رشد اعتیاد زنان جوان و تحصیلکرده گسترش یافته است و این را از مراجعه خانواده ها به کلینیک ها، دادگاه های خانواده، روابط ناسالم و … متوجه می شویم.

این کارشناس اعتیاد گفت: وزارت بهداشت می تواند با وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم همسو شود و آموزش های متعددی را در مدارس و دانشگاه ها برگزار کند تا آگاهی افراد در زمینه مصرف داروهای لاغری و … افزایش پیدا کند، ولی متاسفانه این چنین نیست و فقط تبلیغات تلویزیونی و …. موثر نخواهد بود.

پیشدار ادامه داد: معمولا مواد مخدر و مواد محرک بعنوان های مواد فروخته نمی شوند، بلکه بعنوان چای، پودر لاغری، پودر قهوه و … بفروش می رسند، از این رو لحظه به لحظه این عنوان ها شناخته شود و به اطلاع مردم برسد.

در صورت مشاهده تخلفات با 1490 تماس بگیرید
در ادامه طاهره آزمون کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت جنوب تهران، با اشاره به نظارت و بازرسی از آرایشگاه ها و باشگاه های ورزشی زنانه طی ماه جاری گفت: روزانه افراد مختلفی به آرایشگاه مراجعه می کنند که معمولا برای بیشتر آنها از وسایل مشترک آرایشی استفاده می شود، حال اگر یکی از این مشتریان بیماری واگیر داشته باشد، ممکن است دیگران را نیز مبتلا کنند.

وی با بیان اینکه علائم این بیماری ها معمولا ناپیداست و ممکن است فرد مبتلا حتی از آن بی اطلاع باشند، ادامه داد: استفاده از وسایل آلوده و مشترک شانه، بند اصلاح، پیش بند، کلاه مش، وسایل تیز و برنده، حوله و لوازم آرایشی در آرایشگاه ها می تواند باعث بروز بیماری های خونی و بیماری های پوستی قابل انتقال می شود.

وی ادامه داد: براساس دستورالعمل وزارت بهداشت و درمان انجام هرگونه فعالیت تخصصی و زیبایی از جمله تاتو، خالکوبی، کاشت ناخن، پلینگ کردن، سوزاندن موهای زائد، تجویز محصولات چاقی و لاغری بدون حضور یا نظارت پزشک متخصص در آرایشگاه ها ممنوع است.

وی با اشاره به معیارهای بهداشت محیطی آرایشگاه ها گفت: تمامی کارکنان باید کارت معاینه پزشکی، گواهینامه آموزشی به ویژه بهداشت عمومی داشته باشند، استفاده از روپوش و ماسک هنگام کار، یکدست بودن و بدون شکاف و قابل شستشو بودن دیوارهای آرایشگاه ها و داشتن دستشویی و آب مصرفی مناسب از جمله معیارهای بهداشت محیطی آرایشگاه هاست.

این کارشناس بهداشت در پایان خاطرنشان کرد: شهروندان در صورت مشاهده هرگونه تخلف بهداشتی در آرایشگاه ها می توانند گزارشات خود را به شماره سامانه دریافت شکایات مردمی وزارت بهداشت 1490 اعلام کنند.


موضوعات مرتبط: مطالب علمی

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۱۹ | 11:3 AM | نویسنده : محسن آزاد |
میگرن یک سردرد شایع است که در خانم ها بیشتر دیده می شود. سازمان جهانی بهداشت، میگرن را یکی از 20 بیماری ناتوان کننده دنیا معرفی کرده و مطالعه های زیادی هم درباره عواملی که باعث تحریک یا جلوگیری از بروز حمله های میگرنی می شوند، انجام شده که برخی موادغذایی جزو آنهاست.


مبتلایان به میگرن چه غذاهایی نخورند؟

پنیر و مرکبات محرک میگرن هستند

در برخی موادغذایی، ماده ای به نام تیرامین (tyramine) وجود دارد که می تواند محرک میگرن باشد. این ماده بخصوص در پنیرهای کهنه و شکلات به مقدار زیاد وجود دارد و بیماران مبتلا به میگرن باید از مصرف این خوراکی ها بویژه پنیرهای سفت خودداری کنند. مرکبات نیز در تشدید حمله های میگرنی نقش دارند.

حذف وعده های غذایی برای میگرن خوب نیست

بی نظمی در مصرف وعده های غذایی هم می تواند در بروز حمله های میگرنی تاثیر بسیار مهمی داشته باشد. افرادی که یکی از وعده های غذایی مثل صبحانه یا ناهار را حذف می کنند یا دو وعده را یکی می کنند و فواصل طولانی مدت گرسنه می مانند و نظم غذایی ندارند، بیشتر در معرض حمله های میگرنی قرار می گیرند. همچنین رژیم های غذایی غیراصولی مثل حذف نان و برنج، میان وعده ها و وعده های اصلی برای لاغر شدن هم برای این بیماران خطرناک است، زیرا آنها را دچار گرسنگی می کند که به طور قطع در بروز مکرر دردهای میگرنی نقش دارد.

کنسرو و غذاهای فرآیند شده میگرن را تشدید می کنند

بیماران مبتلا به میگرن باید تا حد امکان از کنسروها دوری کنند. در برخی انواع کنسرو ماهی غلظت ماده ای به نام هیستامین (histamine) که مشکلات بیماران دچار سابقه میگرن را تشدید می کند، زیاد است. افراد مبتلا به میگرن باید از مصرف گوشت های فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و غذاهای آماده خودداری کنند.

مبتلایان به میگرن چه غذاهایی بخورند؟

مصرف انواع سبزی ها به این بیماران در حفظ سلامت کلی و حتی آرامش کمک می کند و باید آن را در برنامه غذایی شان بگنجانند و بجز مرکبات که در برخی مبتلایان می تواند محرک باشد، باید سه تا پنج وعده میوه در روز مصرف کنند.

بسیاری از مطالعات اثر بسیار مفید اسیدهای چرب امگا3 را در کنترل حمله ها و بهبود میگرن، ثابت کرده است. اسیدهای چرب امگا 3 در انواع روغن های گیاهی مثل روغن دانه سویا و دانه های روغنی مثل گردو  و تخم کتان وجود دارد، ولی بهترین منبع غنی آن ماهی های چرب مثل ماهی سالمون است.

توصیه های تغذیه ای درباره میگرن برای همه بیماران یکسان نیست. در موارد بسیاری خود بیمار با آزمون و خطا نتایجی کسب می کند که در پیشگیری از حملات و کنترل دردهای میگرنی موثر است.


موضوعات مرتبط: مطالب علمی

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۱۹ | 10:55 AM | نویسنده : محسن آزاد |
اگر امروز زن و شوهرهایی را می‌بینیم که علی‌رغم عشق و عاطفه کافی نسبت به هم، قدرت برقراری ارتباط صحیح عاطفی و زناشویی ندارند، باید به زمان کودکی و نوجوانی آنها بازگردیم. زمانی که نخستین پایه‌های تربیت روانی و عاطفی فرد گذاشته می‌شود و اگر از همان زمان این پایه‌ها به درستی گذاشته نشود، ممکن است فاجعه بزرگی در انتظار خانواده‌ها و جامعه‌مان باشد. مدرسه نه تنها فارسی و ریاضی بلکه می‌تواند موضوعات بسیار گسترده‌تری را نیز به فرزندان ما به صورت مستقیم و غیرمستقیم آموزش دهد. از جمله این موارد آموزش مسایل مرتبط با سلامت جنسی است.
دكتر كیانوش خلیلی، مشاور ، حقایق تكان‌دهنده‌ای را مطرح می‌كند؛ «ما در بررسی‌ها و نیازسنجی‌هایی كه داشتیم، از نوجوانان می‌پرسیدیم كه به چه چیزهایی احتیاج دارید و آنها در درجه اول می‌گفتند دسترسی به خدمات مشاوره كم‌هزینه و بی‌‌هزینه.همچنین . در خلال مشاوره‌ها متوجه شدیم كه خلأ عمده‌ای وجود دارد در زمینه آگاهی این دانش‌آموزان نسبت به مسائل جنسی و بهداشت باروری. ما در كمال ناباوری شاهد روابط جنسی تعداد معدودی از دختران در سنین راهنمایی و حاملگی‌های ناخواسته در دوره دبیرستان بودیم؛ دخترانی كه وارد راه‌های غیرقابل برگشتی شده بودند. ما حتی موارد سقط جنین هم داشتیم و متوجه شدیم كه دختران و پسران نوجوان در سنینی كه ما فكرش را نمی‌كنیم، درگیر مسائل جنسی می‌شوند و نداشتن آگاهی و دانش كافی درباره این مسائل، اثرات مخرب آنها را تشدید می‌كند. با این اوصاف آموزش بهداشت بلوغ برای هر دو جنس امری واجب و ضروری به نظر می رسد و ارائه اطلاعات، لازمه ی زندگی سالم نوجوانان است. البته جلب موافقت مسئولان مدارس برای برگزاری كلاس‌هایی تحت عنوان «آموزش بهداشت بلوغ» كار آسانی نیست. بسیاری از مدیران با این امر مخالفت می نمایند و با بستن چشم بر واقعیت‌های موجود ،نیاز چنین برنامه های آموزشی را کتمان می نمایند.
علت مخالفت بیشتر مخالفان این است كه به‌اشتباه تصور می‌كنند آموزش بهداشت جنسی به معنی آموزش آمیزش جنسی است و می‌ترسند با مطرح‌شدن این مسائل، چشم و گوش دانش آموزان باز شود و به فساد كشیده شوند؛ درحالی كه دكتر خلیلی می‌گوید این یك ترس بیهوده است.
در مورد این موضوع و نقش مشاوران در این زمینه با دکتر رهنما، روان شناس و عضو هیأت علمی‌ دانشگاه شاهد و پژوهشگر کلینیک سلامت جنسی خانواده گفتگو کردیم…
مشاوران مدارس به چه شکل می‌توانند در امر سلامت جنسی نقش داشته باشند؟ آیا اصلا آنها این صلاحیت را دارند که وارد حیطه خطیر آموزش سلامت جنسی شوند؟
بخشی از وظایف مشاور در مدارس، دادن همین آگاهی‌ها است. یکی از روش‌های موثر نیز همین بحث‌های عمومی ‌و آگاهی بخشی کلی است که قدم اول پیشگیری به حساب می‌آید و بحثی است که همه به آن نیاز دارند و البته قبل از زمانی که فرد مشکل جنسی پیدا کند. به ویژه اینکه در جامعه ما مسایل جنسی حالت تابو دارد. این آگاهی بخشی را می‌شود در قالب آموزش‌های رسمی‌ و با بهانه قرار دادن مسایلی که حتما باید آموزش داده شود، مثل ایدز یا بحث اعتیاد، مطرح کرد چون مسایل جنسی مسایلی هستند مرتبط با سایر جنبه‌های زندگی.
می‌تواند مشاوره‌های فردی باشد یا مشاوره‌های گروهی یا آموزش‌های گروهی برای دانش‌آموزان راهنمایی یا دبیرستان و یا انتشار بروشورهایی که خود مشاور می‌تواند در این زمینه تهیه کرده باشد. البته هر مشاوری در مدرسه به عنوان اینکه مشاور است نمی‌تواند مسایل جنسی را آموزش دهد، ممکن است لازم باشد از مشاور دیگری دعوت شود که آموزش‌هایی دیده و با مسایل آشناست. این یک بعد قضیه هست یعنی بعد عمومی ‌مساله است که به پیشگیری برمی‌گردد.

 از سوم دبستان تا اول راهنمایی، دوره نهفتگی است، یعنی به صورت موقت مسایل جنسی برای فرد مشغولیت ایجاد می‌کند. در این دوره آموزش‌های لازم به صورت تدریجی و به شکلی که تابوی آن برای فرد شکسته شود، لابه‌لای مسایل اخلاقی باید آموزش داده شود اما اگر یک دفعه این آموزش بخواهد هجوم بیاورد، ذهن کودک به هم می‌ریزد

 وقتی دانش‌آموزی در مدرسه دچار مشکلی شده است، مشاور به چه شکل می‌تواند کمک کند؟
بله، این بعد دوم قضیه است که می‌توان آن را جنبه «درمان»، در مقابل پیشگیری، نامید و بر می‌گردد به زمانی که مساله شدت پیدا کرده باشد و در این حالت باید اقدامات درمانی نیز صورت گیرد. برمی‌گردد به زمانی که مساله حاد می‌شود که به درمان می‌رسیم. به عنوان مثال، زمانی که نوجوان دچار انحراف اخلاقی شده و یا به ایدز و اعتیاد مبتلا شده باشد یا آنجایی که دیگر مشاور باید اقدامی انجام دهد.

معمولاً در اینجا باید اقدام کلینیکی گسترده‌تری صورت بگیرد، مشاور باید فرد را به روان پزشک، روان شناس بالینی یا مددکار اجتماعی که می‌تواند رابط بین مدرسه و خانواده باشد، معرفی کند که این مستلزم این است که مشاور با متخصصان بالادستی خود ارتباط داشته باشد. دانش آموز را ارجاع بدهد و بعد پیگیری کنند چون ممکن است فردی را که معرفی کرده نیاز به بستری یا پیگیری‌های عمیق‌تر داشته باشد. ما در این زمینه هم نیاز به برنامه‌ریزی‌های بیشتری داریم.
بعضی معتقدند مطرح کردن این صحبت‌ها و موضوعات مرتبط با سلامت جنسی، برای بچه‌ها و دانش آموزان مشغولیت‌های ذهنی پیش از موعد ایجاد می‌کند و در نتیجه نباید خیلی به بچه‌ها اطلاعات داد. نظر شما چیست؟
ما می‌گوییم یک حد میانه را باید رعایت کرد. این نگرانی درست است اما به خاطر این نگرانی، ما نمی‌توانیم اطلاعات اساسی و موردنیاز فرزندان‌مان را به آنها ندهیم چون در این صورت حس کنجکاوی باعث می‌شود که پاسخ آن را از منابع ناسالم و حتی منحرف‌کننده جستجو کند. ما آن طرف قضیه را هم باید ببینیم. ضمن اینکه باید هوشیار باشیم که اگر در این سن، اطلاعات لازم را به نوجوانان مطابق با جنسیت و سن وی به آنها ندهیم، آنها در زمان بزرگسالی دچار اختلالات روحی و روانی و حتی تربیتی می‌شوند و علاوه بر آن، احتمال اینکه بتواند زندگی سالم و موفقی در آینده داشته باشند،‌ کم می‌شود اما نکته در اینجاست که باید مسایل را به‌ تدریج و درجای خود و به میزان لازم به بچه‌ها منتقل کنیم و شرط لازم هم این است که مشاور ارتباط صحیحی با بچه‌ها برقرار کرده باشد تا در موقع لزوم، بتواند به او آموزش هم بدهد و سوالات وی را به‌طور مناسب پاسخ دهد.
و این آموزش‌ها دقیقا از چه سنی باید شروع شود؟
معمولا در روان شناسی می‌گوییم وقتی که خود فرد می‌آید سوال می‌پرسد، بهترین و مناسب‌ترین سن برای دادن آموزش است. آنجا باید به صورت درست جواب بدهیم و در کنار پاسخ به سوال، مطالب دیگری که لازم است را نیز به او منتقل کنیم.
چه باید کرد؟
باید توجه داشته باشیم که ما از طریق آموزش زمینه را برای تغییر نگرش ایجاد می‌کنیم. در واقع آموزش وسیله است و تغییر نگرش می‌شود هدف. نگرش مورد نظر ما این است که افراد بدانند که سلامت جنسی بخشی از بهداشت روانی خود آنهاست. چون تغییر نگرش در سنین بالاتر خیلی مشکل است.

نکته دوم این است که در هر مرحله‌ای باید بخشی از مسایل را آموزش داد تا آموزش یک روند و سیر طبیعی پیدا کند ولی اگر یک دفعه این آموزش‌ها بخواهد هجوم بیاورد، فرد مشکل پیدا می‌کند. نکته سوم اینکه در آموزش مسایل جنسی قرار نیست که ما فقط به بحث رابطه جنسی بپردازیم.
مسایل پیرامونی مثل برقراری رابطه یا حریم خصوصی، این موارد هم بخشی از تربیت جنسی فرد است که در برخی از موارد باید از سنین پایین‌تر به آن پرداخته شود. او معتقد است ما باید بین آموزش مسائل جنسی و آموزش مسائل جنسیتی فرق بگذاریم؛ «این آموزش‌ها طیف خیلی گسترده‌ای است كه از دوران نوجوانی شروع می‌شود، به جوانی و ازدواج می‌رسد، پس از بچه‌دارشدن هم ادامه پیدا می‌كند و حتی در سنین پیری و میانسالی هم آموزش‌های مخصوص این دوران وجود دارد.

نكته مهم این است كه هریك از این مراحل سنی، آموزش‌های خاصی دارد كه برای آن سن طراحی شده است یعنی جای بعضی آموزش‌ها در پیش دبستانی و دبستان است. از جمله اینکه در این سن، بچه‌ها باید به تدریج حریم‌ها را یاد بگیرند و آن وقت است که آموزش ما یک روند طبیعی پیدا می‌کند و اینکه اجازه ندهند که هر کسی لمسشان کند. این موارد را باید به بچه آموزش داد، در قالب‌های جذاب و متناسب باید با توجه به سن کودک یا نوجوان به وی آموزش داد؛ مثلا به شیوه‌هایی از قبیل نمایش، داستان، بازی‌های عروسکی با کودک. در كشورهای پیشرفته هم همین‌طور است. مثلا در انگلیس، آموزش‌های جنسیتی را از دوران ابتدایی شروع می‌كنند. مثلا برای بچه‌ها، گل‌ها را مثال می‌زنند كه نر و ماده دارند، بینشان لقاح انجام می‌شود و گل تازه‌ای به‌وجود می‌آید. بعد كم‌كم كه بچه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند، جانوران را برایشان مثال می‌زنند و با افزایش سن، شروع می‌كنند به آشناكردن آنها با خودشان؛ یعنی متناسب با افزایش سن افراد، آموزش‌ها را گسترش می‌دهند نه اینكه از همان اول بیایند مسائل جنسی و آمیزشی را برایشان بگویند.»
از سوم دبستان تا اول راهنمایی، دوره نهفتگی است، یعنی به صورت موقت مسایل جنسی برای فرد مشغولیت ایجاد می‌کند. در این دوره آموزش‌های لازم به صورت تدریجی و به شکلی که تابوی آن برای فرد شکسته شود، لابه‌لای مسایل اخلاقی باید آموزش داده شود اما اگر یک دفعه این آموزش بخواهد هجوم بیاورد، ذهن کودک به هم می‌ریزد.
ما به دانش‌آموز راهنمایی مسائل آمیزشی را نمی‌گوییم بلكه او را با بدن خودش و ویژگی‌های آن آشنا می‌كنیم، درباره بلوغ به او آگاهی داده و راه‌های مراقبت از خودش را به او یاد می‌دهیم.در آموزش مسایل جنسی قرار نیست که ما فقط به بحث رابطه جنسی بپردازیم، مسایل پیرامونی مثل برقراری رابطه یا حریم خصوصی نیز باید آموزش داده شود.

این آموزش‌ها باید نهادینه شوند. اگر غفلت کنیم، مشکلاتی جدی خواهیم داشت. مدارس نقش ویژه‌ای در این خصوص دارند چون بین 6 تا 18 سالگی فرزندان ما بهترین سال‌های عمرشان را در مدرسه می‌گذرانند. اگر این فرصت را در مدرسه از دست بدهیم، وقتی که به دانشگاه می‌رسند، دیگر می‌شود تهدید

تا این سن، یعنی قبل از بلوغ و قبل از رفتن به دبیرستان نیز آگاهی دادن به صورت عمومی ‌و غیرمستقیم انجام می‌شود اما وقتی می‌رسند به سن دبیرستان و بلوغ، باید برخی موارد دیگر به صورت مستقیم برای آنها مطرح شود که شامل مواردی مانند آموزش مهارت‌های ارتباطی، مثل مهارت برقراری رابطه با جنس مخالف و راه‌های ارضای صحیح عاطفی و تهدیدهای موجود در این زمینه می‌باشد که می‌تواند از آن حالت آگاهی بخشی عمومی فراتر رود.
ما باید همه کمک کنیم. اگر بخواهیم از آسیب‌هایی مثل ایدز و یا انحرافات اخلاقی در جامعه خود به دور باشیم یا سازگاری زندگی زناشویی را بالا ببریم، اگر بخواهیم پدران و مادرانی داشته باشیم که آنها هم به نوبه خود فرزندان سالمی تربیت کنند و فرزندان سالمی ‌داشته باشند، همه باید عزم داشته باشند، از والدین، مسوولان مدرسه، دانشگاهیان، صاحب‌نظران و مسوولان کشوری، همه و همه و این عزم باید تداوم داشته باشد، نه اینکه یک دفعه موجی بیاید که برود و باز بعد از مدتی همه فراموش کنند.
این آموزش‌ها باید نهادینه شوند. اگر غفلت کنیم، مشکلاتی جدی خواهیم داشت. مدارس نقش ویژه‌ای در این خصوص دارند چون بین 6 تا 18 سالگی فرزندان ما بهترین سال‌های عمرشان را در مدرسه می‌گذرانند. اگر این فرصت را در مدرسه از دست بدهیم، وقتی که به دانشگاه می‌رسند، دیگر می‌شود تهدید.


موضوعات مرتبط: مطالب دیگر

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۱۹ | 10:53 AM | نویسنده : محسن آزاد |
سرماخوردگی معمولاً با خستگی، احساس سرما، عطسه و سردرد آغاز می شود و با علائمی چون سرفه، گلودرد، آبریزش بینی و تب ادامه می یابد و معمولاً هفت تا ده روز بعد برطرف می شود و برخی علائم ممکن است تا سه هفته طول بکشد. بیش از دویست نوع ویروس عامل سرماخوردگی وجود دارد، با این حال راینو ویروس ها (که خود بیش از ۹۹ نوع مختلف شناخته شده هستند) متدوال ترین عامل این بیماری هستند.

ویروس های عامل بیماری می توانند تا مدت زمانی طولانی (برای راینو ویروس تا بیش از ۱۸ ساعت) در محیط زنده بمانند و ممکن است از دستان به چشمان و بینی که محل عفونت هستند، منتقل شوند. ویروس از طریق عطسه، سرفه و تماس با افراد یا اشیاء آلوده قابل انتقال به بدن است.

برخی معتقدند که در معرض سرما قرار گرفتن باعث سرماخوردگی می شود و همین باعث شده که این نام را برای بیماری انتخاب کنند که البته این مطلب به اثبات نرسیده و رد شده است.

عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بر اساس قسمت هایی از بدن که بیشتر دچار عفونت می شوند، دسته بندی می گردند، که سرماخوردگی عمدتاً بینی، سینوس ها (سینوزیت)، گلو (فارنژیت) و همچنین یک یا هر دو چشم را با التهاب ملتحمه تحت تأثیر قرار می دهد.

علائم بیماری معمولاً به واکنش دستگاه ایمنی بدن بیشتر مرتبط هستند تا به بافت هایی که ویروس از بین می برد. تشخیص بیماری سرماخوردگی از آنفلونزا بسیار مشکل و گاهی غیرممکن است، در آنفلوانزا علائمی مانند سردرد، درد عضلات و تب شدت بیشتری دارند که البته در سرماخوردگی های شدید هم به همان شکل است.

با هر بار ابتلا به بیماری، بدن انسان پادتن مربوط به ویروس را تولید می کند تا در آینده دیگر به آن مبتلا نشود، اما از آنجا که بیش از دویست ویروس مختلف باعث سرماخوردگی می شوند، با هر بار ابتلا باید پادتن مختص آن ساخته شود و برای همین یک فرد در طول زندگی خود به طور متوسط ۵۰ بار (بزرگسالان دو تا پنج بار در سال و کودکان شش تا ده بار در سال) به سرماخوردگی مبتلا می شود.

همچنین به دلیل همان دویست ویروس، ساختن واکسن سرماخوردگی مشکل و غیرممکن است و هیچ دارویی برای این بیماری تاکنون به وجود نیامده است، اگرچه علائم بیماری را با داروهای تب بر (مانند استامینوفن) یا ضدآبریزش بینی (مانند آنتی هیستامین) می توان کاهش داد.

در بعضی موارد که احتمال ابتلا به یک بیماری باکتریایی (مانند برونشیت، سینه پهلو، سینوزیت و عفونت گوش میانی) وجود دارد، از پادزیست برای درمان آن استفاده می شود، اما پادزیست ها هیچ تاثیری بر روی ویروس سرماخوردگی ندارند. برخی نیز معتقدند که ویتامین ث یا قرص روی یا عسل می تواند باعث بهبودی علائم بیماری شود که به طور کامل به اثبات نرسیده است.

به طور کلی پیشگیری از بیماری آسان است، زیرا ویروس عامل بیماری مدت زمان محدودی را زنده می مانند و با شست وشوی دست ها که یکی از راه های مهم برای پیشگیری است، می تواند آن را از بین برد و برخی شواهد استفاده از ماسک های بینی و دهان را نیز موثر می دانند.

درمان سرماخوردگی

سرماخوردگی عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است که به راحتی منتقل می شود. برخلاف باکتری ها، ویروس ها دارای ساختار سلولی نیستند. ویروس سرماخوردگی دارای جداری (envelope) از جنس پروتئین است و از این روی مقامت بیشتری نسبت به دیگر انواع ویروس ها دارد.

دانشمندان بر این باورند که ویروس ها «زنده» نیستند و باید در اطراف سلول ها قرار گیرند تا بتوانند تکثیر شوند.

ویروس های دیگری نیز ممکن است علت سرماخوردگی باشند که عبارتند از: کروناویروس ها (۱۰-۱۵%)، ویروس پاراآنفلوانزا انسانی (۱۰-۱۵%)، ویروس سنسیشال تنفسی انسانی ، آدنوویروس (۵%)، آنتروویروس، و ویروس متاپنومو.از این ویروس بیش از یک نوع وجود داردو در کل، بیش از دویست ویروس مختلف به سرماخوردگی ها مربوط می شوند.دانشمندان هنوز قادر به تشخیص علت ۲۰ تا ۳۰ درصد سرماخوردگی های بزرگسالان نیستند، اگرچه فرض بر ویروسی بودن عامل آنها است و نوع ویروس اهمیتی برای درمان بیماری ندارد.

راینو ویروس رایج ترین عامل سرماخوردگی است و در ۳۰ تا ۸۰ درصد موارد علت بیماری شناخته می شود.

راینو ویروس، ویروسی از خانواده پیکورناویروس ها و شامل ۹۹ نوع مختلف شناخته شدهو دارای قطری حدود ۲۰ نانومتر است، به طوری که پنج هزار عدد از این ویروس تنها ۱ میلی متر جای می گیرند.راینو ویروس نوع C در سال ۲۰۰۷ کشف شد و در سرتاسر دنیا قابل مشاهده می شود.

تاثیر نوع C نسبت به نوع A و B شدیدتر است.راینو ویروس دارای یک ژنوم RNA معمولی با پروتئین و پلی نوکلئوتید است که مشابه DNA انسان عمل می کند. این پروتئین ها عامل اصلی واکنش پادتن‎های بدن انسان هستند.

اینو ویروس ها در دمای ۹۱ درجه فارنهایت (معادل ۳۲٫۷ درجه سلسیوس) بهترین شرایط را برای رشد و نمو دارند و این دمایی است که در نوک بینی انسان مشاهده می شود.ساختار کروناویروس ها نیز دارای یک ژنوم RNA معمولی است.افرادی که همزمان دارای بیماری دیگری باشند و کودکان مبتلا به بیماری های قلبی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کروناویروس ها هستند.

معمولاً شدت سرماخوردگی که کروناویروس عامل آن باشد بیشتر است.کروناویروس ها که پس از راینو ویروس ها بزرگترین عامل ابتلا به سرماخوردگی هستند، بیشتر در زمستان و بهار باعث سرماخوردگی می شوند.اگرچه کروناویروس ها بیشتر در جانوران دیده می شوند، اما پنج نوع از آنها دستگاه تنفسی بدن انسان را تحت تاثیر قرار می دهد.

تشخیص اینکه علت بیماری کروناویروس باشد یا خیر کمی مشکل است، چرا که برخلاف راینو ویروس ها به سختی در آزمایشگاه رشد و نمو می کنند.ساختار آدنوویروس ها شامل دو DNA معمولی می شود و تاکنون بیش از ۴۰ گونه از آن شناخته شده است ولی فقط در چند گونه از آن مشخص است که چگونه باعث به وجود آمدن بیماری می شوند.

ویروس سنسیشیال تنفسی می تواند در نوزادان (به ویژه نوزادان زیر یک سال که زایمان زودهنگام داشته اند) و یا افرادی که مبتلا به یک بیماری مزمن ریوی باشند، موجب بیماری سینه پهلو شود.


موضوعات مرتبط: مطالب پزشکی

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۱۹ | 10:48 AM | نویسنده : محسن آزاد |

پماد دایوبت (Divobet) یکی دیگر از داروهای موضعی است که با هدف کنترل پسوریازیس و علایم آن تولید شده است. این پماد ساخت کمپانی معروف LEO می باشد و برخلاف سایر محصولات این شرکت حاوی مقدار کمی از کورتون است.پماد دایوبت فقط برای مصرف موضعی است و برای استفاده روی صورت توصیه نمی شود زیرا ممکن است باعث خارش یا اریتم پوست صورت گردد.دوره درمانی توصیه شده این دارو تنها ۴ هفته می باشد.

Daivobet oint6002PPS0شرکت سازنده پماد دایوبت:

پماد دایوبت که جهت کنترل بیماری پوستی پسوریازیس کاربرد دارد ساخت کمپانی معروف LEO می باشد.شرکت مواد و محصولات دارویی بین المللی LEO یک شرکت دارویی بین المللی است که مقر آن در کشور دانمارک می باشد. کمپانی LEO در سال ۱۹۰۸ برپایه محصولات دارویی در دانمارک ساخته شده است. این کمپانی فعالیت خود را در زمینه بیماری های پوستی و ترومبوتیک ادامه می دهد. محصولات این کمپانی در بیش از ۶۱ کشور در دنیا به فروش می رسد. همچنین بیش از ۴۸۰۰ نفر در سراسر دنیا با این کمپانی همکاری به عمل می آورند.

leo
مکانیسم اثر پماد دایوبت:

پماد دایوبت سفید مایل به زرد می باشد که حاوی ۵۰ میکرو گرم بر گرم کلسی پوتریول و ۵۰۰ میکرو گرم بر گرم بتامتازون می باشد.کلسی پوتریول یک عامل غیر استروئیدی ضد پسوریازیس است که مشتق از ویتامین d می باشد. کلسی پوتریول دارای یه اثر مشابه ویتامین d می باشد و این اثر مشابه به دلیل رقابت آن بر سر گیرنده ی ۱,۲۵(oh(2d3 می باشد.کلسی پوتریول از نظر رقابتی همانند ۱,۲۵(oh(2d3 می باشد . به صورت طبیعی فعال شدن ویتامین d در تنظیم تکثیر و تماییز سلولها نقش دارد،اما بسیار کمتر از ۱,۲۵(oh(2d3 و اثرش بر متابولیسم کلسیم می باشد.کلسی پوتریول موجب القای تماییز و سرکوب کردن تکثیر کراتینوسیت می گردد. (بدون هیچ اثری سیتوتوکسیک) بنابراین معکوس کننده ی تغییرات غیر طبیعی کراتینوسیت در پسوریازیس می باشد. بنابراین هدف درمانی پیش بینی شده با کلسی پوتریول یک نرمال سازی رشد اپی درم می باشد.

dlaczego-daivobet-el-3-638

موارد مصرف:

پماد دایوبت برای مصرف یکبار در روز برای درمان پلاکهای پسوریازیسی از نوع ولگاریس در بیمارانی است که دارای سن ۱۸ سال به بالا می باشند.

تفاوت پماد دایوبت و دایونکس:

تفاوت بین این دو محصول در وجود یا عدم وجود کورتون در آن هاست به این شکل که در پماد دایوبت مقداری کورتون وجود دارد که نسبت کلسی پرتریول به بتامتازون یک به ده هست درصورتی که پماد دایونکس فقط مشتقات مصنوعی ویتامین d است و کورتون در آن وجود ندارد.

دوز مصرف:

پماد دایوبت برای مصرف موضعی می باشد و برای چشم استفاده نمی گردد.
همه ی نواحی درگیر با پسوریازیس درمان شده با دایوبت جاهایی که امکانش وجود داره باید از نور مستقیم خورشید و نور uv محافظت شود. کلسی پوترویول موضعی می بایست تنها موقعی با پرتو uv استفاده شود که پزشک و بیمار به این نتیجه برسند که فواید مصرف آن بیشتر از مضرات آن است .
اثرات فوتوتوکسیک بالقوه دایوبت در طولانی مدت هنوز به صورت کامل مورد بررسی قرار گرفته نشده است.

بزرگسالان :

پماد دایوبت باید به صورت موضعی و روزی یکبار مورد استفاده قرار گیرد و ماکزیمم دوز مصرفی نباید بیشتر از ۱۵ گرم باشد.
ماکزیمم دوز هفتگی پماد دایوبت ۱۰۰گرم در هفته می باشد. نواحی تحت درمان نباید بیش از ۳۰ درصد سطح بدن باشد .دوره ی درمان توصیه شده پماد دایوبت ۴ هفته می باشد. در تکمیل دوره ی درمان تکرار درمان با پماد دایوبت تحت نظر پزشک قابل آغاز است. هیچ تجربه ی کلینیکی استفاده از پماد دایوبت بیش تر از ۵۲ هفته وجود ندارد.

کودکان:

پماد دایوبت برای کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال توصیه نمی شود.

موارد منع مصرف:

۱-حساسیت آلرژیک به پماد دایوبت
۲-بیماران با اختلال در متابولیسم کلسیم
۳-به علت مواد کورتیکواستروئیدی: ضایعات ویروسی پوست (مثال :هرپس و واریسلا) عفونتهای باکتریایی و قارچی ، عفونت های انگلی،تظاهرات پوستی مربوط به توبرکولوزیس یا سیفلیس،درماتیت اطراف دهان (خشکی اطراف دهان )،آکنه ولگاریس،آتروفی پوست ،استریای آتروفیک ،واریسی شدن عروق سطحی،اکتیوز،آکنه روزاسه،زخم ،خارش ناحیه تناسلی
۴-پسوریازیس اریترودرمیک ، چرکی و اکسفولیاتیو
۵-بیماران با نارسایی کلیه شدید و اختلالات شدید کبدی
۶-عدم مصرف در چشم

احتیاط و هشدار:

۱- این دارو تنها برای استعمال خارجی تهیه شده است ..
۲- بیمار باید به مصرف صحیح محصول توصیه شود تا از استفاده یا انتقال به پوست سر، صورت، دهان یا چشم جلوگیری گردد. پماد دایوبت برای استفاده روی صورت توصیه نمی شود زیرا ممکن است باعث خارش یا اریتم پوست صورت گردد. بیمار باید به شستن دستها بعد از مصرف پماد دایوبت برای جلوگیری ازانتقال غیرعمدی به صورت از سایر نواحی بدن توصیه گردد.
۳- با درنظر گرفتن ریسک هایپرکلسمیا ثانویه به دلیل جذب بیش از حد کلسی پوتریول زمانی که درگیری پوستی وسیع باشد ، پماد دایوبت نباید در بیش از ۳۰ درصد سطح بدن استفاده شود.
۴- ریسک هایپرکلسمیا زمانی که توصیه های مربوط به کلسی پوتریول مشاهده می شود به حداقل می رسد.در بزرگسالان ، ماکزیمم دوز از ۱۰۰گرم پماد در هفته نباید بیشتر باشد.
۵- درمان با پماد دایوبت در بزرگسالان در مقدار توصیه شده بیش از ۱۰۰ گرم در هفته عموما منجر به تغییراتی در ازرشهای آزمایشگاهی نمی گردد. کلسیم سرم و عملکرد کلیه باید در فواصل ۳ ماهه طی دوره ی مصرف موضعی کلسی پوتریول که در پماد دایوبت می باشد مورد بررسی قرار گیرد. اگر سطح کلسیم سرم بالا رود، درمان با پماد دایوبت باید قطع شود،و درمان مناسب جهت کاهش سطح کلسیم سرم صورت گیرد. سطح کلسیم سرم باید تا زمانی که به حد نرمال برسد هفته ای یکبار اندازه گیری شود.
۶- نظربه اینکه دایوبت حاوی کورتیکواستروئید قوی می باشد (طبقه بندی شده در گروه ۳ استروئیدها)،بایداز درمان هم زمان با سایر استروئید ها اجتناب شود . عوارض جانبی در ارتباط با درمان کورتیکواستروئیدی سیستمیک مانند سرکوب قشر آدرنال یا تاثیر بر کنترل متابولیکی دیابت در طول درمان کورتیکواستروئیدی موضعی به دلیل جذب سیستمیک آن ممکن است رخ دهد.
۷- مصرف پماد دایوبت در سطح وسیعی از پوست آسیب دیده، زیر پوشش انسدادی ،غشاهای موکوزی یا در چین های پوستی به دلیل افزایش جذب سیستمیک کورتیکواستروئید و کلسی پوتریول نباید صورت گیرد.بالا رفتن جذب سیستمیک کلسی پوتریول همانطور که قبلا گفته شد می تواند منجر به هایپرکلسمیا در بعضی بیماران شود.
۸- اگر ضایعات به صورت ثانویه آلوده شود، بایدتوسط آنتی بیوتیکی درمان گردد.چنانچه عفونت بدتر شود، درمان با کورتیکواستروئید موضعی باید پایان یابد.در زمان درمان پسوریازیس با کورتیکواستروئیدها امکان ریسک پسوریازیس چرکی عمومی نیز وجو دارد.
۹- هیچ تجربه ای از استفاده پماد دایوبت بر پوست سر نیست. پایداری کلسی پوتریول در نورخورشید و نور uv مشخص نشده است.هیچ آزمایش انجام شده ای برای محصولات حاوی کلسی پوتریول در استرلیا در مورد درمعرض قرارگیری سطح بالای اشعه ی uv وجود ندارد. علاوه بر این اثر فوتوتوکسیک پماد دایوبت به صورت گسترده ای مورد مطالعه کلینیکی قرار نگرفته است.
۱۰- بنابراین، نواحی درمان شده باید در مصرض نور خورشید یا uv قرار نگیرند( استفاده از پوشاننده های فیزیکی یا کرم ضد آفتاب)، خصوصا اگه موضع به دلایلی مثل شغل به مقدار قابل توجهی درمعرض نور باشد.
۱۱- پماد دایوبت هیچ اثری بر توانایی رانندگی و استفاده از سایر دستگاه های ماشینی ندارد. در مصرف طولانی مدت آن احتمال افزایش ریسک اثرات مضرر کورتیکواستروئیدی به صورت سیستمیک و موضعی وجود دارد.ریسک برگشت مجدد در مواقعی که درمان طولانی مدت با کورتیکواستروئید قطع نگردد وجود دارد.


موضوعات مرتبط: فارماكولوژي

تاريخ : یکشنبه ۱۳۹۴/۰۷/۰۵ | 12:28 PM | نویسنده : محسن آزاد |
 رئيس سازمان حج و زيارت با پيش بيني افزايش تعداد کشته هاي فاجعه منا تا بيش از 2000نفر خبر داد که تعدادي ديگر از مجروحان ايراني امروز در بيمارستانهاي عربستان شناسايي شده اند.

به گزارش مهر ، حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسگر نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت و سرپرست حجاج بيت الله الحرام در گفتگو با صدا و سيما گفت: شب گذشته نماينده محمد بن نائب وليعهد و وزير کشور عربستان به محل خيمه هاي ما در منا آمد و تسليت وي را اعلام کرد و ما هم به طور مبسوط اين حادثه را بيان کرديم.

وي گفت: در اين ديدار اعلام کرديم که اگر مأموران جلوي مردم را نمي گرفتند و اجازه
مي دادند به مسيرشان ادامه دهند اين اتفاق نمي افتاد.

قاضي عسگر افزود: همچنين گفتيم که اگر مي گذاشتند نيروهاي هيئت اعزامي به کمک مي رفتند آمار تلفات آنقدر افزايش نمي يافت و بدتر اينکه ساعت ها اين جنازه ها را نگه داشتند و تا پاسي از شب نتوانستد آنها را ببرند.

نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت و سرپرست حجاج بيت الله الحرام گفت: در حادثه منا 365 نفر مفقودي داشتيم که از اين تعداد خوشبختانه 30 نفر مشخص شده و به کاروانهاي خود برگشته اند.

وي گفت: تاکنون جان باختن 131 حاجي ايراني قطعي شده و 83 مجروح داشتيم که به بيمارستان هلال احمر منتقل شده اند و وضعيت آنها خوشبختانه خوب است.

قاضي عسگر افزود: اولويت اول ما اين است که اجازه دهند نيروهاي ما به سردخانه ها بروند تا فوتي هاي خود را شناسايي کنيم.

همچنين امير محسن ضيائي رئيس جمعيت هلال‌احمر در گفتگو با مهر با اشاره به درمان مجروحان حادثه‌ديده، گفت: تنها حال دو مصدوم وخيم است.

وي با اشاره به سفر هياتي از هلال‌احمر به مکه مکرمه، گفت: ما آمادگي کامل داريم که براي بررسي وضعيت به مکه مشرف شويم؛ ضمن اينکه تماس دائمي با هلال‌احمر عربستان داريم.

وي تاکيد کرد: سفر هياتي از هلال‌احمر ايران صرفاً براي نظارت بيشتر و همدردي با حادثه‌ديدگان و بازماندگان حادثه است، زيرا تيم هلال‌احمر در حال حاضر به بهترين شکل در حال خدمات‌رساني در حادثه است.

رئيس جمعيت هلال‌احمر با اشاره به حضور تيم 500 نفري هلال‌احمر در مکه، گفت: اين 500 نفر شامل پزشک، پرستار و عناصر پشتيباني و امدادي هستند.

ضيائي ادامه داد: ما يک مرکز خدمات درماني در مکه، يک درمانگاه موقت در منا، يک مرکز در مدينه داريم و در همه کاروان‌ها نيز پزشک حضور دارد.

وي تصريح کرد: طبيعي است در شرايط فعلي بيشتر نيروهاي ما در منا و مکه هستند و مسائل درماني و خدمات‌رساني را بر عهده دارند.

رئيس جمعيت هلال‌احمر گفت: مجروحان ما در مراکز درماني هلال‌احمر و بيمارستان‌هاي سعودي بستري هستند که پس از درمان، به تدريج از تعداد آنها کاسته مي‌شود.

ضيائي همچنين اضافه کرد: از ميان مصدومان، هفت نفر نياز به درمان بيشتري دارند. از اين ميان دو نفر وضعيت‌شان مناسب نيست که اميدواريم هر چه زودتر از وضعيت بحراني خارج شوند. پنج نفر ديگر هم مشکلاتي نظير شکستگي استخوان دارند.

وي با اشاره به مجوزي که براي سرکشي به بيمارستان‌هاي سعودي صادر شده، گفت: از حدود ساعت پنج صبح به ما اجازه دادند که نيروهاي امدادگر ما به بيمارستان‌هاي سعودي بروند و مصدومان ايراني را شناسايي کنند.

رئيس جمعيت هلال‌احمر تاکيد کرد: ما همچنين اعلام کرديم که در داخل کشور آمادگي پذيرش مصدومان ايراني و غيرايراني را داريم.

ضيائي در خاتمه گفت: يکي از مشکلات ما مفقوديني است که به کاروان‌ها بازنگشته‌اند و معلوم نيست در بيمارستان‌هاي سعودي بستري هستند، يا فوت کرده‌اند.

همچنين رئيس سازمان حج و زيارت درباره آخرين وضعيت کشته‌شدگان حادثه منا اظهار داشت: عمق فاجعه بسيار دردناک و وسيع بوده و تاکنون بيش از يک هزار و 500 نفر آمار جان‌باختگان اين حادثه است، اما بر اساس منابع موثق پيش بيني مي شود اين آمار به بيش از 2 هزار نفر برسد.

وي با اشاره به آمار مجروحين حادثه نيز افزود: تعداد مجروحين نيز بيش از 2 هزار نفر است. بيمارستان هاي عربستان مملو از مجروحين حادثه هستند و برخي از مجروحان نيز به رياض و طائف منتقل شده اند.

اوحدي ادامه داد: بر اساس آخرين آمار تاکنون جان باختگان ايراني 131 نفر هستند که در زير فشار جمعيت جان باختند.

رئيس سازمان حج و زيارت با بيان اينکه متاسفانه ارتش عربستان از ساعت 5 امکان دسترسي ها را از ما گرفت، تصريح کرد: امروز پس از بررسي ها 25 نفر از مجروحان شناسايي شدند، 15 زائر عزيز نيز در يکي از بيمارستان هاي مکه شناسايي شدند.

وي با اشاره به تشکيل کميته اي چهار نفره گفت: براي تشکيل کميته 4 نفره به منظور جستجو در بيمارستان هاي مکه، منا و جده مجوز گرفتيم و کار جستجو را آغاز کرديم.

اوحدي تاکيد کرد: با توجه به اينکه مجروحان در حادثه موبايل‌هايشان را از دست داده بودند، کار شناسايي دشوار شده، اما امشب يا فردا مي توانيم آمار دقيق تري ارائه دهيم.رئيس سازمان حج و زيارت با اشاره به زمان بازگرداندن جان باختگان اين حادثه گفت: بر اساس دستور رئيس جمهور و پيگيري هاي لازم آمادگي داريم دوشنبه يا سه شنبه اجساد حجاج را منتقل کنيم.

وي افزود: تلاش ما اين است که بستگان جان باختگان را نيز در اين پرواز به ايران منتقل کنيم.

اوحدي با بيان اينکه از 4 کاروان بازديد داشته ايم، عنوان کرد: در بازديد از اين کاروان‌ها علاوه بر تسليت به بازماندگان، پيام مقام معظم رهبري را نيز قرائت کرديم.

رئيس سازمان حج و زيارت با تاکيد بر سوءمديريت و بي مسئوليتي عوامل اجرايي اين حادثه توضيح داد: قطعا پيگيري حقوقي انجام خواهد شد.

اوحدي تاکيد کرد: عوامل اجرايي عربستان نتوانستند وظيفه خود را به خوبي انجام دهند که اين امر باعث بروز اين حادثه بي‌سابقه شد و ما سوءتدبير و بي‌مسئوليتي عوامل اجرايي را پيگيري حقوقي خواهيم کرد.

تعداد جان باختگان ايراني به 131 زائر و شمار مجروحان ايراني هم به 85نفر رسيده است.

همچنين بنا به گفته رئيس سازمان حج و زيارت اجساد آمار نهايي جان باختگان فردا اعلام خواهد شد.

سخنگوي سازمان حج و زيارت نيز در گفتگو با مهر، آخرين تعداد کشته‌شدگان ايراني را تا اين لحظه همان 131 نفر دانست و گفت: تعداد مفقودين هنوز مشخص نيست و پس از اتمام بررسي‌ها، آمار نهايي مفقودين، مجروحان و کشته‌شدگان به طور دقيق مشخص و اعلام مي‌شود.

حجت‌الاسلام شهسواري با اشاره به اينکه کميته هاي 4 نفره براي بررسي وضعيت حادثه روز گذشته منا تشکيل شده است، گفت: اين کميته متشکل از نماينده وزارت حج عربستان، سازمان حج و زيارت و بعثه مقام معظم رهبري است که بررسي‌هاي لازم براي پيگيري آخرين وضعيت کشته‌شدگان و مجروحان و مفقودين انجام خواهد شد.

به گفته شهسواري، وزارت خارجه نيز در حال پيگيري حادثه روز گذشته منا است.

سخنگوي سازمان حج و مدير روابط عمومي اين سازمان، گفت: همچنان پيگيري‌ها براي زائران ايراني که کشته و يا مفقود شده‌اند، ادامه دارد و بيمارستان‌ها و سردخانه‌ها در حال بررسي هستند.

بنا بر اين گزارش، سازمان حج و زيارت آخرين ليست 131 جان باخته حادثه جمرات را تا صبح امروز اعلام کرد. در اين فهرست هويت 10 نفر از جان باختگان نا مشخص است.


موضوعات مرتبط: اخبار جالب

تاريخ : جمعه ۱۳۹۴/۰۷/۰۳ | 11:57 PM | نویسنده : محسن آزاد |